INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Sioma  

 
 
1875-02-03 - 1938-07-16
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sioma Józef (1875–1938), mineralog, geolog i gleboznawca, profesor SGGW. Ur. 3 II w Zamościu, był synem Feliksa, urzędnika, i Agaty z Lipnickich.

S. zdał maturę w r. 1895 w gimnazjum filologicznym w Żytomierzu. Studiował w oddziale przyrodniczym wydz. fizyko-matematycznego uniw. moskiewskiego mineralogię i krystalografię (u W. Wiernadskiego), petrografię i geologię (u A. Pawłowa) oraz gleboznawstwo i chemię rolną (u A. Sabanina). Interesował się głównie agrogeologią i geochemią. W r. 1899 na podstawie egzaminów i nie opublikowanej rozprawy seminaryjnej Issledovanija lista Calcionella hispanica uzyskał dyplom I stopnia. Następnie przez dwa lata był asystentem wolontariuszem w zakładzie mineralogii uniw. moskiewskiego. Przeprowadził wtedy pierwsze badania mineralogiczne i krystalograficzne, wykorzystując zbiory tej placówki. Ich wynikiem były rozprawy o białym mikroklinie z Gór Ilmeńskich i o szeferycie (manganowym hedenbergicie) z Kaukazu, opublikowane po rosyjsku („Bulletin de la Société des Naturalistes de Moscou” T. 14: 1900), a następnie po niemiecku w Lipsku (,,Zeitschrift für Kristallographie” Bd. 34: 1901). Ogłosił też pracę O kristallografičeskom stroenii n-metil-di-orto-imido-triphenyl-carbinol („Bulletin de la Société des Naturalistes de Moscou” T. 16: 1902).

W r. 1901 S. został zatrudniony przez prof. G. Wulffa w katedrze mineralogii rosyjskiego Cesarskiego Uniw. Warsz., gdzie pracował do r. 1913 jako asystent, a później kustosz, porządkując zbiory oraz prowadząc ćwiczenia mineralogiczne. W r. 1911 zdał tam egzamin magisterski z geologii i mineralogii, ale bez obrony rozprawy. Na tej podstawie t. r. uzyskał prawo wykładania na Wyższych Kursach Żeńskich (przy Uniw. Warsz.), gdzie jako docent wykładał mineralogię i geologię. Jednocześnie uczył nauk przyrodniczych w polskim szkolnictwie średnim. Uczestniczył ponadto w pracach rosyjskich i polskich organizacji naukowych, technicznych i oświatowych, m. in. w warszawskim Tow. Ogrodniczym.

Podczas pracy w Uniw. Warsz. S. prowadził badania mineralogiczne i geochemiczne w Łysogórach. Publikował przeważnie prace popularnonaukowe we „Wszechświecie”, „Przyrodzie”; ogłosił też Szkic ewolucji pojęć w mineralogii (w: „Dzieje myśli”, W. 1911 II z. 2). Niektóre opracowania były wstępną prezentacją badań prowadzonych w Król. Pol. (zwłaszcza okolice Wiślicy i Lubelskie), Rosji oraz w Austro-Węgrzech i Niemczech. Niemal każdego roku przebywał służbowo za granicą, m. in. na terenach eksploatacji górniczej Saksonii i Alp austriackich. Poznał także skały Tatr.

