Hruzik Jan Kanty, czasem notowany jako Hručik Maksymilian (1809–1891), malarz portretów, miniatur, pejzaży i wnętrz. Ur. w Krakowie, z pochodzenia był Czechem. Zrezygnował z posady urzędnika państwowego, gdy chciano z niego uczynić donosiciela przeciwko Polakom. Studia malarskie odbywał w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, następnie podróżował do Włoch, był w Rzymie. Większość życia spędził we Lwowie. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XIX w. wyjeżdżał w Tatry, do Krakowa, na Krym, na Ukrainę. W czasie tych podróży malował pejzaże i portrety, które wystawiał np. w Tow. Przyj. Sztuk Pięknych w Krakowie (1856, 1860, 1865, 1867, 1868, 1869, 1870, 1871). Malował również akwarelowe miniatury portretowe, których w owym czasie nie zastąpiła jeszcze fotografia. W zbiorach i auli UJ znajduje się sześć portretów rektorów malowanych przez H-a, a to: J. Dietla, J. Dunajewskiego, K. Teligi, J. Majera (malowany 1866) oraz F. K. Skobla (1869 lub 1870) i I. Czerwiakowskiego (1870). Są to według surowego osądu J. Mycielskiego «… słabe oleodruki biednych czerwonych rektorów, wykonywane prawie według jednego patronu z nieco tylko odmienną głową». Do bardziej udanych prac H-a zaliczyć można portret S. hr. Skarbka z Drohowyża oraz portret Laskiewiczówny (późniejszej Dąbczańskiej) z pejzażem krakowskim w tle (wystawiony w r. 1894 we Lwowie). W zbiorach Muzeum Historycznego m. Krakowa znajduje się obraz H-a przedstawiający wnętrze starej bożnicy w Krakowie, w czasie nabożeństwa. H. żył w ciężkich warunkach materialnych. Zmarł we Lwowie 7 IV 1891 r.

Grajewski, Bibliografia ilustracji; Słownik. Artystów Pol., III; Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler; Bénézit E., Dictionnaire critique et documentaire des peintres, sculpteurs, dessinateurs et graveurs, 1952 V; Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych, s. 58, 348; Antoniewicz–Bołoz J., Katalog ilustrowany wystawy sztuki polskiej od roku 1764–1886, Lw. 1894 s. 191–2; Mycielski J., Katalog portretów i obrazów będących własnością UJ, Kr. 1913; – Dobrowolski T., Nowoczesne malarstwo polskie, Wr.–Kr. 1957 I; Jóźkiewicz K., Zabytkowy Kraków w malarstwie XIX w., „Biuletyn Krakowski” T. 2: 1960 ryc. 5 po s. 88; – „Czas” 1891 nr 80 s. 2; „Świat” (W.) 1909 (42) 5.

Ignacy Trybowski