Schönborn Bronisław Waldemar (1909–1971), grafik, rysownik. Ur. 23 VII w Poznaniu, był drugim z czworga dzieci Franciszka i Marii z Praclów. Ojciec S-a, zawodowy wojskowy w l. 1918–24, mimo niemieckiego pochodzenia, wpajał dzieciom przywiązanie do polskich tradycji i pamiątek.
S. uczęszczał do Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego im. Gotthilfa Bergera w Poznaniu, które ukończył w r. 1929. Tu jego nauczycielem rysunku był Adolf Zawadowski. Rozpoczęte na Uniw. Pozn. studia romanistyki i historii sztuki przerwał w r. 1932. Wyjechał do Włoch, gdzie odbył studia filologiczne na Uniw. dla Cudzoziemców w Perugii, później – architektury – w Królewskiej ASP w Rzymie. Rezultatem włoskiej podróży były cykle rysunków przedstawiających zabytkową architekturę Perugii i Rzymu. W r. 1935 powrócił do kraju; współpracował jako prywatny korespondent z „Dziennikiem Poznańskim” i prowadził kursy języka włoskiego i hiszpańskiego w poznańskim ognisku «Polska YMCA». Wyjazdy do Niemiec i Francji i liczne podróże po Polsce, zaowocowały tekami rysunków z widokami Rotenburga, Carcassonne, Poznania (obecnie w posiadaniu B. Kórn.), Gdańska (B. Gdańska PAN), Gniezna i Kruszwicy. Część z nich, wraz z kartonami włoskimi, złożyła się na pierwszą wystawę S-a, która odbyła się w gmachu Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk w r. 1936. Należał do Tow. Polonia-Italia i pełnił w nim funkcję sekretarza. Dzięki wcześniejszej, sięgającej czasów gimnazjalnych, działalności harcerskiej w poznańskiej «Czarnej Trzynastce» i biegłej znajomości języka angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego i włoskiego objął S. w r. 1937 stanowisko sekretarza do spraw międzynarodowych w Wydz. Zagranicznym Gł. Kwatery Harcerzy w Warszawie. Uczestniczył też jako tłumacz w międzynarodowych zlotach harcerskich w Wereld (Holandia) i Bukareszcie. Lata okupacji spędził S. w Poznaniu, pracując jako rysownik w Biurze Architektonicznym W.E. Adlera.
Dn. 9 V 1945 S. przyjechał na stałe do Krakowa. Początkowo utrzymywał się jako przewodnik po mieście (nie zaniechał zresztą tej działalności do końca życia), pracował w Komisji Oświaty i Kultury Dzielnicowej Rady Narodowej Stare Miasto, jako nauczyciel języków obcych, był tłumaczem przysięgłym i lektorem języka włoskiego w ASP. Szybko nawiązał współpracę z Muzeum Historycznym m. Krakowa, aktywnie działał w Tow. Miłośników Historii i Zabytków Krakowa i Kom. Ochrony Zabytków przy Polskim Tow. Krajoznawczym. Jako członek Polskiego Związku Esperantystów uczestniczył w międzynarodowych kongresach we Florencji, Sorrento i Budapeszcie.
