Stolarski Edward Aleksander (1928–1999), inżynier łączności, elektronik, profesor w Instytucie Technologii Elektronowej w Warszawie.
Ur. 8 VI w Warszawie, był synem Aleksandra Józefa (1886–1957), podpułkownika WP, i Wandy z Krusiewiczów (1907–1978).
Podczas okupacji niemieckiej ukończył S. dwie klasy Państw. Szkoły Ślusarsko-Mechanicznej w Warszawie. W sierpniu 1944, podczas powstania warszawskiego, został przez Niemców uwięziony i był przetrzymywany w obozach koncentracyjnych kolejno w Stutthofie, Neuengamme i Ravensbrück. Po uwolnieniu, w maju 1945, wrócił do Warszawy i uczył się w Państw. Gimnazjum Telekomunikacyjnym (do r. 1947), następnie w Państw. Liceum Telekomunikacyjnym (do r. 1950). Od r. 1951 studiował na Wydz. Łączności Politechn. Warsz. Już podczas studiów pracował od r. 1953 nad półprzewodnikami w zorganizowanej przez Janusza Groszkowskiego grupie w Zakł. Elektroniki Inst. Podstawowych Problemów Techniki PAN. Wykonał wtedy swe pierwsze prace dotyczące metodyki pomiarowej parametrów elektrycznych diod i tranzystorów. W r. 1954 uzyskał na Politechn. Warsz. dyplom inżyniera łączności, a po specjalizacji z urządzeń radiotechnicznych – magisterium w r. 1956. Po studiach kontynuował pracę w Zakł. Elektroniki PAN jako asystent i starszy asystent. Opublikował wtedy prace dotyczące pomiarów i zastosowania tranzystorów, m.in. Podstawy techniki tranzystorowej (W. 1957, wspólnie z Witoldem Rosińskim i Jerzym Pułtorakiem) oraz czterokrotnie wznawiane i rozszerzane Miernictwo tranzystorowe (W. 1961, 1964, 1972, 1984) wyd. z r. 1972 zostało przełożone na jęz. rosyjski, Moskva 1976). Wspólnie z Ignacym Dubasem i Jerzym Szerszeniem ogłosił popularyzatorskie opracowanie pt. Podręczna encyklopedia teleelektryki. Elektronika i podstawowe układy elektroniczne (W. 1964). W r. 1966 został adiunktem i przeszedł wraz z całym Zakładem do nowo powstałego Inst. Technologii Elektronowej (ITE) PAN, gdzie objął kierownictwo Pracowni Fluktuacji w Półprzewodnikach w Zakł. Elektroniki Półprzewodników. T.r. założył i był pierwszym przewodniczącym (do r. 1971) Międzyzakładowego Klubu Wynalazczości przy PAN. Dn. 28 III 1968 doktoryzował się w Inst. Podstawowych Problemów Techniki PAN na podstawie napisanej pod kierunkiem Rosińskiego rozprawy Półprzewodnikowe modulatory mechaniczne (W. 1970). W r. 1970 ITE został przeniesiony z PAN do utworzonego t.r. Naukowo-Produkcyjnego Centrum Półprzewodników w Warszawie; objął wtedy w ITE kierownictwo Pionu Ogólnego oraz Pracowni Metod Bezkontaktowych w Zakł. Miernictwa Mikrostruktur Półprzewodnikowych, a także został sekretarzem Rady Naukowej. Od r. 1971 był sekretarzem naukowym rady programowej wydawanego przez ITE czasopisma „Elektron Technology”. W r. 1972 powołano go na stanowisko docenta. W r.n. objął redakcję polsko-angielskojęzycznej serii wydawniczej „Działalność Naukowa ITE”. Prowadził w l. 1975–83 wykłady z miernictwa materiałów i przyrządów półprzewodnikowych na Wydz. Elektroniki Politechn. Warsz. Tytuł profesora nadzwycz. otrzymał w r. 1978.
