Kwiatkowski Jan (1881–1943), działacz polityczny i gospodarczy, poseł na sejm RP, więzień Stutthofu. Ur. 5 VIII 1881 r. w Ocieszynie w pow. obornickim w Wielkopolsce, w rodzinie chłopskiej. Pierwotnym zamiarom poświęcenia się duszpasterstwu przeszkodziła gruźlica kolana, która unieruchomiła mu nogę. K. ukończył gimnazjum w Poznaniu i objął posadę w tygodniku „Praca” jako tzw. redaktor odpowiedzialny. Z tego tytułu, kiedy w r. 1902 „Praca” opublikowała o wizycie cesarza Wilhelma II w Poznaniu artykuł uznany przez władze pruskie za przestępstwo prasowe, K. został skazany na 15 miesięcy więzienia we Wronkach. Po odbyciu kary wyemigrował do Westfalii, gdzie założył sklep, a potem prowadził handel meblami na raty dla górników. Równocześnie rozwijał ożywioną działalność społeczną i był przez długi czas wiceprezesem Zarządu Głównego «Sokoła» na Rzeszę Niemiecką. Na początku lat dwudziestych osiedlił się w Wejherowie. Był tam członkiem rady miejskiej, członkiem Tow. Kupców Samodzielnych. Rozbudował organizację «Sokoła» w Wejherowie i przez pewien czas był prezesem «Sokoła» na pow. wejherowski. Stał też na czele Centrali Rolniczej w Wejherowie. Był bardzo popularny na Pomorzu, m. in. jako pierwszy kupiec, który w r. 1927 importował towary wprost z Belgii do Gdyni z ominięciem portu gdańskiego. Prowadził także akcję parcelacji ziemi na place budowlane na Wybrzeżu polskim.
W l. 1928–30 był K. posłem na sejm RP z okręgu Wejherowo–Tczew–Kościerzyna z listy Związku Ludowo-Narodowego, przekształconego po wyborach w Stronnictwo Narodowe (SN). Na przełomie lat 1929/30 wchodził w skład Rady Wojewódzkiej SN na Pomorzu oraz był prezesem Komitetu Powiatowego SN w Wejherowie. W r. 1930 przed wyborami do Sejmu, wbrew sugestiom ówczesnego wojewody pomorskiego, nie zgodził się nakłaniać kupców pomorskich, aby głosowali na listę Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR). Spotkały go represje w postaci aresztowania we wrześniu t. r. i osadzenia w Brześciu pod zarzutem kryminalnym podstępnego bankructwa. Podczas pobytu w Brześciu K. był szykanowany przez oficerów żandarmerii. W listopadzie został przewieziony z Brześcia na Pomorze, gdzie przebywał jeszcze przez ok. 1/2 roku w więzieniu (w Toruniu i Starogardzie). W r. 1931 rozpoczął się jego proces, w r. 1932 w listopadzie Sąd Najwyższy uchylił wyrok skazujący sądu apelacyjnego w Toruniu, przekazując sprawę do rozpatrzenia sądowi w innym składzie. K. został ostatecznie uniewinniony przez sąd okręgowy w Toruniu. Po opuszczeniu więzienia K. zaprzestał działalności politycznej.
Po zajęciu Pomorza przez hitlerowców w r. 1939 K. należał do założycieli jednej z pierwszych organizacji konspiracyjnych na Pomorzu już w grudniu 1939 r. Grupa ta, na której czele stał Alojzy Socha i Stefan Dargacz i nosząca, wg relacji Dargacza, nazwę «Biały Orzeł», działała na terenie Wybrzeża i północnej części powiatu kartuskiego i morskiego do r. 1941, do czasu wielkiej dekonspiracji, w wyniku której K. i Socha zostali aresztowani. K. po dłuższym przebywaniu i torturach w więzieniu gestapo w Gdańsku, podczas których nikogo nie wydał, został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Stutthofie (Sztutowo) pod Gdańskiem, gdzie został zarejestrowany pod nr 19377. Zmarł w obozie w Stutthofie 12 V 1943 r. Pozostawił trzech synów: Gabriela, Ludwika i Jana.
Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–33, s. 66 (fot.), 67, 205, 213, 247; – Dunin-Wąsowicz K., Obóz koncentracyjny Stutthof, Gdynia 1966; Jakubiak E., Zarys działalności tajnej organizacji wojskowej „Gryf Pomorski”, w: Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i studia z okresu II Wojny światowej, W. 1961 V 34; Lubecki L., Ruch oporu na Pomorzu Gdańskim w latach 1939–1945, Gd. 1961; Pragier A., Czas przeszły dokonany, L. 1966; Rudnicki Sz., Narodowa Demokracja po przewrocie majowym – zmiany organizacyjne i ideologiczne (1926–1930), w: Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i studia z okresu 1914–1939, W. 1967 XI 51; Wapiński R., Endecja na Pomorzu 1920–1939, Gd. 1966; – „Gaz. Warsz.” 1931 nr 125, 126, 135, 138, 140, 142, 148, 327, 1932 nr 351; „Praca” 1902 nr 36, 43; „Słowo Pomorskie” 1928 nr 52 (fot.); – Informacje referatu Socjalno-Kulturalnego Prezydium MRN w Wejherowie z 1 IV 1969 r.
Krzysztof Dunin-Wąsowicz