INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Kanty Słotwiński  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1999-2000 w XXXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Słotwiński Jan Kanty Bronisław (1903–1986), lekarz dermatolog, profesor histologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Ur. 25 X w Krakowie, był synem Eugeniusza, sędziego, i Marii z Gustawiczów, nauczycielki.

S. uczył się w Krakowie: w Szkole Ćwiczeń przy Seminarium Nauczycielskim Męskim i w Gimnazjum św. Anny; ósmą klasę gimnazjalną ukończył i zdał maturę 12 VI 1922 w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Następnie studiował medycynę na tamtejszym uniwersytecie i po odbyciu półrocznej (1927) specjalizacji w Institut d’Histologie Normale w Nancy we Francji u R. Collina uzyskał 14 VII 1928 dyplom doktora wszech nauk lekarskich. W l. 1928–30 dodatkowo studiował anatomię porównawczą, biologię i zoologię na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym Uniw. Pozn. i otrzymał absolutorium. Równocześnie w l. 1928–31 odbywał staże i szkolenia w zakresie chorób skórnych i wenerycznych w uniwersyteckiej Klinice Dermatologicznej u Adama Karwowskiego oraz klinikach chorób skórnych w Wiedniu u M. Oppenheima i O. Krena. Jeszcze podczas studiów został w r. 1923 zastępcą młodszego asystenta w katedrze histologii prawidłowej i embriologii u Tadeusza Kurkiewicza, następnie młodszym (styczeń 1928), a po ukończeniu studiów starszym asystentem (wrzesień 1928). Zarazem działał jako prezes (1929–34) Zrzeszenia Asystentów Uniw. Pozn. i prezes Zarządu Głównego (1930–1) Zrzeszenia Asystentów Wyższych Uczelni w Polsce. Awansował w r. 1935 na adiunkta. Doktoryzował się z histologii na podstawie rozprawy Badania cytologiczne i histochemiczne nad śliniankami kreta, opublikowanej częściowo w pracy O śliniankach kreta („Folia Morphologica” Vol. 8: 1937/8 nr 4, jako odb. W. 1937/8). Prowadził też badania nad budową i funkcją elementów komórkowych u różnych gatunków zwierząt; jego prace o roli układu siateczkowo-śródbłonkowego w przemianie ciał tłuszczowych u ludzi zostały nagrodzone w r. 1939 Srebrnym Medalem im. Karola Marcinkowskiego. Ponadto w l. 1931–9 prowadził w Poznaniu prywatną praktykę lekarską w zakresie chorób skórnych i wenerycznych oraz kosmetyki lekarskiej.

W r. 1939 S. został zmobilizowany i wziął udział w kampanii wrześniowej jako lekarz pociągu sanitarnego na trasie Lublin–Kowel. W grudniu t.r. wysiedlony z Poznania, zamieszkał w Częstochowie, gdzie prowadził prywatną praktykę lekarską i równocześnie był w l. 1941–5 ordynatorem i kierownikiem Oddziału Skórno-Wenerycznego Szpitala Miejskiego. Poza tym w l. 1943–5 wykładał histologię i embriologię dla studentów częstochowskiej filii tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Po wojnie powrócił na stanowisko adiunkta w katedrze histologii prawidłowej i embriologii Uniw. Pozn. Habilitował się 22 VI 1948 na podstawie rozprawy O czynności wydzielniczej komórek zrębowych nabłonka zmysłowego błony węchowej płazów, gadów, ptaków i ssaków. Badania porównawcze i histochemiczne (P. 1949). W l. 1945–9 był także ordynatorem Oddziału Skórno-Wenerologicznego Wojewódzkiego Szpitala i Polikliniki Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Dn. 16 V 1949 objął kierownictwo Katedry i zorganizowanego przez siebie Zakładu Histologii i Embriologii Pomorskiej Akademii Medycznej (PAM) w Szczecinie jako profesor nadzwycz. (wrzesień t.r.) i następnie zwycz. (1957); był także prodziekanem Wydz. Lekarskiego (1956–8) oraz członkiem senatu uczelni (1950–68). Poza uczelnią wykładał histologię w Ośrodku Średnich Szkół Medycznych (1950–75), a także był lekarzem Ubezpieczalni Społecznej (1951–62) i Spółdzielni Lekarzy Specjalistów w Szczecinie (1954–62).

