INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Daniel Sulikowski (Sólikowski, Solikowski)  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sulikowski (Sólikowski, Solikowski) Daniel (1808–1892), ksiądz rzymskokatolicki, spiskowiec, poseł na Sejm Krajowy we Lwowie i do Rady Państwa w Wiedniu.

Ur. 4 I w Łubnie koło Dynowa (pow. sanocki), był synem Antoniego (zm. 1812), rządcy majątku Wólka Wołoska, a następnie Zahutynia niedaleko Sanoka, i Franciszki z Trzecieskich (zm. 1813). Miał brata Michała Urbana (ur. 1805), zmarłego w dzieciństwie.

Wcześnie osierocony S. wychowywał się w domu dalekiego krewnego Jana Michała Trzecieskiego w Polance pod Krosnem. S. uczył się w Krośnie, a następnie w gimnazjum i Seminarium Duchownym w Przemyślu. Studiował w l. 1829–33 na Wydz. Teologii Katolickiej uniw. w Wiedniu i tam przyjął 25 VII 1833 święcenia kapłańskie. Po powrocie do Galicji był wikariuszem i katechetą w Szkole Głównej w Rzeszowie, a następnie przez dwa lata w Szkole Realnej w Jarosławiu. Pod koniec r. 1834 przystąpił do tajnego Związku Przyjaciół Ludu, zdominowanego przez przemyskich kleryków. Od r. 1837 był członkiem ośmioosobowego zboru przemyskiego Stow. Ludu Polskiego, który wchłonął mniejsze organizacje spiskowe działające w Galicji. Sprzeciwiał się przygotowaniom do powstania, ale popierał agitację oraz rozszerzanie oświaty wśród chłopów. Od r. 1838 był proboszczem paraf. w Kobylance (pow. gorlicki). W l. 1840–1, w związku z masowymi aresztowaniami po dekonspiracji Stow. Ludu Polskiego, S-ego objęto śledztwem, ale nie wszczęto przeciw niemu postępowania karnego. Zmuszony do opuszczenia swej parafii, przeniósł się w r. 1841 do Przemyśla. Był tam katechetą szkolnym; wykładał przez trzy lata katechetykę i metodykę w tamtejszym Inst. Teologicznym (Seminarium Duchownym) oraz był egzaminatorem diecezjalnym.

Dn. 14 XII 1844 otrzymał S. probostwo paraf. św.św. Rocha i Marcina w Słocinie nieopodal Rzeszowa; instalował go tam 30 III 1845 prepozyt rzeszowski Franciszek Gliński. S. przyczynił się do powstania w Słocinie w maju t.r. szkoły parafialnej, połączonej z ochronką dla małych dzieci. Dn. 19 VII 1847 przyjął w swej parafii na wizytacji bp. przemyskiego Franciszka Ksawerego Wierzchlejskiego. Po wybuchu Wiosny Ludów napisał broszurę Katechizm dla ludu wiejskiego wyjaśniający znaczenie konstytucji czyli rozmowa wieśniaków z plebanem po ogłoszeniu d. 23 marca 1848 w Rzeszowie patentu JCM Ferdynanda I o udzielonej konstytucji (Rzeszów 1848). Od r. 1852 pełnił funkcję wicedziekana rzeszowskiego. W l. sześćdziesiątych był kanonikiem honorowym kapit. przemyskiej i honorowym radcą konsystorza krakowskiego; został także oddelegowany przez arcybp. lwowskiego Wierzchlejskiego do Okręgowej Rady Szkolnej w Rzeszowie.

Dn. 1 II 1867 został S. wybrany na posła do Sejmu Krajowego II kadencji z okręgu Tyczyn–Strzyżów. Przeniósł się do Lwowa, gdzie uczestniczył w posiedzeniach pierwszej sesji (18 II – 2 III t.r.). Dn. 2 III wybrany został przez Sejm Krajowy na posła do Rady Państwa w Wiedniu. Należał do Koła Polskiego i regularnie uczestniczył w jego posiedzeniach, popierając ugodową politykę prezesa Floriana Ziemiałkowskiego i namiestnika Galicji Agenora Gołuchowskiego. W Wiedniu i we Lwowie był identyfikowany z tzw. mamelukami (grupą ugodowych posłów), popierających dualistyczną koncepcję monarchii Habsburgów. W wyniku nasilającej się krytyki ze strony demokratów galicyjskich, a zwłaszcza Franciszka Smolki, domagających się rozszerzenia autonomii Galicji i przebudowy Austrii na zasadzie federalnej (przyznania Polakom oraz Czechom takich samych praw jak Węgrom), doszło do osłabienia pozycji politycznej «mameluków» i złożenia przez nich 8 XI 1869 mandatów do Rady Państwa. Jednak tego samego dnia niektórzy spośród nich, w tym S., ponownie zostali wybrani przez Sejm Krajowy na delegatów do Rady Państwa. S., który cały czas przebywał w Wiedniu, uczestniczył w jej obradach od 13 XII t.r. Po podjęciu przez Koło Polskie uchwały o wystąpieniu z Rady Państwa, wraz z trzydziestoma posłami złożył 31 III 1870 mandat na ręce marszałka Sejmu galicyjskiego Leona Sapiehy; po rozwiązaniu przez Franciszka Józefa I Sejmu Krajowego we Lwowie 21 V t.r. utracił mandat i wycofał się z polityki.