Działalność naukowo-badawcza S-ego obejmowała kilka grup tematycznych: miernictwo materiałów półprzewodnikowych, zjawisko piezoelektryczne w złączach tranzystorowych i jego wykorzystanie, właściwości elektrycznych diod, tranzystorów i układów scalonych, szumy elementów półprzewodnikowych oraz czujniki półprzewodnikowe. Wiele badań zakończyło się wdrożeniami do produkcji metod pomiarowych przyrządów półprzewodnikowych i technicznymi opracowaniami urządzeń pomiarowych, m.in. charakterografów oraz urządzeń do ostrzowych i bezkontaktowych badań materiałów. S. był autorem i współautorem 41 patentów na rozwiązania techniczne związane z tymi badaniami. Został wyróżniany nagrodami, m.in. ministra przemysłu maszynowego (1977), ministra hutnictwa i przemysłu maszynowego (1982) oraz ministra nauki, szkolnictwa wyższego i techniki (1984). W strukturze Naukowo-Produkcyjnego Centrum Półprzewodników był również dyrektorem Przemysłowego Inst. Elektroniki (1983–5). W l. 1984–90 był członkiem Komitetu Nagród Państwowych i sekretarzem jego Sekcji Elektroniki, Elektrotechniki i Telekomunikacji. W czasopismach technicznych oraz materiałach konferencji krajowych i zagranicznych opublikował ogółem ok. 120 prac. Był też autorem i współautorem kilkunastu książek, m.in. Miernictwo elementów półprzewodnikowych i układów scalonych (W. 1984, z Krzysztofem Badźmirowskim, Jerzym Kołodziejskim i Ludwikiem Spiralskim), Pomiary przyrządów półprzewodnikowych (W. 1990, z Kołodziejskim i Spiralskim), Pamięci półprzewodnikowe (W. 1993, z Jerzym M. Zającem) i Elektryczne pomiary struktur układów scalonych (W. 1993, z Bogumiłem Owczarkiem). W ITE był promotorem sześciu prac doktorskich i kilkudziesięciu prac dyplomowych.
S. działał jako ekspert w wielu organizacjach. Należał do Stow. Elektryków Polskich (od r. 1978), w którym był założycielem i zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Elektronizacja. Podzespoły i Zastosowania Elektroniki” (od r. 1980) oraz rzeczoznawcą w zakresie techniki pomiarowej i elektroniki (od r. 1982), a także przewodniczącym Stałej Komisji FENTO (Further Education National Training Organisation) ds. Mikroelektroniki przy NOT (1983–8). Był głównym założycielem i został pierwszym prezesem powstałego w r. 1992 Polskiego Tow. Techniki Sensorowej. Był członkiem Normalizacyjnej Komisji Problemowej nr 66 w Polskim Komitecie Normalizacyjnym (od r. 1994) oraz Komisji Czujników i Przetworników Pomiarowych Komitetu Metrologii i Aparatury Pomiarowej PAN (od r. 1995). W r. 1996 został redaktorem naczelnym angielskojęzycznego kwartalnika „MST News Poland”. Prowadził też działalność pozanaukową jako członek ZNP, ZBoWiD, potem Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, a także Stow. Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę. Zmarł nagle 18 III 1999 w Warszawie, został pochowany 26 III na cmentarzu Powązkowskim. Był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1973), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983), Krzyżem Oświęcimskim (1988), a także Medalem im. Mieczysława Pożaryskiego, Medalem im. Janusza Groszkowskiego oraz złotymi odznakami honorowymi ZNP, NOT i Stow. Elektryków Polskich.
W małżeństwie zawartym 22 X 1955 z Ireną Krystyną z Kożuchowskich (ur. 1934), ekonomistką, miał S. syna Rafała (ur. 1960), historyka i wydawcę.
Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1968, W.–P. 1969 s. 452; Sylwetki metrologów polskich. Profesorowie, docenci, doktorzy habilitowani, W.–Gd. 2002 (fot.); Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, W. 2002 IV (fot.); – Działalność naukowa Instytutu Technologii Elektronowej Polskiej Akademii Nauk w latach 1966–1968, Oprac. Z. Kaczkowski, W. 1971 (częściowa bibliogr.); toż w r. 1969, W. 1972 (częściowa bibliogr.); Działalność naukowa Instytutu Technologii Elektronowej w latach 1970–1973, W. 1976 s. 9, 15, 17, 47, 65–7 (częściowa bibliogr.), s. 191, 195, 197, 201; Stolarski E., Polskie Towarzystwo Techniki Sensorowej ma już 5 lat, „Elektronizacja. Podzespoły i Zastosowania Elektroniki” 1997 nr 6 s. 18–19; – „Elektronizacja. Podzespoły i Zastosowania Elektroniki” 1998 nr 7 s. 18 (fot.), nr 12 s. 23; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1999: „Dzien. Zachodni” nr 77, „Elektronizacja. Podzespoły i Zastosowania Elektroniki” nr 5 s. 11 (J. Grzybowski, fot.), „Gaz. Wyborcza” dod. „Gaz. Stoł.” nr 69, „Gwarek” nr 13, „Na Temat. Pismo Politechn. Koszalińskiej” nr 2 s. 16 (M. Białko i in., fot.), „Przekrój” nr 15, „Rzeczpospolita” nr 69, 70, 72, „Życie” nr 69, 72, „Życie Warszawy” nr 69–71; – Arch. ITE w W.: Teczka personalna S-ego; – Informacje żony S-ego, Ireny, oraz syna, Rafała z W.
Jerzy F. Kołodziejski