Schmid (Schmydt, Schmidt) Carl Heinrich Wilhelm (1761–1813), pastor zboru ewangelicko-augsburskiego w Warszawie, prezes Konsystorza Ewangelicko-Augsburskiego w Ks. Warsz. Ur. 1 V w Kargowej w Poznańskiem w rodzinie niemieckiej.
Studiował S. teologię w Halle, był nauczycielem szkoły i diakonem w zborze ewangelicko-augsburskim w Poznaniu. W marcu 1790 zgłosił swą kandydaturę na urząd drugiego kaznodziei zboru luterańskiego w Warszawie. Dn. 10 V 1790 wybrano go na to stanowisko z pensją 3 tys. złp. rocznie, a 13 V spisano dlań wokację i określono zakres obowiązków. Dn. 11 VII 1790 odbyła się uroczysta instalacja S-a w Warszawie. Dn. 2 XII 1792 S. poświęcił nowy cmentarz ewangelicko-augsburski na Woli i wygłosił okolicznościowe kazanie, które – jak inne jego uroczyste kazania z l. 1791–6, m.in. dla uczczenia uchwalenia przez sejm prawa o miastach czy pierwszej rocznicy Konstytucji 3 maja – ukazało się drukiem. Za swą postawę w czasie powstania 1794 r. otrzymał list pochwalny od Tadeusza Kościuszki. Za jego zezwoleniem S. objął opiekę duszpasterską nad jeńcami pruskimi w Warszawie.
W lipcu 1801 S. zwrócił się do zboru o wydanie drukiem opracowywanego przezeń nowego śpiewnika kościelnego – podobno ukazał się on w Lipsku i zawierał 409 pieśni, nie jest to jednak informacja potwierdzona. Był także inspektorem szkoły przy stołecznym zborze luterańskim, a w r. 1805 został członkiem kierownictwa Liceum Warszawskiego, gdzie nauczał religii. W t.r. zbór polecił mu opracować instrukcję dla nauczycieli szkół luterańskich. W r. 1803 został duchownym członkiem Konsystorza Ewangelicko-Augsburskiego dla dep. południowopruskiego. W r. 1807 został członkiem Izby Edukacyjnej Ks. Warsz. Dn. 13 VII 1807 mianowano go prezesem Konsystorza Ks. Warsz., na którego pracę miał decydujący wpływ. Był stanowczym przeciwnikiem bliższych związków z ewangelikami reformowanymi. Sprzeciwił się, proponowanej przez pastora warszawskiego zboru ewangelicko-reformowanego Karola Bogumiła Diehla w grudniu 1806, unii władz obu Kościołów ewangelickich i powołaniu wspólnego Konsystorza Generalnego Wyznań Ewangelickich. Wiosną 1807 S. był organizatorem osobnego konsystorza luterańskiego, bez porozumienia z władzami państwowymi, za co Dyrektoriat Spraw Wewnętrznych Komisji Rządzącej udzielił mu nagany. Udaremnił też dalsze starania Diehla o powołanie Konsystorza Generalnego w r. 1808, a w r. 1810 S. jako jedyny duchowny ewangelicki w Ks. Warsz. odmówił podpisania prośby o powołanie wspólnego konsystorza ewangelickiego.
S. był wolnomularzem; w r. 1807 był członkiem, a od lutego 1808 przewodniczącym niemieckojęzycznej loży «Zum Goldenen Leuchter». Pod jego przewodnictwem loża dotrwała do rozwiązania 9 V 1810, a ostatni jej adepci, w tym S., powołali do życia nową lożę, «Zur Halle der Bestäudigkeit» (Świątynia Stałości). Z inicjatywy S-a loża zgłosiła akces do Wielkiego Wschodu Warszawskiego i 29 V t.r. została przyjęta. Wielu niemieckich wolnomularzy warszawskich miało za złe S-owi przejście spod obediencji berlińskiej pod polską. Zmarł 8 II 1813 w Warszawie i pochowany został w katakumbach cmentarza Ewangelicko-Augsburskiego na Woli.

Estreicher, XXVII; Szulc E., Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie, W. 1989; – Gastpary W., Historia protestantyzmu w Polsce od połowy XVIII w. do I wojny światowej, W. 1977; Gryniakow J., Ekumeniczne dążenia protestantyzmu polskiego od traktatu warszawskiego 1767/68 do II wojny światowej, W. 1972 s. 28–9, 31–2, 34–6; Hass, Sekta farmazonii warsz.; Jenike L., Kronika zboru ewangelicko-augsburskiego w Warszawie 1782 do 1890, W. 1891 s. 21; Kneifel E., Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555–1939, Vierkirchen [b.r.w.]; tenże, Geschichte der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Niedermarschacht [b.r.w.]; tenże, Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Enging [b.r.w.]; Michalik B., Z zagadnień oświatowych warszawskich mieszczan – protestantów, Rozpr. z Dziej. Oświaty, XXIV, W. 1981 s. 85–109; – Materiały do dziejów Komisji Rządzącej z r. 1807, Kr. 1918; – AGAD: Zbór ewangelicko-augsburski nr 34, 104, 105, 106; B. Uniw. Warsz.: rkp. SER nr 758, 763, 843, 896.
Wojciech Kriegseisen