Radomiński Jan (1687–1756), jezuita, spowiednik królowych: Katarzyny Opalińskiej i Marii Leszczyńskiej. Ur. w Prusach («Pruthenus») 10 VI.
Po ukończeniu klasy retoryki R. wstąpił 13 XII 1702 do zakonu jezuitów. Dwuletni nowicjat odbył w Krakowie (1702–4), a następnie studiował pod kierunkiem Andrzeja Ożgi filozofię w Lublinie (1704–7). W ramach praktyki nauczycielskiej nauczał kolejno w klasie infimy w Krośnie (1707–8), gramatyki w Samborze (1708–9) oraz w Ostrogu syntaksy (1709–10), retoryki oraz poetyki (1710–11). Teologię studiował w kolegium Św. Piotra w Krakowie (1711–15) i tam też przyjął w r. 1714 święcenia kapłańskie. Formację zakonną zakończył rocznym studium prawa zakonnego (tzw. trzecia probacja) w Jarosławiu (1716–17) i złożeniem uroczystej profesji zakonnej w Poznaniu 15 VIII 1720. Przeznaczony do pracy w szkolnictwie jezuickim, nauczał retoryki w Krośnie (1715–16), teologii moralnej w Jarosławiu (1717–18), filozofii i matematyki w Poznaniu (1718–22) i Kaliszu (1722–5), Pisma św. i teologii polemicznej w Poznaniu (1725–7), a po rocznej pracy jako sekretarz prowincjała prowincji polskiej, Jana Juśkiewicza, znów powrócił do Poznania na katedrę teologii scholastycznej (1728–32). W Kaliszu pełnił dodatkowo funkcje prefekta szkół (1724–5), a w Poznaniu prefekta kościoła (1730–2). W r. 1720 opublikował w Poznaniu panegiryczne kazanie na cześć św. Benedykta Hojna zasług i szczodroty Benedyktowej rekompensa, dedykowane Janowi Antoniemu Rozdrażewskiemu, opatowi lubińskiemu, kanonikowi warszawskiemu. W rękopisie zostawił wykłady teologii (1729) o czynach ludzkich (B. Katedralna w Gnieźnie: sygn. 205).
Pod koniec 1732 r. lub na początku 1733 r. wyjechał R. do Francji, gdzie najpierw w Chamborol, a następnie w Saint Cyr pełnił obowiązki spowiednika królowej Katarzyny, żony Stanisława Leszczyńskiego. R. przyjaźnił się z Józefem Andrzejem Załuskim, przedstawicielem interesów króla Stanisława przy dworze papieskim w Rzymie i informował go w l. 1734–6 o wydarzeniach w Polsce i Europie, dzielił się wiadomościami z dworu królewskiego i ubolewał nad malejącymi możliwościami odzyskania przez Stanisława Leszczyńskiego korony polskiej. Pośredniczył też w kontaktach między Załuskim a uczonymi i wydawcami francuskimi. Po powrocie Leszczyńskiego do Francji przeniósł się w czerwcu 1736 do Meudon, a na wiosnę 1737 do Lunéville. Od r. 1745 miał 800 liwrów pensji. Razem z Sebastianem Ubermanowiczem, spowiednikiem króla Stanisława, oddziaływał R. na życie religijne lotaryńskiego dworu Leszczyńskich. Widać wyraźnie jezuicki wpływ na szerzenie przez króla kultu Serca Bożego i starania podejmowane w Rzymie razem z królową Marią w celu zatwierdzenia tego kultu w Kościele, jak i na ustanowienie w r. 1739 przy nowicjacie jezuickim w Nancy grupy 6 misjonarzy, dających wielotygodniowe misje na terenie księstw podległych królowi Stanisławowi, a następnie na utworzenie z fundacji Leszczyńskiego w r. 1749 podobnych 4 misji w Polsce (Wielkopolska, Małopolska, Ruś, Prusy), po czterech misjonarzy każda. W r. 1747 wziął R. w obronę przed generałem zakonu książkę jezuity J. Pichona („L’Esprit de Jésus-Christ et de l’Église”, Paris 1745) o częstej Komunii Św., dedykowanej królowej Katarzynie, która to książka wywołała wielką wrzawę i dostała się na indeks kościelny.
Po śmierci królowej Katarzyny w r. 1747 pozostał w Lunéville w charakterze kaznodziei polskiego, a po śmierci Antoniego Łabiszewskiego, spowiednika królowej francuskiej Marii w r. 1748, R., mimo chęci powrotu do kraju, przeniósł się ostatecznie w marcu 1748 do Wersalu, pozostawiając w Lunéville samego Ubermanowicza. Zadania R-ego jako spowiednika królowej nie były łatwe. W Wersalu narzekano na rzekomy wpływ jezuitów polskich na dwór królewski. Wokół królowej Marii skupiało się wtedy rzeczywiście stronnictwo tzw. pobożnych (dévots). Król Ludwik XV utrzymywał liczne związki pozamałżeńskie, co nadal gnębiło – choć już w mniejszym stopniu – królową, podtrzymywaną na duchu m. in. przez spowiednika. R. opiekował się też jezuitami polskimi, studiującymi w Paryżu nauki ścisłe. Zmarł w Wersalu 18 I 1756 i został pochowany w podziemiach kościoła Św. Pawła i Ludwika w Paryżu. Spowiednikiem królowej został po nim Ignacy Biegański, który właśnie skończył w Paryżu nauki matematyczne i astronomiczne.
Estreicher, XXVI 41; Backer – Sommervogel, Bibl. Comp. de Jésu, VI kol. 1383; Brown, Bibl. pisarzów; PSB, (Biegański Ignacy); Niesiecki, VIII 22 (pod Radomyski); – Bednarski S., Upadek i odrodzenie szkół jezuickich w Polsce, Kr. 1933 s. 64; Boyé P., La Cour Polonaise de Lunéville, Nancy 1926; tenże, Stanisław Leszczyński et le troisième traité de Vienne, Paris 1898 s. 33, 34, 494; Nowak E., Dzieje duszpasterstwa wojskowego w Polsce 968–1831, W. 1932 s. 85; Pelczar J., Zarys dziejów kaznodziejstwa w Kościele katolickim, Kr. 1896 cz. 2 s. 258; Załęski, Jezuici, III; – Korespondencja Józefa Andrzeja Załuskiego 1724–1736, Wr. 1967 (indeks); Précis des fondations et établissemens faits par Sa Majesté le Roi de Pologne, Duc de Lorraine et de Bar, Nancy 1758 s. 22–3; – Arch. Rom. S. J.: Pol. 22–32 (katalogi trzyletnie z l. 1705–54), Pol. 45–46 (katalogi roczne z l. 1703–55), Pol. 78 f. 319–321 (list z 1747 r. do generała zakonu), Camp. 37 f. 274 (list), Epp. NN. 48 f. 31, 310, 316, 326, 332 (listy); B. Narod.: rkp. 3251 t. 2 k. 109–110, rkp. 3254 t. 3 k. 88–89 (listy nie publikowane); B. Narod. w Wiedniu: rkp. 12 364 f. 79 (Informationes ad gubernandum).
Ludwik Grzebień