Nieć Julian (1908–1939), historyk, bibliotekarz, organizator życia naukowego na Wołyniu. Ur. w Rzeszowie 13 X, był synem lekarza Teofila i Heleny z Kuźmińskich. Uzyskawszy w r. 1926 świadectwo dojrzałości w II Państwowym Gimnazjum w Rzeszowie, studiował w l. 1926–30 historię na UJ, głównie pod kierunkiem Władysława Konopczyńskiego. W l. 1927–9 studiował w Szkole Nauk Politycznych przy Wydziale Prawa UJ i studia te ukończył. Równocześnie działał w Kole Historyków Studentów UJ, którego prezesem został w r. 1930. Nie zaniedbywał jednakże głównego kierunku swoich zainteresowań, tzn. studiów historycznych, które ukończył ze stopniem magistra w r. 1930 (30 VI). Przygotowując pracę doktorską, ogłaszał od r. 1931 – niejako na marginesie swych badań – artykuły naukowe w pismach regionalnych, m. in. w „Ziemi Przemyskiej” i „Ziemi Rzeszowskiej”. W pierwszym z nich opublikował w r. 1932 rozprawkę Stanisław August Poniatowski starosta przemyski (1753–1764), w drugim w l. 1932 i 1933 – Z dziejów Rzeszowszczyzny w XVIII w. W r. 1933 (16 X) uzyskał doktorat na podstawie obszernej rozprawy pt. Młodość ostatniego elekta St. A. Poniatowskiego 1732–1764, wyd. w r. 1935 w „Pracach Krakowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego” nr 11. Oparta na szerokiej bazie źródłowej praca ta przedstawia w sposób wyczerpujący młodzieńcze lata Stanisława Augusta. T.r. ogłosił w „Przeglądzie Powszechnym” (T. 208: 1935) Przyczynek do poselstwa ks. Melchiora Polignaca w Polsce. W r. 1934 (29 X) złożył egzamin na nauczyciela szkół średnich; 1 VII został kierownikiem Biblioteki Publicznej w Łucku na Wołyniu, gdzie rozwinął działalność organizacyjno-naukową. N. przyczynił się znacznie do powstania 1 I 1935 Wołyńskiego Tow. Przyjaciół Nauk w Łucku, niebawem został jego sekretarzem i przewodniczącym Komisji Humanistycznej oraz kierownikiem zakładów naukowych Towarzystwa, do którego włączono również Bibliotekę Publiczną.
N. uporządkował dział rękopisów, wizytował wołyńskie biblioteki i archiwa, inwentaryzowal je i włączał niektóre do zbiorów Biblioteki Towarzystwa. W tym okresie jego działalności powstały liczne artykuły i przyczynki, głównie poświęcone wołyńskiemu regionowi, np. Drukarnia klasztoru OO. Bazylianów w Poczajowie („Przegl. Bibliot.” T. 9: 1935), Drukarnie na Wołyniu („Oriens” 1936), Dział rękopisów w Bibliotece Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łucku („Archeion” T. 14: 1936); inne ogłaszane w różnych czasopismach, jak np. „Wołyń”, „Rocznik Wołyński”, „Ziemia Wołyńska” (był jej redaktorem w l. 1936–9), „Znicz” (był redaktorem w l. 1935–9), „Życie Krzemienieckie”, „Księga ku czci Józefa Ignacego Kraszewskiego” (Łuck 1939), w której ogłosił artykuł: Józef Ignacy Kraszewski – badacz przeszłości Wołynia. Nadto drukował artykuły w czasopismach: „Historia”, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”, „Sprawy Morskie”, „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”. Ogłosił kilkanaście artykułów w PSB. Ostatnią jego książką była również źródłowa praca Rzeszowskie za Sasów (Rzeszów 1938). W „Roczniku Wołyńskim” (t. 8: 1939) ogłosił Wizerunek kresowego szlachcica z XVIII w. (Franciszek Kazimierz Chojecki); miał już ukończoną rozprawę habilitacyjną o Michale Wielhorskim, która zaginęła w czasie wojny. Jako oficer rezerwy, od r. 1932 podporucznik, od r. 1938 porucznik, został w lecie 1939 zmobilizowany. Z końcem września walczył w grupie płka Leona Koca i w bitwie stoczonej pod wsią Zwolą w pow. biłgorajskim (woj. lubelskie) został ciężko ranny w głowę; przewieziony w stanie beznadziejnym z pola walki, zmarł 1 X t.r. w szpitalu w Szczebrzeszynie. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na Starym Cmentarzu w Rzeszowie. Niektóre jego materiały naukowe znajdują się w zbiorach Biblioteki PAN.
N. był od r. 1934 żonaty z historyczką Jadwigą Niżankowską, 2. v. Ślusarczykową. Pozostawił syna Marka, doktora inżyniera w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Słown. Pracowników Książki Pol.; – Koło Historyków Studentów UJ w latach 1892–1967, Zesz. Nauk. UJ Nr 194, Prace Hist. Z. 25, Kr. 1968 s. 42, 43, 57; Konopczyński W., J. Nieć (nekrolog), „Kwart. Hist.” R. 53: 1939–45 s. 558; Wspomnienia z życia i działalności Koła Historyków UJ w latach 1892–1927, Kr. 1928 (fot. zbiorowa); – Klukowski Z., Dziennik z lat okupacji Zamojszczyzny (1939–1944), L. 1959; – „Kwart. Hist.” R. 50: 1936 s. 817 (kronika nauk.), R. 52: 1938 s. 802–4; – Informacja żony Jadwigi Ślusarczykowej.
Adam Przyboś