INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Dominik Rzepecki  

 
 
1811-01-12 - czerwiec 1884
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rzepecki Jan Dominik (1811–1884), powstaniec 1830/31 r., emigrant, lekarz we Francji. Ur. 12 I w Konstantynowie na Podlasiu (pow. łosicki), był synem Michała Franciszka, urzędnika podatkowego, i Justyny z Szymańskich.

R. w wieku 16 lat wstąpił do służby wojskowej w armii Król. Pol.; otrzymał przydział do batalionu saperów. Po wybuchu powstania awansował 24 I 1831 na stopień podporucznika i przeznaczony został do 1. p. woj. kaliskiego, przemianowanego 25 I na 13. p.p. liniowej. Wraz z pułkiem tym był R. kolejno od 26 II w korpusie 1. rezerwy wojska gen. Ludwika Paca, od 30 III w garnizonie Pragi, następnie w wojskach strzegących lewego brzegu Wisły, a od 7 VI do końca kampanii w 4. dyw. piechoty gen. Henryka Milberga. Uczestniczył w czerwcowej wyprawie przeciwko gen. T. Rüdigerowi i w obronie Warszawy (6–7 IX). Krzyżem Złotym Virtuti Militari odznaczony został na emigracji, lecz z umowną datą 4 X 1831. Z armią dowodzoną przez gen. Macieja Rybińskiego przekroczył 5 X granicę pruską i stanął z pułkiem w Kampenau (dziś Kępniewo) koło Malborka.

Z Prus R. udał się ze Spiry przez Duskheim w stronę Metzu, przekroczył 23 I 1832 w Forbach granicę francuską. Skierowany został przez władze francuskie do zakładu w Awinionie. Postanowieniem Rady Administracyjnej Król. Pol. z dn. 10 VII 1835 został uznany za emigranta nie korzystającego z amnestii i podlegającego konfiskacie majątku.

R. pełnił funkcję członka Ogółu Polaków w Awinionie, początkowo był sympatykiem polityki ks. Adama Jerzego Czartoryskiego. Zgłosił się do tworzonej przez gen. Józefa Bema Legii Polskiej w Portugalii i otrzymał 31 VII 1833 nominację na podporucznika w korpusie piechoty przyszłej legii. Wraz z innymi legionistami przeniósł się do dep. Charente Inférieure, od sierpnia 1833 mieszkał w La Rochelle. Nie doczekawszy się sformowania legii R., na wieść o wyprawie gen. Henryka Dembińskiego do Egiptu, wiosną 1834 wyjechał do Kairu i wstąpił na służbę do armii paszy Egiptu Mehmeda Alego.

W r. 1836 wrócił R. do Francji i starał się o przyjęcie na medycynę. Początkowo przebywał w Rochefort i pracował w szpitalu marynarki; od kwietnia 1836 rozpoczął studia w Strasburgu. Korzystał wówczas z żołdu i pomocy Tow. Dobroczynności Dam Polskich oraz ks. A. J. Czartoryskiego. Od 13 XII 1836 należał do sekcji Poitiers Tow. Demokratycznego Polskiego. We wrześniu 1840 przeniósł się do Wersalu, by ostatni egzamin zdać w Paryżu w lutym 1841. Dn. 15 III t.r. przedstawił swoją pracę doktorską Du cathétérisme de l’oesophage, de la trompe d’Eustache et du canal nasal (Paris 1841). Dyplom otrzymał 13 IV 1841. Osiadł w Châtel-Censoir (dep. Yonne), a ok. r. 1845 przeniósł się z rodziną do St. Révérien (dep. Nièvre); mieszkał tam i prowadził praktykę lekarską aż do śmierci. Dom jego stał się miejscem spotkań Polaków. Dn. 6 V 1848 otrzymał obywatelstwo francuskie. Dbał o wychowanie polskie swoich dzieci, jedną z córek zapisał do Instytutu Panien Polskich, a 2 synów do Szkoły Polskiej na Batignolles. W r. 1881 dostał rentę francuską w wysokości 100 fr. Od r. 1882 należał do Instytucji Czci i Chleba. Zmarł w czerwcu 1884 w St. Révérien.

Z poślubioną w r. 1842 Ernestyną Pazent (zm. 1898), z którą od r. 1868 pozostawał w separacji, miał R. czworo dzieci, córki: Justynę (1844–1915) i Klarę (1860–1910) oraz synów Ernesta (1846–1898) i Kamila (1848–1869).

 

Estreicher, w. XIX; Kośmiński, Słown. lekarzów; Tyrowicz, Tow. Demokr. pol. (bibliogr.); Bartkowski J., Spis Polaków zmarłych w emigracji od roku 1831, Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., VII/VIII; Krawiec L., Lista członków Towarzystwa Demokratycznego Polskiego z lat 1832–1851, tamże I; Księga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny… krzyżem wojskowym Virtuti Militari ozdobionych, Lw. 1881; Więckowska, Zbiory batignolskie; – Bielecki R., Zarys rozproszenia Wielkiej Emigracji we Francji 1831–1837, W.–L. 1986; Frejlich J., Legion jenerała Józefa Bema w walce o sukcesję portugalską, W. 1912 s. 117; Gembarzewski B., Materiały do historii i działań pułków kaliskich w powstaniu listopadowym – Pułk 13-ty piechoty liniowej (1-szy województwa kaliskiego), „Ziemia Kaliska” 1930 nr 8–9 s. 236, 243; Konarska B., Polskie drogi emigracyjne, W. 1986; Wacquet S., Les Polonais de l’exil dans La Nièvre (1832–1880), w: Actes du 54e Congrès de l’Association bourguignonne des sociétés savantes 1983 s. 124–5; Krosnowski, Almanach hist., I–III; Sprawozdania Instytucji Czci i Chleba z lat 1882–1884; – „Dzien. Praw” T. 17: 1835 nr 61 s. 202; „Kron. Emigracji Pol.” T. 4: 1836 s. 73–4; „Kur. Pol. w Paryżu” 1884 nr 14 s. 7; – B. Czart. rkp. 5355, 5365; B. Pol. w Paryżu: rkp. 387 s. 202–3; – Kartoteka emigrantów polskich we Francji 1831–1862 Roberta Bieleckiego z W.; Kartoteka oficerów WP 1815–1831 Zbigniewa Zacharewicza z Kr.; – Życiorys R-ego opracowany przez Simone Wacquet z Francji.

Janusz Pezda

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zdzisław Piotr Jasiński

1863-01-18 - 1932-11-18
malarz
 

Kazimierz Józef Brodziński

1791-03-08 - 1835-10-10
poeta
 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Alfons Chmielewski

1849 - 1934-01-14
prawnik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.