INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Franciszek Ksawery Bełdowski      Fragment grafiki autorstwa Franciszka Ksawerego Bełdowskiego (przedstawiającej posąg Stan. Żółkiewskiego w Żółkwi - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl

Franciszek Ksawery Bełdowski  

 
 
1817 - 1850-05-04
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Bełdowski Franciszek Ksawery (1817–1850), drzeworytnik, ur. w Gorlicach, był początkowo nauczycielem szkoły powszechnej w Pilznie koło Dębicy. Spowodu zażyłych stosunków z Józefem Kapuścińskim osadzono go w r. 1846 w więzieniu na Spielbergu. Zwolniony ze zniszczonem zdrowiem w r. 1847, przeniósł się na stały pobyt do Lwowa, gdzie uzyskał posadę w Ossolineum. Zachęcony przez Winc. Pola, zajął się rysowaniem i drzeworytnictwem. Zwyczajnym nożykiem wykonał w r. 1847 pierwszy swój drzeworyt, przedstawiający Piotra Kmitę. We Lwowie kształcił się dalej jako samouk w rysunkach i drzeworytnictwie. Pomocy i wskazówek udzielał mu też zapewne wspomniany publicysta a zarazem znany malarz Morawski, który pełnił również funkcje kustosza Ossolineum. Według jego rysunków wykonał B. także portret Stan. Żółkiewskiego według rzeźby nagrobkowej w kościele paraf. w Żółkwi, Stefana Czarnieckiego i »Plan sytuacyjny starożytnego mieściska zwanego Pleśniskiem« obok Podhorzec.

Pedagog z powołania, miłujący młodzież, rozpoczął B. w lipcu 1848 wydawać tygodnik pt. »Przyjaciel dzieci«, w którym nietylko wszystkich artykułów, ale i drzeworytów sam był autorem. Wydał zaledwie dwa niecałe roczniki. Po śmierci B. wychodził »Przyjaciel dzieci« pod redakcją Hipolita Witowskiego bez żadnych ilustracyj tylko do końca czerwca 1852 r. Z dniem tym spowodu braku prenumeratorów czasopismo wychodzić przestało. Oprócz wymien. tygodnika wydał też i ozdobił drzeworytami drobny utwór sceniczny wierszem w jednej odsłonie pt. Powrót górali z Berna, Lw. 1847. W r. 1850, prawdopodobnie jeszcze za życia B., wydano »Poczet królów polskich«, ułożony przez J. H., nakładem Kajetana Jabłońskiego, zawierający w czterech rzędach 39 małych popiersi (4 x 5) królów od Mieszka I. do Stan. Augusta z datami i najważniejszemi zdarzeniami z czasów ich panowania. 20 rycin powtórzono z »Przyjaciela dzieci«, inne były zapewne przygotowane przez B-go do dalszych zeszytów tygodnika, których mimo zapowiedzi wydać już nie zdołał. Drugi nakład »Pocztu królów« wyszedł w r. 1864.

Ogłaszał także B. opisy miast i zamków, oraz opowieści własne i przekłady z języka francuskiego. Będąc samoukiem, nie był pozbawiony pewnego talentu. Drzeworyty jego, jakkolwiek są przeważnie kopjami lub kompilacjami, wykazują jednak, mimo widocznych wad i błędów rysunkowych, dużą rutynę i poprawność techniki drzeworytniczej. Zmarł 4 V 1850, zostawiając wdowę i jedno dziecko.

 

Estr. (tamże daty co do Bełdowskiego i Witowskiego pomieszane); »Gazeta lwowska«, nr 105 z d. 7 V 1850; Kołaczkowski Jul., Słownik rytowników polsk.; Kraszewski J. I., »Ikonotheka«, Wil. 1858; tenże, Katalog księgozbioru, Lw. 1888, s. 372, nr 7465; Muzeum Lubomirskich, Lw., Teka drzeworytów: »Poczet królów polskich«; tamże, Zbiór Pawlikowskich, inwentarz widoków, s. 116; tamże, Zbiór Pawlikowskich, inwentarz rytowników, poz. 11–14; Enc. Org. i W. enc. il.; Thieme-Becker (inform. częśc. mylne); »Tygodnik lwowski« nr 29, dn. 20 VII 1850; »Lwowianin« 1840–41, z. 4, s. 76–83, z. 5, s. 98–104, z. 7, s. 164–6, z. 11, s. 264, 1842, z. 11; Bibljot. Nauk. Zakład. im. Ossol. we Lwowie 1847, II, z. 7, 11.

Józef Piotrowski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.