INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Karol Bogumił (Carl Gottlieb) Steinert     

Karol Bogumił (Carl Gottlieb) Steinert  

 
 
1808-07-27 - 1865-02-18
Biogram został opublikowany w latach 2004-2005 w XLIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 
Steinert Karol Bogumił (Carl Gottlieb) (1808–1865), drukarz, przemysłowiec. Ur. 27 VII w Chemnitz w Saksonii, był synem Karola Boguchwała (Carla Gottloba) (1780–1849), drukarza i kolorysty, oraz Doroty z Köllnerów.
 
W r. 1829 rodzina Steinertów przeniosła się z Saksonii do Łodzi. S. pomagał ojcu w prowadzeniu manufaktury, uruchomionej dzięki przywiezionym z Chemnitz formom drukarskim. Po zamknięciu manufaktury z powodu niesprostania konkurencji, ojciec podjął pracę jako drukarz w drukarni Ludwika Geyera, natomiast S. wyjechał do Tomaszowa Maz., gdzie uczył się w drukarni kartonów Krystiana Rosnera. W r. 1830 wrócił do Łodzi i tak jak ojciec rozpoczął pracę w drukarni Geyera jako czeladnik drukarski. W r. 1834 Steinertowie postanowili się usamodzielnić; w wynajętym od Tytusa Kopischa domu przy ul. św. Emilii założyli małą ręczną drukarnię materiałów bawełnianych p.n. Firma Carl Steinert. Wyposażona w kilka stołów drukarskich, musiała przynosić znaczne dochody, skoro w r. 1838 nabył S. od Kopischa za 720 złp. plac o powierzchni dwóch mórg w osadzie fabrycznej Łódka, między ul. Piotrkowską a kanałem odpływowym (obecnie ul. Piotrkowska 276). W r. 1839 wybudował tam duży murowany dom z facjatką, tzw. dworek Steinerta, w którym zamieszkał z rodziną; urządził w nim również drukarnię perkali.
 
Po wycofaniu się ojca ze spółki w r. 1839, S. przejął firmę i przystąpił do jej rozbudowy. We wrześniu 1843 nabył od Kopischa za 5 400 złp. plac obok posiadanej parceli, o powierzchni ponad czterech mórg; wybudował tam murowany dom parterowy, do którego przeniósł drukarnię, a w podwórzu murowaną farbiarnię oraz dwa «fabryczne» domy drewniane. Wyposażył drukarnię w dziesięć stołów drukarskich oraz dwie maszyny walcowe do druku dwukolorowego, napędzane kołowrotem konnym, zatrudnił 42 pracowników, w tym dwóch majstrów. Produkcja roczna wynosiła odtąd ok. 300 tys. łokci wzorzystego perkalu o wartości 21 tys. rb., a firma S-a stała się drugą co do wielkości drukarnią tkanin bawełnianych w Łodzi. Część zarobionych pieniędzy ulokował S. w r. 1850 w zakupionym od Franciszka Traegera przy ul. Kątnej w Łodzi gospodarstwie rolnym (o powierzchni piętnastu mórg). W r. 1856 wybudował nową, piętrową drukarnię perkali, wyposażając ją w sprowadzone z zagranicy: maszynę parową wahadłową o mocy 12 KM, sześciokolorową maszynę drukarską, magiel cylindryczny, cztery nowe kotły farbiarskie oraz rytownię walców drukarskich. Przerób skupowanych na miejscu surowych tkanin bawełnianych wzrósł dzięki mechanizacji do 15 tys. (w r. 1859 do 18 970) sztuk drukowanego perkalu, sprzedawanego następnie w Król. Pol. i Rosji. Po r. 1863 fabryka S-a, podobnie jak wiele innych przedsiębiorstw w Łodzi, przeżywała regres związany z powstaniem styczniowym oraz bawełnianym kryzysem surowcowym, spowodowanym wojną secesyjną w USA; w r. 1865 okresowo przerwano produkcję. S. zmarł 18 II 1865 w Łodzi, został pochowany na starym cmentarzu ewangelickim. S. pozostawił znaczny majątek, szacowany na 56 600 rbs.; składał się on, oprócz domów przy ul. Piotrkowskiej, z nieruchomości fabrycznych przy ul. Piotrkowskiej 274/6, gospodarstwa rolnego przy ul. Kątnej, wyposażenia fabryki, wierzytelności w wekslach oraz 28 715 rbs. w gotówce. Po śmierci S-a przedsiębiorstwo prowadził jego najstarszy syn, Adolf, pod nominalnym zarządem wdowy.
 
Z małżeństwa zawartego w r. 1831 z Pauliną Biller, córką drukarza pochodzącego z Badenii i działającego we Wrocławiu, miał S. dziesięcioro dzieci; wieku dojrzałego dożyło tylko czworo: syn Adolf Konrad (zob.) oraz córki: Ida Emilia (1839–1912), żona Adolfa Gehliga, Fanny Emilia (ur. 1847), żona Teodora Petersa, i Emilia (ur. 1848), żona Karola Gehliga.
 
 
 
Fot. w: Firma Carl Steinert. Jubiläumsschrift der Lodzer Zeitung 1863–1913, Lodz 1913 s. 108; – Stefański K., Stary cmentarz ewangelicko-augsburski w Łodzi, Ł. 1992 s. 110–11; – Bartuzel I., Działalność gospodarcza rodziny Steinertów w l. 1914–1939 (mszp. pracy magisterskiej w Inst. Hist. Uniw. Łódz.); Heike O., Aufbau und Entwicklung der Lodzer Textilindustrie, Mönchengladbach 1971; Łukasiewicz J., Przewrót techniczny w przemyśle Królestwa Polskiego w l. 1852–1886, W. 1963 s. 108, 110, 133–4, 395; Missalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego 1815–1870, Ł. 1964–7 I–II; Rachalewski S., Zastygły nurt życia. Łódź, która odeszła, Ł. 1938 s. 131–2 (fot.); Rynkowska A., Ulica Piotrkowska, Ł. 1970 s. 33; 100-na rocznica powstania zakładów przemysłowych Karola Steinerta w Łodzi, „Kur. Łódz.” [1934?] nr 331 z. 2.12; Skrzydło L., Rody fabrykanckie, Ł. 2000 II 29–38; Stefański K., Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821–1914, Ł. 2001; – Źródła do historii przemysłu włókienniczego okręgu łódzkiego w XIX w., Oprac. M. Bandurska, M. Kołodziejczak, M. Trela, W. 1966 s. 372–3, 434; – AP w Ł.: Przemysł włókienniczy, K. Steinert nr 1614a, 1615a, Notariusz J. Stokowski 1838 r., nr repertorium 6006, Notariusz F. Brixen 1843 r., nr repertorium 676, Notariusz F. Szlimm, 1865 r., nr repertorium 985/188, 1031/234; Ośrodek Badań i Dok. Zabytków w Ł.: Rynkowska A., Dokumentacja historyczna zabytkowego „dworku” Steinertów w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 276 (mszp. z r. 1967).
 
Piotr Jaworski
 
 
 
 

Powiązane zdjęcia

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Adolf Konrad Steinert

1834-02-26 - 1916-11-23 przemysłowiec
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Stanisław Witkiewicz

1851-05-21 - 1915-09-05
architekt
 

Wojciech Chrzanowski

1793-01-14 - 1861-02-26
generał dywizji WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Władysław Seideman

1849 - 1919-02-08
śpiewak
 

Albert Adamkiewicz

1850-08-11 - 1921-10-31
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.