S. wrócił do obowiązków proboszcza w Słocinie; w l. 1877–9 był też administratorem paraf. w Malawie. Przy słocińskim kościele dobudował zakrystię oraz założył bibliotekę z czytelnią. W r. 1872 zakupił na raty nowe organy i trzy dzwony, dla których wybudował na początku l. osiemdziesiątych murowaną dzwonnicę. Przy parafii wzniósł nową szkołę (1880), a przy finansowym wsparciu Jadwigi Szymanowskiej, siostry właścicielki Słociny Zofii Wallis, odrestaurował wnętrze kościoła (1882). Wspierał parafialne Bractwo Trzeźwości. Dla najuboższych mieszkańców Słociny założył Kasę Pobożnych (1883) i przyczynił się do utworzenia Kółka Rolniczego (1885). W r. 1886 odbył pielgrzymkę do Lourdes, skąd przywiózł dwie figury Matki Bożej. W marcu 1887 zrezygnował z urzędu wicedziekana rzeszowskiego oraz probostwa w Słocinie; żegnając się z parafianami, darował im wszystkie długi. Przeniósł się do Łąki pod Rzeszowem, gdzie objął posadę kapelana w zakładzie wychowawczym dla ubogich dziewcząt, prowadzonym przez zgromadzenie sióstr opatrzności bożej. Ze względu na zły stan zdrowia i utratę słuchu, w maju 1890 wrócił do Słociny i zamieszkał na plebanii. Zmarł tamże 2 III 1892, został pochowany 5 III w krypcie kościelnej pod głównym ołtarzem. W zewnętrzną ścianę kościoła wmurowano poświęconą S-emu tablicę pamiątkową, ufundowaną przez kolatorkę kościoła Wallis.

W testamencie S. zapisał swoje oszczędności (20 tys. złp.) na ochronkę dla dzieci w Słocinie, która w r. 1904 otrzymała jego imię (obecnie znajduje się tam przedszkole i siedziba sióstr służebniczek starowiejskich).

 

Portret z r. 1881 w Arch. Sióstr Służebniczek w Słocinie; – Estreicher w. XIX, IV; – Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, W. 1996 (jako Solikowski); Grodziski, Sejm Krajowy, II (błędnie jako ks. greckokatolicki Solikowski <Sulikowski>); Inglot T., Szkice z dziejów Słociny, Słocina 1998 s. 174, 205–8; Knauer O., Das österreichische Parlament von 1848–1966, Wien 1969 s. 173; Łopuszański B., Stowarzyszenie Ludu Polskiego (1835–1841), Kr. 1975; tenże, Udział księży diecezji przemyskiej w konspiracjach galicyjskich w latach 1831–1846, „Nasza Przeszłość” T. 43: 1975 s. 173, 179, 180, 195–6; Malak F., Dzieje parafii Słocina, Słocina 1997 s. 46, 66, 70, 86, 99–100, 102–4, 107, 127, 140; Pijaj S., Między polskim patriotyzmem a habsburskim lojalizmem. Polacy wobec przemian ustrojowych monarchii habsburskiej (1866–1871), Kr. 2003; Puchalski W., Drobne dzieje Łąki, Kr. 1892 s. 122; – Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), Oprac. Z. Fras, S. Pijaj, Kr. 2001; Reichsraths Almanach für die Session 1867, Hrsg. S. Hahn, Prag 1867 s. 149; Schematismus universi venerabilis cleri saecularis et regularis dioeceseos premisliensis ritus latini pro anno 1848, Resoviae 1848; toż za l. 1861, 1875, Jasło 1861, 1875; toż za l. 1888, 1891, Premisliae 1888, 1890; – „Czas” 1892 nr 58 (wspomnienie pośmiertne); – Arch. Archidiec. w Przemyślu: Status cleri 1875 sygn. 250 s. 803, Teczka personalna S-ego; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 4355 t. 4 k. 1–2; – Informacje Stanisława Pijaja z Kr. i Mariana Wolskiego z Kr. na podstawie: Forum Nobilium Tarnoviense, Pup. 1551 (FNT 1537), Succ. 2950, 4275, oraz ksiąg metrykalnych parafii Łubno.

Elżbieta Orman

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to tekst zaktualizowany, uwzględniający opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.      

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Ignacy Sobolewski

1845-05-26 - 1912-02-28
kupiec
 

Adam Feliks Roniker

1881-11-01 - 1952-09-04
architekt
 

Konstanty Borowy

1788-03-06 - 1860-12-20
pułkownik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.