Lenartowicz Jan Tadeusz (1877–1959), lekarz dermatolog, profesor UJ, Uniw. Lwow., Uniw. Wrocł. Ur. 25 I w Warszawie, syn Romualda i Amelii z Lukasów. Szkołę powszechną i Gimnazjum Św. Anny ukończył w Krakowie. W r. 1896 zapisał się na Wydział Lekarski UJ. W okresie studiów był demonstratorem przy katedrze anatomii opisowej prof. K. Kostaneckiego. Stopień doktora wszech nauk medycznych otrzymał 17 VII 1902 r. Następnie blisko dwa lata pracował jako demonstrator przy katedrze dermatologii UJ u prof. W. Reissa. W l. 1904–6 odbył studia zagraniczne, początkowo w Wiedniu, w klinice dermatologicznej prof. Ernesta Fingera, potem w Paryżu, w szpitalu Św. Ludwika i szpitalu Neckera, gdzie słuchał wykładów E. Fourneau, F. Gauchera i J. Guyona. Z początkiem 1906 r. powrócił do kraju i objął stanowisko ordynatora oddziału skórno-wenerycznego w Szpitalu Powszechnym w Przemyślu. Pozostał tam do r. 1910, potem przeniósł się do Lwowa na stanowisko prymariusza kobiecego oddziału kiłowo-skórnego Krajowego Szpitala Powszechnego. W okresie tym odbył wyjazdy naukowe do niemieckich ośrodków rentgenologicznych w Aschaffenburgu i Mannheim (1910) i do słynnego «Dermatologicum» prof. P. Unny w Hamburgu (1911). Opublikował wówczas ponad 20 prac, głównie z zakresu mikrobiologii i patofizjologii kiły. W r. 1920 habilitował się na Uniw. Lwow. na podstawie pracy Badania nad zachowaniem się tłuszczów i lipoidów w narządach płodów i noworodków kiłowych i niekiłowych (Lw. 1919); bezpośrednio potem został mianowany profesorem nadzwycz. katedry dermatologii UJ (po Franciszku Krzyształowiczu). Na stanowisku tym pozostał w l. 1920–5. W r. 1925 otrzymał nominację na profesora zwycz. katedry dermatologii Uniw. Lwow. W r. akad. 1931/2 był dziekanem Wydziału Lekarskiego Uniw. Lwow. Okupację przebył we Lwowie. Był redaktorem „Polskiej Gazety Lekarskiej”, kuratorem Bratniej Pomocy Medyków, organizował dokształcające kursy uniwersyteckie dla lekarzy. W czerwcu 1946 r. L. objął kierownictwo kliniki dermatologicznej Uniw. Wrocł. W stan spoczynku przeszedł w r. 1948. Postępujące upośledzenie wzroku uniemożliwiło mu dalszą pracę naukową w ostatnich latach życia. Umarł 23 I 1959 r. w Krakowie, pochowany 27 I na cmentarzu Rakowickim. Był żonaty z Magdaleną Lipińską.

Działalność naukową L. rozpoczął wcześnie, ogłaszając jeszcze jako student pracę Narządy mleczne u zwierząt i u ludzi w związku z tzw. hypermastią i hypertelią w „Księdze pamiątkowej uczniów UJ”, wydanej w r. 1900 z okazji 500-lecia powstania UJ. W latach następnych publikował wiele prac dotyczących zagadnień fizjopatologii i leczenia rzeżączki i kiły, pęcherzycy i choroby Pageta. Wraz z R. Weiglem, po raz pierwszy dokonał doświadczalnego przeniesienia kiły ludzkiej na myszy. Stworzyło to podstawy do badań nad kiłą bezobjawową u zwierząt i zagadnieniem nadkażenia. Zajmował się nadto patogenezą sarkoidozy, nadwrażliwością na leki, przeszczepianiem pęcherzycy na zwierzęta oraz wpływem zakażenia kiłowego na doświadczalne nowotwory zwierząt. Lista jego publikacji obejmuje ponad 90 pozycji ogłaszanych w krajowych i zagranicznych czasopismach. Kilkakrotnie wydawał swój podręcznik Zarys chorób skóry (Kr. 1936, Kr. 1939, Kat. 1948), a po wojnie wydał Zarys chorób wenerycznych (Kat. 1947), opublikował nadto Atlas chorób skóry (Kr. 1939), Współczesne poglądy na patologię i terapię kiły (Kr. 1924), Czym są i czym grożą choroby weneryczne (W. 1927, W. 1937, Kat. 1947). Ogłosił znaczną liczbę ocen oraz liczne prace popularnonaukowe (m. in. Społeczne niebezpieczeństwo chorób wenerycznych, Kr. 1919, Higiena włosów i skóry, Lw. 1924, 1938). Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności (korespondentem 1935, czynnym 1947), Lwowskiego Tow. Naukowego, Poznańskiego Tow. Naukowego, Związku Dermatologów Słowiańskich, towarzystw dermatologicznych we Francji, Niemczech, członkiem honorowym towarzystw dermatologicznych Jugosławii, Czechosłowacji i na Węgrzech. Czynnie pracował w Polskim Tow. Dermatologicznym i Lwowskim Tow. Lekarskim.

Łoza, Czy wiesz, kto to jest? Peretiatkowicz A., Sobeski M., Współczesna kultura polska, P. 1932; Wachholz L., Białoń J., Grochowski J., Skład osobowy Wydziału Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1364–1949, Akademii Medycznej w Krakowie w latach 1950–1963, Kr. 1963 s. 100; – Gołębiowska I., Dzieje kliniki dermatologicznej UJ, „Arch. Hist. Med.” T. 21: 1958 s. 83; Lejman K., In memoriam J. L. 1877–1959, „Der Hautarzt” 1959, 10/10 s. 480; tenże, Zarys dziejów kliniki dermatologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Medycznej w Krakowie, w: Sześćsetlecie medycyny krakowskiej. T. 2: Historia katedr, Kr. 1964 s. 445–69; Leniek J., Książka pamiątkowa ku uczczeniu jubileuszu trzechsetletniej rocznicy założenia Gimnazjum Św. Anny, Kr. 1888 s. 234; Oszast Z., Profesor dr med. J. L. (1877–1959), „Przegl. Dermatologiczny” T. 46: 1959 nr 5 s. 447–60 (fot., spis prac); Woźniewski Z., Polski Almanach Medyczny, W. 1957; – Kronika Kliniki Dermatologicznej AM (w Krakowie); – „Roczn. PAU” 1933/4 s. XXXIV–XXXV; – Arch. UJ: Akta Senatu, Protokoły posiedzeń Rady W. L. Nr 96 z 30 IV 1920 i 18 III 1925.

Jerzy Lisiewicz