W r. 1913 S. podjął pracę w Instytucie Agronomicznym w Woroneżu jako profesor-adiunkt, wykładowca geologii i mineralogii. Podczas pierwszej wojny światowej oraz w latach rewolucji i wojny domowej w Rosji S. prowadził badania gleb w dorzeczu Donu. Ponadto jako profesor wykładał naukę o minerałach ceramicznych w Instytucie Politechnicznym i gleboznawstwo na Wyższych Agronomicznych Kursach Żeńskich w Woroneżu. Ogłosił wówczas wyniki swych badań w regionie świętokrzyskim najpierw w r. 1916 na łamach wydawnictw woroneżskiego Instytutu Agronomicznego, następnie w całości pt. Nabljudenija i issledovanija po mineralogii i litologii Lysogoria (Moskva 1917). Rozprawa ta była pisana z myślą o uzyskaniu stopnia magistra i została przyjęta w uniw. moskiewskim. Do obrony jednak nie doszło wskutek dekretu rządu sowieckiego, zakazującego publicznych obron stopni naukowych. Mimo tego władze Instytutu Agronomicznego mianowały S-ę profesorem zwycz. geologii i mineralogii, okresowo powierzając mu także wykłady z gleboznawstwa oraz opiekę nad Zakładem Gleboznawstwa tej uczelni. W r. 1921 S. okresowo przebywał w Moskwie. W r. n. powrócił do Warszawy i został zastępcą profesora gleboznawstwa w SGGW oraz kierownikiem Zakładu Gleboznawstwa z siedzibą w Skierniewicach. W r. 1924 uzyskał nominację na profesora nadzwycz. gleboznawstwa. Prowadził zajęcia z geologii i mineralogii na trzech Wydziałach: Ogrodniczym, Rolniczym i Leśnym. Zorganizowanym wzorowo zakładem, w którym często gościli specjaliści zagraniczni, m. in. W. Wiernadski, S. kierował do śmierci.

W l. 1922–38 S. prowadził badania nad glebami z terenu Skierniewic, terra rossa z okolic Kielc, doliny Prądnika i Tatr, rędzinami Wiślicy i Krzemieńca. Ogłosił wówczas studium litologiczne Skorupa ochronna, lakier, opalenizna pustynna oraz pustynie kopalniane („Spraw. Kom. Fizjograficznej PAU” T. 71: 1938). Ponadto w uczelnianych sprawozdaniach z działalności Zakładu Gleboznawstwa przedstawił wyniki studiów z zakresu gleboznawstwa i geochemii, zwłaszcza regionu świętokrzyskiego. Rękopiśmienny dorobek S-y zaginął. S. zmarł 16 VII 1938 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu na Powązkach.

Małżeństwo S-y z Zofią Teodozją ze Zdzierskich, prawdopodobnie było bezdzietne.

 

Fot. w Zakładzie Gleboznawstwa SGGW; – Fleszarowa, Bibliogr. geol., Cz. 1 t. 1–2; Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, Kr. 1948 II; Księga pamiątkowa SGGW (1937) (fot.); Księga pamiątkowa SGGW (1958) (fot.); Majewski T., Materiały do historii Wydziału Ogrodniczego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, W. 1996; Roziewicz J., Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725–1918), Wr. 1984; Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce, W. 1983; Gaweł A., Listy Zygmunta Weyberga do Józefa Morozewicza z lat 1904–1905, „Prace Muz. Ziemi” Nr 15: 1970 cz. 1 s. 160, 163; Kratkij očerk sostojanija i dejatel’nosti Imperatorskogo Varšavskogo universiteta z l. 1906–13; Reč i otčet Imperatorskogo Moskovskogo universiteta 1900–1 (w spisie absolwentów polski zapis imienia S-y); SGGW. Skład osobowy i spis wykładów z lat 1922–38; Sprawozdanie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie za okres 1918/19–1929/30, W. 1931 s. 74; – Nekrologi z r. 1938: „Gaz. Pol.” nr 194, „Kur. Warsz.” nr 194, 201; – AAN: Zespół MWRiOP. Dep. IV Nauki i Szkół Wyższych, sygn. 250, Profesorowie zmarli, k. 26; Arch. Muz. Ziemi PAN w W.: Zespół A. Łaszkiewicza, sygn. S–29 teczka 25 (w tym mszp. Józef Sioma (1875–1938) i jego spuścizna w dziedzinie nauk o Ziemi); Arch. SGGW: zespół S–3735 (w tym życiorys S-y).

Zbigniew J. Wójcik

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Turowicz

1912-12-10 - 1999-01-27
dziennikarz
 
 

Karol Polakiewicz

1893-03-04 - 1962-09-04
prawnik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 

Wilhelm Ellis Rau

1825 - 1899-04-09
przemysłowiec
 

Marcin Szarski

1868-04-10 - 1941-12-16
działacz gospodarczy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.