INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Możejko  

 
 
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Możejko Józef, pseud. Cukrowski, Duk (1898–1975), inżynier elektryk-teletechnik, wykładowca, pracownik resortu łączności, uczestnik ruchu oporu. Ur. 25 III w Pińsku na Polesiu, był synem Sylwestra Konstantego, tokarza metalowego warsztatów kolejowych, i Marii Żakiewicz. Po ukończeniu miejscowej szkoły realnej w r. 1915 studiował przez 4 semestry w Instytucie Elektrotechnicznym w Piotrogrodzie. Brał udział w rewolucji październikowej 1917 r., potem pracował w Rostowie nad Donem. Po przyjeździe do Polski w l. 1922–9 pracował w Dyrekcji Poczt i Telegrafów w Warszawie i jednocześnie uzupełniał studia w Sekcji Prądów Słabych Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, uzyskując w r. 1929 dyplom inżyniera elektryka ze specjalnością teletechniki. Po odbyciu krótkiego stażu był naczelnikiem wydziału telefoniczno-telegraficznego w okręgowych Dyrekcjach Poczt i Telegrafów w Warszawie, Bydgoszczy (1933) i Katowicach (1934–8). Na zlecenie Min. Poczt i Telegrafów (MPiT) opracował w r. 1934 projekt nowej organizacji służb telekomunikacyjnych resortu, wprowadzony następnie w całym kraju. W l. 1922–39 wykładał przedmioty fachowe w Państwowej Szkole Teletechnicznej w Warszawie i na kursach teletechnicznych w Katowicach. Na początku 1939 r. został przeniesiony na stanowisko radcy do MPiT, skąd w maju t. r. był oddelegowany do dowódcy łączności w Armii «Łódź». W okresie międzywojennym działał w organizacjach fachowych: w Stowarzyszeniu Teletechników Polskich jako przewodniczący koła w Katowicach, w Związku Polskich Inżynierów Elektryków jako przewodniczący Koła Okręgowego Śląsko-Dąbrowskiego (1937–8), był też sekretarzem Oddziału Okręgowego Naczelnej Organizacji Inżynierów w Katowicach. Po kampanii wrześniowej 1939 r. wrócił do Warszawy i pracował w spółdzielni pracy instalacji elektrycznych «Technika», a od r. 1940 wykładał w Liceum Telekomunikacyjnym, włączonym następnie jako Wydział Telekomunikacyjny do Państwowej Szkoły Elektrycznej II stopnia, którego został w r. 1944 również kierownikiem. Równocześnie pod pseud. Cukrowski, a później Duk, został szefem Biura Wojskowego Telekomunikacji (krypt. Skrzynka) przy Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej, i organizował współpracę personelu technicznego poczt i telegrafów w stolicy i innych rejonach kraju z szefami łączności konspiracyjnych jednostek wojskowych. W tych sprawach utrzymywał też kontakt z Delegaturą Rządu na Kraj. Wziął udział w powstaniu warszawskim 1944 r., w którym był mianowany porucznikiem czasu wojny. Po upadku powstania został wywieziony do obozu jenieckiego (oflag II D) Grossborn i Sandbostel, gdzie prowadził Koło Elektryków. Po wyzwoleniu w r. 1945 wykładał w Centrali Szkolnictwa Polskiego w Niemczech (Delmenhorst i Alhorn).