Od r. 1946 S. pracował przede wszystkim z niezwykłą pasją i skrupulatnością nad cyklem rysunków Pro Cracovia, które po zakończeniu złożyły się na 25 tek tematycznych, zawierających ponad 1 600 prac. Przedstawiały one, poza powszechnie znanymi zabytkami Krakowa, m.in. portale, sienie, podwórka, piwnice, klatki schodowe i charakterystyczne fragmenty architektury: od attyk, gzymsów i kominów po godła domów, kołatki, kraty i latarnie. Ponadto osobne teki poświęcił S. architekturze krakowskiego Zwierzyńca i Tyńca (powstałe pod koniec l. czterdziestych), Wawelowi i jego wnętrzom (ok. 200 rysunków z l. pięćdziesiątych) i pomnikom polskiego renesansu (l. sześćdziesiąte). Współpraca z Muzeum Historycznym m. Krakowa zaowocowała kilkoma wystawami prac S-a w gmachu Muzeum: «Kraków dawny i wczorajszy» (1947), «Średniowieczne warownie Krakowa» (1949), «Nieznane zakątki Krakowa» (1953), «Stary Kraków B. Schönborna» (1959), «Portale domów krakowskich» (1965). Ukoronowaniem jego twórczości były wystawy: «Zamek Wawelski, czołowy pomnik Tysiąclecia», zorganizowana w komnatach wawelskich w r. 1960 (S. był jedynym żyjącym artystą wystawiającym na Wawelu), «Capolavori dei maestri italiani del Rinascimento in Polonia» (Rzym, Palazzo Venezia i Florencja, Palazzo di Parte Guelfa) w r. 1961 i «Cracovie. Bijou de la Pologne» (wystawa objazdowa eksponowana w Tuluzie, Paryżu, Narbonne i Carcassonne) w r. 1968. Twórczość S-a miała wysokie wartości dokumentacyjne, nie pozbawiona była jednak cech indywidualnej wypowiedzi artystycznej. Liczne prace rekonstruujące wygląd obiektów już nie istniejących poparte były rzetelnymi studiami archiwalnymi i historycznymi. W swych wypowiedziach powoływał się zawsze na ideowe pokrewieństwo z wielkimi wedutystami-dokumentalistami: G. Piranesim, Michałem Stachowiczem, Marcinem Zaleskim. S. pracował ołówkiem i czarną kredką, rzadko podbarwiał rysunki pastelami lub akwarelą. Uprawiał również techniki graficzne: rysunek tuszem, drzeworyt, linoryt, akwafortę i litografię.
Fascynacja S-a sztuką i historią Krakowa zaznaczyła się także w jego działalności publicystycznej i popularyzatorskiej. Ogłosił zwięzłą monografię: Zwierzyniec. Historia, zabytki, tradycje, legendy (Kr. 1953) i popularne przewodniki: Zwiedzamy Kraków (Kr. 1954, wyd. także w języku esperanto), Oglądamy Kraków (Kr. 1979), bogato ilustrowane własnymi rysunkami. W licznych artykułach, ujętych często w tematyczne cykle i zamieszczanych na łamach tygodników i dzienników krakowskich, popularyzował zabytki miasta, apelował o ich należytą konserwację, pisał o dawnych legendach i obrzędach. Publikował swoje prace w postaci serii pocztówek i tek rysunków Portale domów krakowskich XV – XVIII w. (Kr. 1953). S. był również w okresie obchodów Millennium państwa polskiego autorem ponad stu prelekcji ilustrowanych przeźroczami i własnymi rysunkami wygłaszanych w Krakowie (cykl 1000 lat architektury Krakowa), a także w Rzymie i Florencji (cykle Il genio italico nell’arte del Rinascimento italiano a Cracovia e in Polonia i Cracovia. Antica capitale di Polonia, città italianissima). Kraków dominował też w kolekcjonerskich pasjach S-a: zgromadzone cracoviana książkowe, numizmatyczne i filatelistyczne składały się na zbiory wystawiane i nagradzane. S. był członkiem Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków (ZZPAP), pełnił obowiązki społecznego opiekuna blokowego nad zabytkami (1953) i opiekuna społecznego zabytków budownictwa drewnianego w Polsce. Mieszkał przy ul. Floriańskiej. Charakterystyczny w swym dużym, aksamitnym berecie, z teką kartonów pod pachą, był bohaterem różnych anegdot i żartów; należał do znanych i popularnych postaci Krakowa. Zmarł (na serce) 28 V 1971 w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim. Był laureatem Nagrody m. Krakowa (1962), odznaczony Złotą Odznaką m. Krakowa i Odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego.
Rodziny S. nie założył.
Po śmierci S-a odbyło się kilka wystaw jego prac: w r. 1972 w Krakowie (Muz. Historyczne m. Kr.) i Tyrnowie (Bułgara), w r. 1974 w Lipsku i Kijowie, w r. 1979 w Poznaniu (Klub im. W. Pietrzaka), w r. 1994 w Krakowie (Włoski Instytut Kultury).
