Siwkowska (Welke-Siwkowska) Janina (1906–1981), eseistka, prozaik, poetka. Ur. 3 XII w Ostrowach koło Kutna, była córką Władysława Welke, urzędnika cukrowni Ostrowy, i Marii z Nowackich.
Uczyła się w gimnazjum żeńskim Janiny Steinbokówny «Oświata i Wychowanie» we Włocławku. Pierwsze swoje próby literackie zamieściła w roczniku szkolnym „Orlątko” (Włocławek 1923/24). Po ukończeniu w r. 1927 gimnazjum, od r. 1928 studiowała filologię polską na Wydz. Humanistycznym Uniw. Warsz., a w l. 1934–6 historię literatury włoskiej, historię sztuki, archeologię na Królewskim Uniwersytecie w Rzymie. W r. 1935 wyszła za mąż za Jana Siwkowskiego. Wydała dwa zbiorki poezji (podpisane nazwiskiem Welke-Siwkowska) Gdy rozkwitają jabłonie… (W. 1937) i Flirt ze słońcem w Jaworzu (W. 1938). Ponadto od r. 1937 publikowała w prasie codziennej i tygodniowej (m.in. „Rodzina Polska”, „Wieczór Warszawski”, „Kobieta w Świecie i w Domu”, „Kurier Warszawski”), wiersze, felietony i artykuły poświęcone dawnej Warszawie i sztuce starożytnej oraz wspomnienia z Rzymu. Od r. 1937 kontynuowała studia polonistyczne na Uniw. Warsz.; w r. 1939 uzyskała stopień magistra na podstawie pracy Anioł w twórczości Krasińskiego (nie druk.), napisanej pod opieką Juliana Krzyżanowskiego.
Po wybuchu drugiej wojny światowej S. pozostała w Warszawie. Uczęszczała na tajne studium polonistyczne Uniw. Warsz., prowadzone przez J. Krzyżanowskiego i pod jego kierunkiem przygotowywała rozprawę doktorską pt. Jerozolima Słoneczna w twórczości Juliusza Słowackiego. Wg informacji S-iej, niemal ukończona praca spłonęła w czasie powstania warszawskiego w r. 1944. Dn. 1 IX t. r. wraz z mężem została S. wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, skąd przeniesiono ją do obozu Oranienburg-Sachsenhausen. W czasie pobytu w obozach prowadziła dla więźniów «gawędy szeptane», poświęcone literaturze i sztuce. Po zakończeniu wojny przebywała w obozie przejściowym w Spakenberg-Geesthacht koło Hamburga w strefie angielskiej; w zorganizowanej tam szkole uczyła przez krótki czas rysunku i języka polskiego. Dokonała scenicznej adaptacji „Wieszczki lalek” wg libretta J. Hassreitera i F. Gaula i wystawiła ją z udziałem byłych więźniów. Także i tu wygłaszała popularne prelekcje z dziedziny literatury i sztuki, recytowała swoje wiersze.
Na początku grudnia 1945 S. powróciła do kraju i zamieszkała w Warszawie. Kontynuowała twórczość literacką; wiersze i stylizacje starowarszawskie zamieszczała m. in. w „Dziś i Jutro” (1946–7, 1952), „Tygodniku Warszawskim” (1946–8), „Życiu Literackim” (1946). Artykuły dotyczące życia naukowego i artystycznego, obyczajowości, zabytków i wybitnych postaci Warszawy głównie XIX w., ale po części także XX w. publikowała m. in. w „Stolicy” (1947–8, 1962–3, 1965–6), „Nowinach Literackich” (1947–8), „Kalendarzu Warszawskim” (1947) i tomie zbiorowym „Warszawa – miasto Chopina” (W. 1950), a w l. późniejszych w „Poradniku Językowym” (1951–4) i „Problemach” (1953–8, 1961–4, 1968). Tejże tematyce poświęcone byty liczne jej prelekcje na porankach i wieczorach artystycznych (od r. 1947 ponad siedemdziesiąt), felietony w Polskim Radio; wygłosiła ich (ok. 1947) ponad trzydzieści. Napisała również kilka słuchowisk, m. in. Pączki warszawskie po turecku (1950), Otwarta szkatułka (1963). W r. 1948 otrzymała wyróżnienie w konkursie „Filmu Polskiego” na scenariusz o Fryderyku Chopinie pt. Pan Chopin opuszcza Warszawę. Wg informacji samej S-iej w r. 1951 uzyskała ona na Uniw. Warsz. stopień doktora filozofii na podstawie rozprawy Zasługi Towarzystwa Naukowego Warszawskiego na polu języka polskiego i literatury, napisanej pod kierunkiem J. Krzyżanowskiego (w Arch. Uniw. Warsz. brak dokumentów potwierdzających uzyskanie stopnia). We wczesnych l. pięćdziesiątych wygłaszała odczyty na zaproszenie Komisji Językowej Tow. Nauk. Warszawskiego i Zakładu Języka Polskiego Uniw. Warsz.
W r. 1958 wydała powieści: Pan Chopin opuszcza Warszawę (W. 1958), Tam – gdzie Chopin chodził na pół czarnej… (W. 1959), a następnie książki: Koczobrykiem po Warszawie!… (W. 1963) oraz Kochanek Justyny w Warszawie! (W. 1967), w których zebrała publikowane uprzednio w prasie artykuły i felietony. W nielicznych recenzjach podkreślano swobodę, z jaką autorka poruszała się wśród realiów starowarszawskich, bogactwo materiału anegdotycznego i lekkość pióra. Zarazem jednak dostrzegano pewną pretensjonalność języka, sentymentalno-elegijną przesadę. W kwietniu 1967 S. została przyjęta do Związku Literatów Polskich. Należała też do Tow. Przyjaciół Warszawy, Tow. im. F. Chopina i Warszawskiego Tow. Muzycznego im. S. Moniuszki. Była autorką haseł do „Encyklopedii Warszawy” (W. 1975). W l. siedemdziesiątych zajęła się bliżej dziejami rodziny Chopinów i przygotowała najważniejszą swoją książkę, stylizowaną gawędę opartą na dokumentacji archiwalnej pt. Nokturn czyli rodzina Fryderyka Chopina i Warszawa w latach 1832–1881, która została wydana już po jej śmierci (W. 1986–8 I–II). S. zmarła 23 V 1981 w Warszawie; została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 170, rząd 6 nr 21).
Małżeństwo S-iej z prawnikiem i ekonomistą Janem Siwkowskim było bezdzietne.
Nowy Korbut (Słownik Pisarzy), S.2, II (E. Głębicka, bibliogr.); Biernacki A., Z materiałów biobibliograficznych dotyczących pisarzy zmarłych w r. 1981, „Roczn. Liter.” 1981; Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1946 i n.; Enc. Warszawy, W. 1994; Bartelski L. M., Polscy pisarze współcześni, W. 1995; – Brudnicki J. Z., Chopin w zwierciadle literatury pięknej, w: Fryderyk Chopin 1810–1849, W. 1965 s. 34–5; [Dudziński B.] B. D., Gdy Chopin opuszczał Warszawę, „Panorama” (Ł.) 1958 nr 18; Nycek J. B., Ludzie i książki, Płock 1983; – Lusiński J., Pamięci dr Janiny Siwkowskiej, „Stolica” 1981 nr 27 (fot); – „Życie Warszawy” 1981 nr 122, 124; – B. Domu Literatury w W.: Teczka osobowa S-iej; IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara), Pracownia Dokumentacji Liter. XX w. (Ankiety osobowe z l. 1977 i 1980).
Ewa Głębicka