Do Warszawy M. wrócił w r. 1946 i pracował do r. 1954 na różnych stanowiskach w MPiT, a następnie w Centralnym Zarządzie Telegrafii i Telefonii i Centralnym Zarządzie Telekomunikacji (do r. 1958). W pierwszej połowie 1958 r. kierował Biurem Planów Perspektywicznych Łączności Przewodowej, po czym 21 V 1958 został mianowany wicedyrektorem Departamentu Służby Telekomunikacyjnej w Min. Łączności. Od stycznia 1962 do przejścia na emeryturę (31 X 1966) pracował w biurze Studiów i Projektów Łączności. W r. 1963 został laureatem nagrody zespołowej Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury za typowe programy użytkowe układów funkcjonalnych w urzędach pocztowo-telekomunikacyjnych. Brał udział w pracach wielu komisji organizacyjnych, normalizacyjnych i szkoleniowych resortu łączności. Był autorem podręczników: Teletechnika Cz. I Podstawy elektrotechniki i Cz. II Podstawy telekomunikacji (W. 1952), Podstawy elektrotechniki (W. 1954) oraz współautorem obszernych prac zbiorowych: 400 lat Poczty Polskiej (W. 1958), „Encyklopedia techniki” tom Teleelektryka (W. 1967) i Części A. Telekomunikacja przewodowa w „Historii elektryki polskiej”, tom 3 (W. 1974). Był członkiem komitetu redakcyjnego czasopism telekomunikacyjnych i redaktorem działowym kilku biuletynów i wydawnictw resortu łączności, m. in. „Biuletynu Technicznego Ministerstwa Łączności” i „Problemów Łączności”. W okresie powojennym do końca życia był czynny w pracach organów fachowych Zarządu Głównego Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP), a zwłaszcza w Sekcji Telekomunikacyjnej (1946–8 członek zarządu), w Centralnej Komisji Ekonomiki i Organizacji Pracy, Centralnej Komisji Szkolnictwa Elektrotechnicznego i in. Z ramienia SEP był przewodniczącym Sekcji Łączności IV Kongresu Techników Polskich (Wrocław 1961). Zmarł w Warszawie 1 XII 1975 i został pochowany na cmentarzu Komunalnym Północnym. Był odznaczony m. in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Miał także Złote Odznaki Honorowe SEP i Naczelnej Organizacji Technicznej oraz inne odznaczenia.

Z małżeństwa zawartego w r. 1925 z Lucyną Witą Gołogórską pozostawił córkę Marię Toczko (ur. 1926), biochemika, oraz syna Andrzeja (ur. 1932), artystę malarza.

 

Fot. w posiadaniu rodziny; – Bibliografia retrospektywna polskiego piśmiennictwa technicznego za lata 1945–1949, W. 1954; Słownik artystów plastyków, W. 1972 (Możejko Andrzej); Spis członków SEP, W. 1959 s. 9, 14, 240; Spis inżynierów elektryków polskich, W. 1936; – Informator o władzach i organach SEP, W. 1939; Informator Projektanta Łączności 1976 nr 1 (wspomnienie pośmiertne); Notatnik informacyjny Związku Pol. Inżynierów Elektryków, W. 1937 i 1938; Pierwszy Polski Kongres Inżynierów we Lwowie, 12–14 IX 1937, W. 1938 I; – „Biul. Informacyjny SEP” 1976 nr 1 (nekrolog); „Biul. Naczelnej Organizacji Inżynierów” 1937 nr 8–9 s. 1, 2, 5; „Biul. Związku Pol. Inżynierów Elektryków” 1937 nr 3–4 s. 14, 1938 nr 14–15 s. 12; „Przegl. Elektrotechn.” 1930 s. 678, 1946 s. 67, 1959 s. 434; „Przegl. Telekomunikacyjny” 1946 s. 239, 276, 1948 s. 108, 110, 1965 s. 380, 1966 s. 7, 1969 s. 68, 1976 s. 132 (życiorys, fot.); „Przegl. Teletechn.” 1930 s. 135, 1934 s. 154, 1936 s. 25, 1937 s. 187, 1938 s. 27, 153; „Życie Warsz.” 1975 nr 280, 281; – Arch. Biura Studiów i Projektów Łączności w W.: Akta osobowe nr 516.

Jerzy Kubiatowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław Kowalski

1936-02-24 - 2017-10-29
aktor teatralny
 

Tadeusz Teodor Miciński

1873-11-09 - II 1918
pisarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Leon Julian Padlewski

1870-04-24 - 1943-09-08
bakteriolog
 

Jan Kanty Szeptycki

1836-10-01 - 1912-11-13
ziemianin
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.