INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Nepomucen Rolbiecki  

 
 
1806 - 1870-07-04
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rolbiecki Jan Nepomucen (1806–1870), konstruktor maszyn rolniczych. Ur. w Sierpcu w woj. płockim, był synem Adama i Joanny.

O studiach R-ego brak danych. W l. 1840–50 dzierżawił już rządową ekonomię w Broku (pow. ostrowski), gdzie założył tartak oraz małą fabrykę maszyn i narzędzi rolniczych. Produkował w niej systemem rzemieślniczym, przy kilkunastu robotnikach, małe młocarnie, sieczkarnie, wialnie; tokarnie jednak poruszane były ręcznie. W r. 1855 nabył od Józefa Jakuszczyka, ziemianina z Dostojewa (w pow. pińskim), jego projekt nożycowej żniwiarki, którą znacznie ulepszył i zgłosił jako swój wynalazek w r. 1856 w Zarządzie Tow. Rolniczego w Warszawie. R. okazał się utalentowanym konstruktorem, jego żniwiarka «Polka» wzbudziła wśród ziemian Królestwa spore zainteresowanie ze względu na niewielki ciężar (213 kg), dużą szerokość cięcia (115 cm), oryginalny mechanizm do naginania zboża pod noże i odkładania go potem w równe pokosy, co ułatwiało sprzęt 2 robotnikom, nadawała się nawet do sprzętu zbóż na polach uprawianych w wąskie zagony i głębokie bruzdy, była łatwa w obsłudze i naprawie, trzykrotnie tańsza niż współczesne angielskie czy warszawskie Lilpopa. R. uzyskał na nią patent początkowo na 5 lat, demonstrował ją z powodzeniem na różnych wystawach rolniczych, założył w r. 1855 na Pradze w Warszawie (obecna ul. Jagiellońska) drugą fabrykę dla jej produkcji seryjnej. Skonstruował też większą młocarnię sztyftową, na którą także otrzymał patent, poza tym stale ulepszał różne dotychczasowe maszyny i narzędzia rolnicze.

O swej działalności R. pisał w „Gazecie Rolniczo-Przemysłowej”: Wiadomość o fabryce budowli drewnianych w Broku (1853 nr 36), Doniesienie o odbytej próbie młocarni i kieratu deptanego nowej konstrukcji w Broku (1854 nr 15), Młocarnia parokonna i ręczna wyrobu brokowskiego (1855 nr 3), Młocarnie patentowane sztyftowe konstrukcji brokowskiej (1856 nr 31), także w „Korespondencie Handlowym, Przemysłowym i Rolniczym”: Opis projektowanej fabryki wyrobów drewnianych w Broku (1853 nr 5, 73), Młocarnia i deptak nowej konstrukcji (1854 nr 31, 39, 65, 84, 88), Użytki z przerobu drzewa guberni płockiej (1854 nr 5); osobno ogłosił broszurę Informacja o ustawieniu i obchodzeniu się z młocarniami sztyftowymi w fabrykach J. N. Rolbieckiego w Warszawie na Pradze (W. 1863). Niestety produkcja «Polki» – wymagająca szerszej kooperacji – niezbyt się rozwinęła, a możliwości własnych fabryk R-ego były skromne, więc R. zaprzestał jej produkowania w r. 1865, ograniczył się do ulepszania i produkowania na małą skalę innych maszyn rolniczych. R. działał też w Dyrekcji Ubezpieczeń i Warszawskim Tow. Dobroczynności. Po dłuższej chorobie zmarł 4 VII 1870 w Warszawie i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w kwaterze B, rząd III (nagrobek z popiersiem). Wkrótce fabryka na Pradze upadła, wytwórnia w Broku utrzymała się do końca XIX w.

W małżeństwie z Józefą Łasowską miał syna Władysława (1841–1914).

 

Kucharzewski, Bibliogr. techn.; Encyklopedia rolnicza, W. 1896 VI; Słown. Geogr. (Brok); Słown. pionierów techn.; – Bartyś J., Początki mechanizacji rolnictwa polskiego, W. 1966 s. 109, 168–9, 219–24; Grzymałowski S., Chorzewski K., Produkcja maszyn i narzędzi rolniczych w Polsce w latach 1805–1918, Wr. 1970 s. 148–9, 172, 175–6, 208–9; Kucharzewski F., Czasopiśmiennictwo techniczne polskie przed rokiem 1875, W. 1904; tenże, Kiedy pojawili się technicy w Polsce i którymi z poprzedników naszych pochlubić się możemy, W. 1913; – Gręgorowicz J. K., Żniwiarka p. Rolbieckiego, „Gaz. Roln.-Przem.” 1856 nr 24.

Stanisław Marian Brzozowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Fryderyk August I

1750-12-23 - 1827-05-05
król Saksonii
 

Franciszek Wężyk

1785-10-07 - 1862-05-02
pisarz
 

Adam (Wiktor Adam) Malinowski

1829-12-13 - 1892-05-04
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Kazimierz Łapczyński

1823-03-16 - 1892-12-14
botanik
 

Henryk Mackrott

ok. 1800 - 1831-08-15
szpieg
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.