Skupiewski Julian Tomasz (1820–1877), filolog klasyczny, pedagog. Ur. 2 III w Stoczku Łukowskim, był najstarszym z pięciorga dzieci Józefa (1787–1843), burmistrza Stoczka, i jego drugiej żony Tekli z Sulikowskich, był bratem Michaliny Teofili, zamężnej Świętochowskiej (matki Aleksandra). Rodzina wywodziła się ze szlachty gub. płockiej.
W r. 1839 S. ukończył gimnazjum w Łukowie i jako stypendysta Król. Pol. studiował na uniw. w Moskwie literaturę i języki klasyczne. Jako słuchacz II roku otrzymał złoty medal za napisaną po łacinie rozprawę o Liwiuszu. Studia ukończył w r. 1843 ze stopniem kandydata filozofii. W t.r. rozpoczął pracę nauczycielską w gimnazjum w Płocku, najpierw jako młodszy, od r. 1848 jako starszy nauczyciel łaciny i greki. Był kilkakrotnie wyróżniany i nagradzany za dobrą pracę, osiągał także coraz to wyższe rangi urzędnicze: w r. 1851 – starszego asesora kolegialnego, w r. 1854 – starszego radcy dworu, w r. 1858 – starszego radcy kolegialnego. Od r. 1860 nauczał również historii i geografii w Państwowej Wyższej Szkole Żeńskiej w Płocku.
W r. 1861, kiedy w związku z przygotowywaną reformą szkolną Aleksandra Wielopolskiego rozesłano radom gimnazjalnym do zaopiniowania odpowiedni projekt, S. opracował, obok opinii kolegialnej, odrębny referat, który został przedstawiony Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (KRWRiOP), a następnie wydrukowany w „Dzienniku Powszechnym” pt. Uwagi o potrzebie w szkołach pośrednich podniesienia wykładu przedmiotów filołogiczno-historycznych (1861 nr 27). Występował tam przeciw podziałowi gimnazjów na realne i filologiczne, opowiadał się za poszerzeniem nauczania języka polskiego i języków klasycznych, zwłaszcza łaciny, postulował ścisłą korelację w nauczaniu tych przedmiotów i historii. Referat zwrócił uwagę władz szkolnych na S-ego. Był on jedną z osób wysłanych za granicę dla zaznajomienia się z organizacją i metodami pracy różnych zakładów szkolnych oraz dla nabycia pomocy naukowych i książek. W lutym 1862 wyjechał na sześć miesięcy do Niemiec i Francji. Wyciąg ze sprawozdania złożonego przezeń KRWRiOP został opublikowany w r. 1863 w „Dzienniku Powszechnym” pt. Postrzeżenia we względzie metod używanych po szkołach w Niemczech i Francji w wykładzie przedmiotów filologicznych i historycznych (nr 57, 61, 63, 66, 68, 72, 75, 79, 82). Po powrocie z podróży S. został mianowany nauczycielem języków klasycznych i historii w I Gimnazjum w Warszawie i adiunktem przy katedrze latynistyki Wydz. Filologiczno-Historycznego Szkoły Głównej Warszawskiej. Dn. 27 XI 1862 wygłosił wykład wstępny. Sprawował też, do chwili odejścia ze Szkoły w marcu 1864, funkcję sekretarza tego Wydziału. Dał się poznać jako utalentowany pedagog, a przy tym dobry organizator i administrator i w r. 1864 objął dyrekcję gimnazjum w Radomiu. Pełnił tę funkcję do r. 1867, kiedy to na skutek zatargu z rosyjskimi władzami szkolnymi został zwolniony. Od tej pory pracował przeważnie jako nauczyciel szkół o niższym poziomie kształcenia. W r. 1868 podjął pracę w szkole rzemieślniczo-przemysłowej w Łodzi, w r. 1869 został nauczycielem IV Gimnazjum w Warszawie, a następnie, tamże, nauczycielem I Progimnazjum przy ul. Gęsiej. Ponadto w ostatnich latach życia nauczał również w prywatnej szkole Augustyna Szmurły. Zmarł 5 IV 1877 w Warszawie.
S. pozostawił przygotowane do druku rękopisy podręczników gimnazjalnych: Kurs teorii stylu polskiego i Kurs gimnazjalny historii starożytnej i średniowiecznej, a także przekład dwu pism retorycznych Cycerona: „De oratore” i „Orator”. Prace te nie zostały wydane.
Żoną S-ego była Angelika z Wołowskich, z którą miał syna i córki.
Brzuska B., Filologia klasyczna w Szkole Głównej Warszawskiej, Wr. 1992 s. 53–4, 108–10; Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807–1915, W. 1981; Hist. Nauki Pol., III, IV cz. 1; Kraszewski J. I., Otwarcie Szkoły Głównej, w: Przegląd Europejski, W. 1862 II 724–45; Księga pamiątkowa zjazdu b. wychowańców b. Szkoły Głównej Warszawskiej w 50-ą rocznicę jej założenia, W. 1914 s. 47; Szkoła prywatna męska sześcioklasowa z kursem progimnazjów VI-cio klasowych, którą utrzymywał w Warszawie Augustyn Szmurło od roku 1873 do 1882, W. 1882 s. 6–7; – Szkoła Gł. Warsz. Mater., I 190–2; – „Kur. Warsz.” 1877 nr 76 s. 4, nr 77 s. 3; „Ruch Liter.” 1877 nr 17 s. 271; „Wędrowiec” 1877 nr 15 (nekrolog); – AGAD: Protokoły Rady Admin. Król. Pol., vol. 144 k. 366–367; AP w Płocku: Zesp. Gimn. Męskie w Płocku 1819–1914, sygn. 15 k. 21–23, sygn. 146 k. 196–197, sygn. 147 k. 200–202; – Uzupełnienia Michała Domańskiego z L. na podstawie materiałów do genealogii Skupiewskich i Świętochowskich.
Barbara Brzuska
Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.