INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Karol Paweł Sulikowski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sulikowski Karol Paweł Aleksander (1876–1965), działacz przemysłowy, sekretarz Ignacego Mościckiego.

Ur. 25 I w Warszawie, był najstarszym synem Karola (zob.), i Julii Wandy z Krukowieckich (zm. 1916), córki Aleksandra Krukowieckiego (zob.).

W r. 1885 uczęszczał S. w Warszawie do prywatnej szkoły Hermana Benniego, jednak już t.r. szkoła została zamknięta z powodu prowadzenia w niej przez Adolfa Dygasińskiego tajnych wykładów w języku polskim. Odtąd S. uczył się w warszawskim V Gimnazjum Filologicznym, gdzie poznał Stefana Ossowskiego. Od r. 1894 studiował na Wydz. Mechanicznym Politechn. w Berlinie-Charlottenburgu. Podczas studiów odbył praktykę zawodową w fabryce parowozów L. Schwartzkopfa w Berlinie (1896–7) i nawiązał współpracę z berlińskim czasopismem „Dienlich”. W r. 1902 został wydalony z Niemiec za nielegalną działalność polityczną i w r. 1903 dokończył studia w Szkole Politechnicznej we Lwowie. Następnie po odbyciu stażu w warsztatach mechanicznych kolei warszawsko-wiedeńskiej pracował w Pruszkowie. Pod koniec r. 1903 wyjechał do USA, gdzie w l. 1904–5 praktykował kolejno w fabryce maszyn «Steele and Condict» w Jersey City (New Jersey) i fabryce pras «E. W. Bliss» w Nowym Jorku. Współpracował ze Związkiem Wychodźstwa Polskiego i Skarbem Narodowym. W kwietniu 1904 poznał w Chicago podróżującego do Japonii Romana Dmowskiego; odwiedził z nim Polonię w Detroit i Buffalo.

Przez Ossowskiego nawiązał S. kontakt z pracującym w Szwajcarii Ignacym Mościckim i po przeniesieniu się w r. 1905 do Fryburga został jego sekretarzem. Wspomagał badania Mościckiego nad przemysłową produkcją kwasu azotowego z powietrza, współfinansując powołane w tym celu w r. 1901 we Fryburgu Tow. Kwasu Azotowego (Société de l’Acide Nitrique, SAN). Dokonał reorganizacji Towarzystwa i prowadził jego księgowość; wg Mościckiego «to mu lepiej odpowiadało, aniżeli zajęcie inżynierskie, do którego nie miał ani chęci, ani kwalifikacji». Od r. 1908 nadzorował budowę fabryki kwasu azotowego dla koncernu «Aluminium A.G. Neuhausen» w Chippis (kanton Wallis), w której dwa lata później rozpoczęto produkcję metodą elektrochemiczną opracowaną przez Mościckiego.

Po przyjęciu w r. 1912 przez Mościckiego profesury chemii fizykalnej i elektrochemii technicznej w Szkole Politechnicznej we Lwowie, S. pozostawiwszy zadłużone SAN, przyjechał do Galicji. W r. 1913 założył tam Spółkę Inicjatywy Przemysłowej w celu produkcji kwasu azotowego metodą Mościckiego. Podjął starania o wzniesienie fabryki w Jazowsku nad Dunajcem (pow. nowosądecki), ostatecznie jednak rozpoczął jej budowę (we współpracy z Ossowskim i Janem Kantym Steczkowskim) w Borach pod Jaworznem (pow. chrzanowski). Z powodu wybuchu pierwszej wojny światowej prace niebawem przerwano. W l. 1915–18 zastępował S. brata, Adama, który dostał się do niewoli niemieckiej, w zarządzaniu rodzinnym majątkiem w Popieniu (pow. brzeziński). W r. 1919 otrzymał w spadku pobliski folwark Dąbrowa.

