Łoyko (Łojko) Jan Piotr h. Wąż, przydomek rodowy: Rędziejowski, Rędziewski (1724 – ok. 1791), jezuita, pedagog, członek Tow. do Ksiąg Elementarnych. Ur. 24 VI w Grzybowie w woj. kaliskim. Był synem Karola, łowczego orszańskiego, i Teresy z Wojnarowskich, bratem ekonomisty Feliksa (zob.), z którym niekiedy go identyfikowano. Do zakonu wstąpił 24 VIII 1738; dwuletni nowicjat (do r. 1740) odbył w Krakowie. Przeszedł następnie studia: retoryki w Krasnymstawie, filozofii w Kaliszu (1741–4), matematyki we Lwowie (1745–7), teologii w Rzymie (1747–51), gdzie też otrzymał w r. 1750 święcenia; a w końcu matematyki i astronomii w Paryżu (1751–3).
Lata 1754–73 Ł. spędził na katedrach profesorskich szkół jezuickich: w Poznaniu (1744–5) wykładał gramatykę; w Collegium Nobilium we Lwowie (1754–5) – matematykę, historię i geografię; w Ostrogu (1755–7, 1761–2) – matematykę, etykę, logikę oraz język francuski; w Łucku (1757–61) – filozofię i matematykę; w Jarosławiu (1762–3) – metafizykę i etykę; w Lublinie (1763–73) – teologię scholastyczną i polemiczną oraz pełnił obowiązki prefekta miejscowych szkół. Oprócz wykładów szkolnych służył informacją przy wydawaniu książek w drukarniach jezuickich oraz oceniał przydatność rękopisów przeznaczonych do publikacji. Znał dobrze język łaciński, francuski i włoski, a słabiej hiszpański i portugalski.
Po kasacie zakonu, prawdopodobnie pod wpływem brata Ł-i Feliksa, król Stanisław August w piśmie do A. S. Młodziejowskiego polecił Ł-ę specjalnym względom na jakieś wakujące beneficjum. Dn. 21 II 1777 Komisja Edukacji Narodowej (KEN) powołała Ł-ę na członka Tow. do Ksiąg Elementarnych w miejsce wciąż nieobecnego Grzegorza Kniażewicza, a 25 II nastąpiło w Towarzystwie jego powitanie. Wcielono też od razu Ł-ę do zespołu opracowującego elementarz dla szkół wiejskich. Do pracy Ł. przystąpił gorliwie i szybko; już na posiedzeniach 25 III i 22 IV przedstawił, z J. Albertrandym i H. Kołłątajem, Towarzystwu projekt elementarza, który przyjęto i zlecono mu opracowanie jego pierwszej części. Dn. 28 XI oddał gotowy plan tej części elementarza; zawierała ona wskazówki do czytania, tablice miar i wag oraz katechizmu. Wykorzystano go w dalszych pracach Towarzystwa. W tym czasie oceniał również „Fizykę” Michała Hube. Od grudnia 1777, z powodu trawiącej go choroby, przestał brać udział w sesjach Towarzystwa, a 9 I 1778 zrzekł się stanowiska w Towarzystwie i związanej z nim pensji, nie rezygnując jednak z dalszej z nim współpracy. Komisja przyznała mu pensję emerytalną w sumie 800 złp. rocznie. Ł. pracował nad przygotowaniem podręcznika do nauki chrześcijańskiej, ale ciągłe nawroty choroby zmusiły go do przerwania tej pracy, którą Towarzystwo 24 XII 1781 poruczyło pijarowi Casoli. Odtąd mieszkał Ł. w rodzinnym Grzybowie, nie biorąc czynnego udziału w życiu naukowym. Nie znamy pewnej daty jego śmierci. Wiadomo jednak, że 16 V 1788 Stanisław August delegował przedstawicieli grodu gnieźnieńskiego do odebrania od umierającego Ł-i majątkowych rozporządzeń. Żył Ł. jeszcze prawdopodobnie w latach następnych, skoro figuruje jako ksiądz emeryt w rozliczeniach finansowych KEN w r. 1791, pobierający rocznie 500 złp.
Uruski; Bartoszewicz J., Znakomici mężowie polscy w XVIII wieku, Pet. 1853 I 149, 171, 172; – Bednarski S., Upadek i odrodzenie szkół jezuickich w Polsce, Kr. 1933 s. 58, 62; Karbowiak A., O książkach elementarnych na szkoły wojewódzkie z czasów Komisji Edukacji Narodowej. Lw. 1893 s. 14; Lubieniecka J., Przedmioty matematyczno-przyrodnicze w programie Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, w: Rozprawy z dziejów oświaty pod red. Ł. Kurdybachy, Wr. 1959 II 39, 79, 80; Łoyko E., Monografia rodziny Rędziejowskich-Łojko, pisana podług dokumentów familijnych, Wyd. 2., Kr. 1891 s. 8; Pohoska H., Sprawa oświaty ludu w dobie Komisji Edukacji Narodowej, Kr. 1925 s. 118–21; – Protokoły posiedzeń Komisji Edukacji Narodowej 1786–1794, Oprac. T. Mizia, Wr. 1969 s. 253, Arch. Dziej. Oświaty, t. 3; Protokoły posiedzeń Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych 1775–1792, Wyd. T. Wierzbowski, W. 1908 s. 23–6, 28–31, 43, 56, KEN, z. 36; – Arch. Centr. S. I.: Polonica 32 (katalog trzyletni z r. 1754) f. 154, Pol. 37 (katalog trzyletni z r. 1770) f. 73, Pol. 46 (katalogi roczne z l. 1738–55), Pol. 49 (katalogi roczne z l. 1756–73); Arch. Państw. w Kr. Oddział na Wawelu: Teka Schnaydra 703; Arch. Prow. Mpol. T. J. w Kr.: Poplatek J., Udział jezuitów w pracach KEN, s. 81–3 (mszp.); B. Ossol.: rkp. 100 (Liber metricae novitiorum S. J. anno 1709 comparatus) k. 56v.–57.
Ludwik Grzebień