Przypkowski Jan h. Radwan (ok. 1568–1631/2), podsędek ziemski zatorski, działacz kalwiński. Był najstarszym synem Jana (zob.) i Katarzyny z Samborzeckich, bratem Mikołaja (zob.).
Wraz z bratem Mikołajem P. wyjechał w r. 1583 za granicę; towarzyszył im były student bazylejski dr Melchior Pniewski («Codicus»), jako preceptor, i Marian Pniewski jako famulus. Odwiedzili uniwersytety w Ingolsztacie (1583), Tybindze (1583), Altdorfie (1584) i Lipsku (1584–5). Po ojcu odziedziczył P. spore dobra: Grabie (Mikołajowice) i Polankę w pow. śląskim, części w Przytkowicach i Leńczach w szczyrzyckim oraz część Gnojnika w czchowskim. Dn. 15 XI 1599 został podsędkiem ziemskim zatorskim. W tym czasie ożenił się z córką Mikołaja Oleśnickiego, kalwinisty, w przyszłości woj. lubelskiego (zob.). Utrzymywał bliskie kontakty ze swymi powinowatymi i krewnymi zaangażowanymi w ruchu reformacyjnym. W r. 1605 mianował opiekunami swoich dzieci szwagra Krzysztofa Glińskiego, Pawła Gierałtowskiego i Seweryna Witkowskiego. Brał P. udział w rokoszu sandomierskim; uczestniczył w r. 1606 w zjeździe lubelskim, w styczniu 1607 posłował do króla w imieniu szlachty krakowskiej.
P. związał się z kalwinizmem; brak protokołów synodalnych dystryktu zatorsko-oświęcimskiego nie pozwala jednakże określić aktywności P-ego w tym ruchu. Łączyły go bliskie kontakty z seniorem tego dystryktu Bartłomiejem Bythnerem, wspierał jego działania ireniczne. Bywał na synodach innych dystryktów, głównie chęcińsko-krakowskiego i lubelskiego. W lipcu 1615 na synodzie dystryktu chęcińsko-krakowskiego w Oksie został wybrany na jednego ze scholarchów organizowanej tam szkoły dla całej kalwińskiej prowincji małopolskiej. Zajmował się następnie zebraniem zadeklarowanych 300 złp. od dystryktu zatorskiego na ową szkołę, lecz – jak się zdaje – kolekty tej nigdy odeń nie wydostano (nie oddał zebranych pieniędzy jeszcze 12 IX 1631). Uczestniczył w synodzie prowincjonalnym w Oksie w r. 1619, w czerwcu 1623 na synodzie dystryktowym w Lublinie przedkładał prośbę «braciej krakowian» o pomoc w odzyskaniu mieszczącej ongiś zbór krakowski kamienicy, którą król nadał prawem kaduka Stanisławowi Lubomirskiemu, wówczas podczaszemu kor. W r. 1609 uwolnił z poddaństwa pochodzącego z Polanki pisarza miejskiego w Kalwarii Zebrzydowskiej Tomasza Borowicza.
Przez całe życie P. prowadził odziedziczone po ojcu procesy z augustiańskim klasztorem Św. Katarzyny na Kazimierzu, a w r. 1613 ta sprawa doszła nawet na sejmik krakowski. Przynajmniej w l. 1616–20 był poborcą podatkowym pow. oświęcimsko-zatorskiego; sprawował również funkcję poborcy czopowego. Dysponując dużymi sumami pieniędzy, w r. 1619 wypożyczył niejakiemu Andrzejowi Ostrowskiemu aż 12 000 zł. W r. 1617 sądził się o prawo patronatu w Gnojniku i Przytkowicach ze swymi ariańskimi braćmi Jakubem i Ludwikiem. Żył jeszcze 6 X 1631, zmarł przed 28 II 1632. W r. 1633 jego sukcesorowie zajmowali się dobrami Przypkowskich, które przeszły na własność klasztoru Św. Katarzyny.
Z małżeństwa z Krystyną z Oleśnickich P. miał dzieci: Aleksandra (zob.) Piotra (zm. 1634), Mikołaja (zm. po 1666), Andrzeja (zm. ok. 1660), cześnika oszmiańskiego, Pawła (zm. przed r. 1653) i Jadwigę, żonę Piotra Kochlewskiego (zob.). Część potomstwa P-ego osiadła na Litwie i weszła na służbę birżańskiej linii Radziwiłłów.
Budka W., Przypkowscy i rola ich w ruchu reformacyjnym, „Reform. w Pol.” R. 4: 1926 s. 60–1, 72; Chmaj L., Samuel Przypkowski na tle prądów religijnych XVII wieku, Kr. 1927 s. 8, 9; Putek J., Miłościwi panowie i krnąbrni poddani, Kr. 1959 s. 86; Starke A., Fraterna exhortatio, „Jahrbuch des Theologischen Seminars der Unierten Evangelischen Kirche in Polen” (P.) T. 3: 1937 s. 190; Strzelecki A., Udział i rola różnowierstwa w rokoszu Zebrzydowskiego (1606–1607), „Reform. w Pol.” R. 7/8: 1936 s. 132, 166; Tazbir J., Studenci z Prus Królewskich, Korony Polskiej i Litwy na uniwersytecie w Tybindze, „Zap. Hist.” T. 48: 1983 z. 1–2 s. 90; Trawicka Z., Działalność polityczna i reformacyjna Piotra Kochlewskiego, „Odr. i Reform. w Pol.” T. 8: 1963 s. 127; – Akta sejmikowe woj. krak., I; Akta synodów różnowierczych w Pol., III; Metrica nec non liber nationis Polonicae universitatis Lipsiensis… 1409… 1600, Arch. do Dziej. Liter., Kr. 1882 II 28, 35; Polacy na studiach w Ingolsztacie…, Wyd. P. Czaplewski, P. 1914; Rejestr poborowy województwa krakowskiego z r. 1629, Wr. 1956 s. 61; Vol. leg., III 404; – AGAD: Metryka Kor. t. 143 k. 240, t. 178 k. 454v.; Arch. Państw. w Kr.: Terr Crac. t. 119 s. 1275–1278, t. 123 s. 1131–1136, t. 128 s. 182–184, t. 129 s. 472–477, 683–686, 1167–1181, 2061–2069, 2135–2141, 2206–2211, Castr. Crac. t. 178 s. 416, 1654, t. 201 s. 1722, t. 449 s. 76, t. 455 s. 472, 921, 923, t. 1165 s. 96, 235, 365, t. 1167 s. 52 (podpisy P-ego z l. 1600–30), Castr. Crac. Relationes t. 53 s. 434–436, Terr. Zathoriensia t. 4 s. 551, t. 24 s. 1326–1329, Castr. Osviecimensia t. 98 s. 337–338, t. 99 s. 82, t. 100 s. 551, t. 101 s. 32, 167, 322, t. 103 s. 123, 194–198, indeks t. 35 (nlb., pod literą P) do zaginionej księgi Castr. Osviencimensia 65 s. 90, Castr. Sandecensia t. 30 s. 973–979, t. 111 s. 1059–1061, 1239–1241; – Materiały genealogiczne Przypkowskich w Jędrzejowie.
Wacław Urban