W niepodległej Polsce, po zakończeniu w r. 1919 budowy fabryki w Borach nazwanej «Azot», został S. jej kierownikiem i współfinansował ją przez Spółkę Inicjatywy Przemysłowej. Konieczność spłaty długów w bankach szwajcarskich wraz z dekoniunkturą gospodarczą i hiperinflacją doprowadziły rychło do wstrzymania produkcji. S. wznowił ją po reformie gospodarczej Władysława Grabskiego z r. 1924. W r. 1928 rozpoczął budowę dworu w Dąbrowie wg projektu Jana Koszyca-Witkiewicza; t.r. na żądanie Mościckiego, wówczas już prezydenta RP, spłacił ostatecznie długi SAN. W r. 1929 fabryka «Azot» zbankrutowała i S. wraz z rodziną zamieszkał w Dąbrowie. Od r. 1930 pracował w koncernie Zjednoczone Fabryki Maszyn i Wagonów Ludwik Zieleniewski i Fitzner-Gamper SA w Siemianowicach Śląskich, a następnie jako radca techniczny w Urzędzie Patentowym w Warszawie. W r. 1932 wrócił do Dąbrowy i ponownie zajął się administracją majątku, spłacając ciążące na nim długi i bezskutecznie usiłując dokończyć budowę dworu. W r. 1936 przekazał Muz. Przemysłu i Techniki w Warszawie materiały dotyczące swej współpracy z Mościckim (uległy zniszczeniu w czasie powstania warszawskiego 1944 r.). W czasie drugiej wojny światowej majątek S-ego w Dąbrowie przeszedł w zarząd niemiecki, ale pozwolono w nim pozostać rodzinie. W listopadzie 1943 okupanci przekazali zarząd Dąbrowy synowi S-ego, Stefanowi, a w lipcu 1944 przejęli jej część pod budowę lotniska Luftwaffe. W trakcie ofensywy Armii Czerwonej w styczniu 1945 majątek uległ zniszczeniu. S. na podstawie dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego o reformie rolnej został 15 II 1945 wywłaszczony bez odszkodowania, w marcu t.r. rodzina opuściła majątek. S. zamieszkał w Łodzi; z powodu pochodzenia ziemiańskiego odmówiono mu renty. Dopiero w grudniu 1950 znalazł zatrudnienie jako tłumacz w łódzkim Centralnym Biurze Technicznym Przemysłu Maszyn Włókienniczych. W r. 1958 otrzymał rentę i od tego czasu udzielał korepetycji z języków obcych, głównie angielskiego. Gromadził materiały dotyczące pradziadka, gen. Jana Krukowieckiego (zob.), które przekazał BUW. Zmarł 25 VI 1965 w Łodzi, został pochowany na cmentarzu na Dołach a następnie przeniesiony do grobu rodzinnego na cmentarzu w Jeżowie (pow. brzeziński). Był odznaczony Złotą Odznaką NOT.

W małżeństwie zawartym w r. 1910 z Marią Antoniną z Przyłuskich (1882–1962), doktorem chemii, miał S. troje dzieci: Stefana (ur. 1911), inżyniera mechanika, starszego wykładowcę na Wydz. Mechaniki Precyzyjnej Politechn. Warsz., redaktora warszawskiego miesięcznika „Technika Lotnicza i Astronautyczna”, Zofię Luxeburg (1916–1957) i Wandę Teresę (ur. 1925), historyka.

 

PSB (Mościcki Ignacy); Ziemianie polscy w XX wieku, W. 1992 I; – Lichocka H., Ignacy Mościcki (1867–1946). Inżynier i wynalazca, W. 2006; Wiktorowska I., W cieniu Prezydenta. Inż. Karol Sulikowski, nieznany współpracownik profesora Ignacego Mościckiego (mszp. w posiadaniu autorki); – Mościcki I., Autobiografia, W. 1993; – BUW: Oddz. rękopisów, sygn. 4476/2004–4499/2004 (spuścizna po S-m); – Informacje córki, Wandy Teresy z Ł.

Iwona Wiktorowska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Leopold Skulski

1877-11-15 - prawdop. 1940
polityk
 
 

Kazimierz Morawski

1852-01-29 - 1925-08-25
filolog klasyczny
 

Adolf Ludwik Szyszko-Bohusz

1883-09-01 - 1948-10-01
architekt
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Witold Ryszard Szolgina

1923-03-11 - 1996-06-30
architekt
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.