Powojenne badania naukowe S-ego dotyczyły przeważnie tkanek zwierzęcych i obejmowały m.in. rolę makrofagów oraz wątroby w zatruciach i metabolizmie tłuszczowców, histopatochemię enzymów hydrolitycznych wątroby, nerek i mięśni szkieletowych, strukturę aparatu Golgiego w komórkach gruczołowych. Zajmując się histochemią śluzowielocukrowców w komórkach gruczołowo-nabłonkowych, wykazał w pracach O charakterze histochemicznym wydzieliny gruczołów węchowych Bowmana u płazów bezogonowych, gadów i ptaków („Folia Morphologica” T. 7: 1956 nr 1) i O histochemicznej naturze wydzieliny gruczołów smakowych Ebnera u królika (tamże T. 8: 1957 nr 1) śluzowy, a nie surowiczy charakter tych gruczołów. Ogółem opublikował 40 prac naukowych i 30 doniesień zjazdowych. Był też współautorem z Tadeuszem Kurkiewiczem, Tadeuszem Pawlikowskim i Kazimierzem Duxem podręcznika Histologia szczegółowa (P. 1948), autorem rozdziałów Układ limfatyczny czyli chłonny, Śledziona, Układ oddechowy i Powłoki skórne w podręczniku „Histologia” (W. 1955) opublikowanym pod red. Juliusza Zweibauma oraz skryptu Cytofizjologia (Szczecin 1975).

S. był m.in. prezesem Oddziału Szczecińskiego (1950–80) i członkiem Zarządu Głównego (1957–66) Polskiego Tow. Anatomicznego, członkiem Zarządu Głównego (1964–8) Polskiego Tow. Histochemików i Cytochemików, współzałożycielem (1956) i zastępcą sekretarza generalnego (1956–72) Szczecińskiego Tow. Naukowego oraz członkiem zarządu (od r. 1966) l’Association des Anatomistes w Paryżu, a także członkiem Polskich Towarzystw: Zoologicznego, Fizjologicznego, Dermatologicznego i Przyrodników im. Kopernika. Od r. 1947 należał do Polskiej Partii Robotniczej, potem do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej; pełnił obowiązki członka egzekutywy studenckiej Podstawowej Organizacji Partyjnej (1955), następnie sekretarza takiejże w Państwowym Szpitalu nr 2 w Szczecinie (1957). Dn. 30 IX 1974 S. przeszedł na emeryturę, ale nadal pracował w macierzystym Zakładzie w niepełnym wymiarze godzin. W r. 1977 przeniósł się do Krakowa, gdzie zmarł 22 VIII 1986 i pochowany został na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony m.in. Krzyżami Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalami X-lecia i XXV-lecia PRL oraz Odznakami 1000-lecia Państwa Polskiego i Złotego Gryfa Pomorskiego.

S. po raz pierwszy ożenił się przed wojną z Haliną Antoniną z Sowińskich, w r. 1953 zawarł drugi związek małżeński bez uprzedniego rozwodu (otrzymał za to karę sądową w zawieszeniu) z Haliną Staniszewską-Olędzką (ur. 1920), lekarzem histologiem, docentem PAM. W pierwszym małżeństwie miał córkę Teresę (ur. 1944), w drugim związku – syna Jerzego (ur. 1953).

 

Bibliografia publikacji z lat 1945–1955. Akademia Medyczna w Poznaniu, P. 1958 s. 124–5; Kto jest kim w polskiej medycynie. Informator biograficzny, W. 1987; Katalog polskiej literatury biologicznej za lata 1955–1959, Wr. 1970 II cz. 2; Katalog polskiej literatury matematyczno-przyrodniczej za lata 1945–1949, Kr. 1952 XXI; Almanach lekarski, Lw. 1932 s. 282; Spis fachowych pracowników służby zdrowia, W. 1964 s. 318; – IV dziesięciolecie Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 1978–1988, W. 1988 (fot.); Dorobek naukowy pracowników wyższych uczelni szczecińskich, Szczecin 1952; Drescher E., Pomorska Akademia Medyczna w XXX-leciu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Szczecin 1974 s. 10, 29, 33; Dziesięciolecie Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego 1956–1966, Szczecin 1966 s. 23–5, 27; 25 lat Akademii Medycznej w Poznaniu, P. 1974; Kowalenko W., Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1940–1945, P. 1961 s. 100, 103, 218; Uniwersytet Poznański w pierwszych latach swego istnienia za rektoratu Heliodora Święcickiego. Księga pamiątkowa, P. 1924; W 50-lecie rozwoju nauk medycznych w Poznaniu 1920–1970, P. 1969; – „Folia Histochemica et Cytobiologica” 1987 nr 3–4 s. 181–4 (L. Wenda-Różewicka, wspomnienie pośmiertne, fot.); – Nekrologi z r. 1986: „Dzien. Pol.” nr 197, „Głos Szczeciński” nr 198, 200, 201; – Arch. PAM w Szczecinie: Teczka osobowa; Arch. PAN: Zespół Minerwa; – Informacje żony, Haliny Olędzkiej-Słotwińskiej z Kr., i Barbary Wiszniewskiej ze Szczecina.

Jerzy Supady

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Robert Lamezan-Salins

1869-08-14 - 1930-11-29
kawalerzysta
 

Bolesław Markowski

1862-03-23 - 1936-09-30
wiceminister skarbu
 

Marcin Kopiec

1843-11-12 - 1919-10-05
działacz narodowy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.