Prace S-a znajdują się m.in. w Muz. Historycznym m. Krakowa, w B. Kórn. (rysunki i szkicownik z zabytkami miast wielkopolskich), w B. Gdańskiej PAN (grafiki z zabytkami Starego Gdańska) i w zbiorach prywatnych. Pozostawił nadto maszynopisy opracowań: Kościół parafialny Najśw. Salwatora w Krakowie (rkp. 1948), Rurmus, średniowieczny wodociąg Krakowa (rkp. 1949), Oznaczenia dawnych baszt krakowskich w świetle najnowszych badań (rkp. 1949), Portale i obramienia okienne XIV i XV w. w Krakowie w posiadaniu siostry S-a Mieczysławy Schönborn Tomaszewskiej z Poznania.
Cracovie. Bijou de la Pologne dans les dessins de B. W. Schönborn. Catalogue de l’exposition, BWA, Kr. 1968 (fot.); Kraków w rysunkach B. W. Schönborna. Katalog wystawy, Muz. Historyczne m. Krakowa, Kr. 1968 (fot.); Nagrody m. Krakowa. Informator wystawy, Muz. Historyczne m. Krakowa, Kr. 1974 (fot.); B. W. Schönborn: Kraków – Brama Renesansu. Włoski Instytut Kultury, Kr. 1994 (fot.); Portale domów krakowskich w rysunkach B. W. Schönborna, Muz. Historyczne m. Krakowa, Kr. 1965; Il Rinascimento in Polonia. Capolavori dei maestri italiani del Rinascimento in Polonia in disegni di B.W. Schönborn di Cracovia, Palazzo Venezia, Roma 1961; Zabytki Krakowa w rysunkach B. Schönborna, Muz. Historyczne m. Krakowa, Kr. 1972; – Bieńkowski W., Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, „Rocz. Krak.” T. 36–8: 1963–6, T. 41–2; 1970–71, T. 45: 1974 (sprawozdania z działalności Tow.); Dużyk J., Wędrówki włoskie, W. 1985 s. 175; Hennel R., Kraków Schönborna, w: Schönborn B., Oglądamy Kraków, Kr. 1979 s. 5–20, 329–32 (bibliogr. artykułów S-a dotyczących zabytków Krakowa); tenże, Miastu i sztuce oddany, „Życie Liter.” 1978 nr 24; Jędrzejczyk O., O człowieku, który żył Krakowem, „Gaz. Krak.” 1972 nr 185; Kosiński R., Głowy podwawelskie, Kr. 1965 (fot.); Lepiarczyk J., Piękno utrwalone ołówkiem, „Dzien. Pol.” 1953 nr z 1–2 XI; Pachoński-Lubicz J., Kościuszko na Ziemi Krakowskiej, Kr. 1984; Spini M., Un innamorto di Firenze, „Firme Nostre” 1962 nr 16–17; – Bednarski T., Wspominając Schönborna, „Dzien. Pol.” 1991 nr 115; tenże, Ziemia włoska była mu natchnieniem…, tamże 1986 nr 119; Ludwikowski L., Bronisław Waldemar Schönborn (wspomnienie pośmiertne), „Rocz. Krak.” T. 44: 1973 (fot.); Tyrowicz M., W poszukiwaniu siebie, L. 1988 (fot.); Wojnarski J., B.W. Schönborn (wspomnienie pośmiertne), „Ochrona Zabytków” 1972 nr 1 s. 57–8 (fot.); – „Dzien. Pol.” 1971 nr 127, 128, 129, 130; „Echo Krakowa” 1971 nr 127, 129; „Życie Warszawy” 1971 nr 129 (nekrologi); – Mater. Red. PSB: Życiorys nadesłany przez siostrę S-a Mieczysławę Schönborn-Tomaszewską z P.; – Dokumenty i informacje siostry S-a Mieczysławy Schönborn-Tomaszewskiej z P.
Konrad Tomaszewski