Romaniszyn Jan (1881–1945), inżynier mechanik, entomolog. Ur. 13 V w Czerniowcach na Bukowinie, był synem Jana, wyższego urzędnika kolejowego we Lwowie, i Antoniny z Josztów.
Po ukończeniu gimnazjum i Wydziału Mechanicznego w Szkole Politechnicznej we Lwowie w r. 1905, R. pracował do wybuchu drugiej wojny światowej jako inżynier kolejowy i starszy referendarz Wydziału Drogowego Dyrekcji Kolei Państwowych we Lwowie, z wyjątkiem l. 1915–19, gdy internowany przez Rosjan był inżynierem kolejowym w Odessie. Rozbudzone przez matkę zainteresowania przyrodnicze R. skoncentrował na entomologii i już w r. 1909 opublikował wraz z Janem Hirschlerem swą pierwszą pracę Motyle większe z okolic Lwowa (Kr. 1909). Badał polską faunę lepidopterologiczną, zwłaszcza Małopolski Środkowej i Wschodniej, odkrył szereg odmian motyli krajowych i ogłosił z tego zakresu ok. 30 prac: w „Kosmosie”, m. in. Motyle z okolic Odessy zebrane w roku 1918 i 1919 (R. 45: 1920), Motyle okolic Dynowa (R. 58: 1939), w „Polskim Piśmie Entomologicznym”, m. in. Fauna owadów okolic Lwowa (T. 2: 1923), Dwie ciekawe odmiany motyli (T. 3: 1924), w „Sprawozdaniach Komisji Fizjograficznej PAU”, m.in. Nowe gatunki i odmiany motyli dla fauny Polski (Nr 67: 1934), w „Entomologu Polskim”, m.in. Dwie nowe odmiany motyli dla fauny galicyjskiej (Nr 2: 1911), w „Rozprawach i Wiadomościach z Muzeum Dzieduszyckich”, m. in. Rzadsze lub nowe gatunki motyli zebrane w maju, czerwcu i lipcu 1921 r. w okolicy Lubyczy Królewskiej (Nr 7/8: 1921–2), w „Zeitschr. des Österreichischen Entomologischen Vereines”, m. in. Neue Lepidopterenformen (Nr 18: 1933), Satyrus dryas ab. unioculata Roman (Nr 21: 1936) oraz w „Zeitschr. der Wiener Entomologischen Vereines”, m. in. Eine interessante entomologische Beobachtung (Nr 27: 1942), Eine Beobachtung an Limenitis populi L. (Lepidopt.) (Nr 28: 1943). Podsumowaniem tych badań była dwutomowa Fauna motyli Polski (Kr. 1930–1, t. II we współautorstwie z Fryderykiem Schille), jedyna dotąd publikacja poświęcona zasiedleniu tej fauny w obrębie Polski oraz pozostały w rękopisie obszerny tom suplementarny.
R. był współpracownikiem Komisji Fizjograficznej PAU i przekazał do jej zbiorów ok. 10 tys. krajowych i kilkaset egzotycznych motyli. Poza tym interesował się poważnie filatelistyką. Po opuszczeniu Lwowa w r. 1944 osiedlił się w Bieżanowie pod Krakowem, gdzie zmarł 31 I 1945 i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Z małżeństwa z Kazimierą Gierulą miał R. córkę Halinę, zamężną Jarecką, i syna Zdzisława, docenta w Instytucie Pojazdów Szynowych Politechn. Krak.
Słown. biologów; – Fedorowicz Z., Zarys historii zoologii, W. 1962 s. 248, 321; Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika 1875–1975, W. 1981 s. 326 (częściowa bibliogr.); Roman J., Wojtusiak R. J., W dziesięciolecie śmierci Jana Romaniszyna, „Pol. Pismo Entomologiczne” T. 24: 1955 supl. 1 s. 167–9 (bibliogr.); Zarys dziejów nauk przyrodniczych, W. 1983 s. 394; – Arch. Inst. Zoologii PAN, Oddz. w Kr.: rkp 696 (tom suplementarny Fauny motyli Polski R-a).
Stanisław Sroka