INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Eugeniusz Marian Solarski      Eugeniusz Solarski, pokolorowana fotografia Stanisława Brzozowskiego z 1939 r.

Eugeniusz Marian Solarski  

 
 
1901-03-27 - 1959-07-21
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Solarski Eugeniusz Marian Józef, pseud. Norwicz (1901–1959), aktor. Ur. 27 III w Chrzanowie, był synem urzędnika podatkowego Jana i nauczycielki Jadwigi z Łomińskich.

Szkołę ludową ukończył S. w Wadowicach i od r. 1911 uczęszczał do tamtejszego gimnazjum. Jakiś czas służył w armii austro-węgierskiej; w listopadzie 1918 wstąpił jako ochotnik do WP, do 12. PP Ziemi Wadowickiej i po ukończeniu szkoły podoficerskiej uzyskał stopień plutonowego, w kwietniu 1919 został zwolniony z wojska. W marcu t.r. zdał w wadowickim gimnazjum egzamin dojrzałości. Od jesieni 1921 do r. 1924 studiował polonistykę i filozofię ścisłą na UJ; studiów nie ukończył (przed jesienią 1921 studiował podobno prawo na tejże uczelni jako wolny słuchacz). Równocześnie przygotowywał się do zawodu aktorskiego pod kierunkiem Leonarda Bończy-Stępińskiego i Franciszka Wysockiego. Debiutował zapewne w 2. poł. 1919 pod pseud. Norwicz w operetkowym zespole Tadeusza Pilarskiego w Krakowie, z którym był związany do r. 1920. W l. 1919 (?) i 1920 występował również w zespole objazdowym Stanisława Knake-Zawadzkiego. W sezonie 1920/1 był zatrudniony w krakowskim Teatrze im. J. Słowackiego (tu od września 1920 zaczął występować pod własnym nazwiskiem), w l. 1921–4 w krakowskim Teatrze Bagatela. W r. 1924 przeniósł się do Warszawy; został najpierw członkiem zespołu Teatru im. W. Bogusławskiego (do r. 1926) za dyrekcji Leona Schillera i Aleksandra Zelwerowicza, później – Narodowego (do r. 1932), a także Nowego i Letniego. W okresie 1932–5 (1936?) znów występował w krakowskim Teatrze im. J. Słowackiego, a w l. 1935 (1936?)–7 na scenach Tow. Krzewienia Kultury Teatralnej w Warszawie (głównie w Teatrze Polskim). W sezonie 1937/8 grał przez kilka miesięcy w Teatrach Miejskich we Lwowie, a w sezonie 1938/9 w warszawskich teatrach Narodowym i Nowym.

W r. 1939, po zajęciu Warszawy przez Niemców, S. zainicjował utworzenie pierwszej stołówki dla aktorów, później pracował jako kelner w warszawskiej kawiarni «Pod Znachorem». Gdy w r. 1940 zdrowie nie pozwoliło mu na ten rodzaj pracy, konspiracyjne teatralne władze związkowe zezwoliły mu na dorywcze występy w teatrach jawnych: «Komedia» (1941) i «Miniatury» (1943–4). Po powstaniu warszawskim 1944 r. przeszedł przez obóz w Pruszkowie, skąd, zwolniony, udał się do rodziny w Krakowie. Dn. 1 II 1945 został zatrudniony w Teatrze im. J. Słowackiego, w którym występował do końca życia, grając także okresowo w Teatrze Starym (sezony: 1947/8–1951/2).

Naturalne warunki predysponowały początkowo S-ego do ról amantów, jednakże jeszcze przed r. 1939 poszerzył swój repertuar o role charakterystyczne i one właśnie wybijały się na pierwszy plan w jego artystycznym dorobku po r. 1945. Z jego kreacji aktorskich wymienić należy: Książę Reichstadtu („Orlątko” E. Rostanda), Leonard („Nie-Boska Komedia” Z. Krasińskiego), Figaro („Cyrulik sewilski” P. A. Beaumarchais’go), Gustaw („Śluby panieńskie” A. Fredry), Pan Młody, Nos („Wesele” S. Wyspiańskiego), Fircyk („Fircyk w zalotach” F. Zabłockiego), Jan Morwicz („Wilki w nocy” T. Rittnera), Markiz („Mirandolina” C. Goldoniego), Rzecznicki („Fantazy” J. Słowackiego), Papkin („Zemsta” A. Fredry), Fikalski („Dom otwarty” M. Bałuckiego). Występował również w Polskim Radiu, grał w filmach: „Trudna miłość” (1954, reż. Stanisław Różewicz), „Godziny nadziei” (1955, reż. Jan Rybkowski) i „Warszawska Syrena” (1956, reż. Tadeusz Makarczyński). Po r. 1945 pracował społecznie w aktorskich związkach zawodowych (m.in. jako długoletni sekretarz Rady Zakładowej Teatrów Miejskich w Krakowie). S. interesował się także sportem, działał w organizacjach sportowych, i był twórcą pierwszej w Krakowie aktorskiej drużyny sportowej. Zmarł 21 VII 1959 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1956).

Z małżeństwa zawartego 3 IX 1953, z Władysławą ze Zgliczyńskich Dmowską, S. dzieci nie miał.

 

Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1946, 1949, 1959; Słown. Teatru Pol., (bibliogr., ikonogr., fot.); – Historia filmu polskiego, W. 1974 III; Stokowa M., Stanisław Wyspiański. Monografia bibliograficzna w: Wyspiański S., Dzieła zebrane, Kr. 1968 XV vol. 3–4; Sto lat Starego Teatru w Krakowie, Kr. 1965; Szczublewski J., Artyści i urzędnicy, czyli szaleństwa Leona Schillera, W. 1961; Wysiński A., Teatry jawne w Generalnym Gubernatorstwie, „Pam. Teatr.” R. 12: 1963 s. 179, 200, 202; – [Natanson W.] W. N., Śmierć Solarskiego, „Teatr” 1959 nr 22 (fot.); Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum w Wadowicach za r. szk. 1912–1917/18, Wadowice 1912–18; [Zbijewska K.] Kr. Zb., Eugeniusz Solarski [wywiad] „Dzien. Pol.” 1949 nr 302 (fot.); – „Dzien. Pol.” 1959 nr 172, 174–6; – Arch. UJ: S II 307 b, S II 312 c, S II 317 c, S II 516; – Arch. Teatru im. J. Słowackiego w Kr.: Teczka osobowa S-ego (życiorysy, ankiety personalne, wykazy ról).

Rościsław Skręt

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jerzy Stanisław Rudlicki

1893-03-14 - 1977-08-12
inżynier
 

Alfons Franciszek Schletz

1911-03-29 - 1981-03-27
ksiądz
 
 

Zygmunt Jan Rumel

1915-02-22 - 1943-07-10 lub 11
poeta
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.