Sagnowski Karol Rafał (1836–1879), malarz. Ur. w Krakowie, był synem Wojciecha, lekarza obwodowego w Skawinie, i Marii z Bieńkowskich.
S. ukończył niższą szkołę realną i w r. 1853 rozpoczął naukę malarstwa w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. W czasie studiów malował obrazy, przeważnie portrety, i zaczął też wystawiać je w krakowskim Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (TPSP) w l.: 1859 (Portret mężczyzny), 1861 (Portret damy), w r. 1862 wystawił obraz Chłopiec śpiący i kompozycję o treści religijnej Św. Jacek z towarzyszami przepływa przez Wisłę na własnym płaszczu, która zyskała uznanie krytyki. Z t. r. pochodzi Portret Jakuba Bieńkowskiego (dziada artysty), a także Portret panny Celiny Machayskiej. W r. 1864 został S. «w uczęszczaniu regularnym dla 10 lat studii uwolniony». W t. r., wsparty opinią Władysława Łuszczkiewicza, że «jako malarz religijny i portrecista» zasługuje na wyjazd za granicę, otrzymał stypendium rządowe i udał się na dalsze studia do Wiednia. Studiował w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych w l. 1864–7 pod kierunkiem J. von Füricha. Możliwe, że przed wyjazdem do Wiednia pracował jakiś czas we Lwowie, gdyż w aktach uczelni figuruje jako przybyły ze Lwowa, gdzie był profesorem rysunków (notatka Aleksandra Hajdeckicgo). W r. 1865 (możliwe, że w czasie wakacji) pomagał Marcinowi Jabłońskiemu w jego pracach nad freskami w kościele Dominikanów w Podkamieniu (pow. brodzki). W czasie studiów wiedeńskich dwukrotnie wystawiał w TPSP w Krakowie: w r. 1866 (Uzdrowienie kaleki przez św. Piotra i Jana) i w r. 1867 (Powrót z Golgoty). Ukończył studia w Wiedniu ze złotym medalem.
Po powrocie do kraju S, zamieszkał w Krakowie. Tworzył wielkich rozmiarów kartony ze scenami biblijnymi i epizodami historyczno-rodzajowymi; być może jako projekty do malarstwa ściennego. Był autorem (niezbyt udanych wedle opinii Jerzego Mycielskiego) fresków w kościele w Żółkwi.
S. wystawiał swe prace bardzo rzadko; w TPSP w Krakowie: w r. 1868 – Trzy Marie wracające od grobu, w r. 1877 – Św. Piotr uzdrawiający chromego, w TPSP we Lwowie: w r. 1873 – Portret porucznika S. i Portret ks. P.J. Ostatnie lata życia spędził u dominikanów w Krakowie, gdzie zajmował się odnawianiem obrazów. Zmarł na suchoty 17 III 1879 w Krakowie (we Lwowie?). W Kaplicy Różańcowej kościoła Dominikanów jest wmurowana jego tablica pamiątkowa.
Obrazy S-ego były okazjonalnie pokazywane na różnych wystawach, np. w r. 1907 na Wystawie starych malarzy w TPSP w Krakowie (Św. Sebastian) i tamże w r. 1909, w r. 1924 na Wystawie Starych mistrzów lwowskich we Lwowie i w r. 1937 na wystawie «100 lat malarstwa lwowskiego». Większość obrazów i szkiców S-ego znajdowała się u jego spadkobiercy, męża siostrzenicy, Stefana Pawlika (zob.).
Obecnie obrazy S-ego znajdują się w Muz. w Bielsku-Białej (Portret Juliana Sidora, olej. na desce), w Lwowskim Muz. Historycznym (Portret mężczyzny, Portret kobiety), Lwowskiej Galerii Malarstwa (Św. Piotr uzdrawiający chromego, sygn. «Karol Sagnowski, malarz w Wiedniu 1867») oraz w ołtarzu głównym kościoła p. wezw. Wniebowzięcia NMP w Złoczowie (Ukraina) (sygn. «K. SAGNOWSKI 1878»).
Lwowska Galeria Malarstwa: Autoportret (olej.); – Pol. Bibliogr. Sztuki; Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych; Thieme-Becker, Lexikon d. Künstler (Z. Batowski); Katalog siódmej wystawy TPSP we Lwowie 1873/4, (Lw.) 1874; Katalog Wystawy starych mistrzów lwowskich, Wyd. S. Zarewicz, Lw. 1925; Katalog wystawy „100 lat malarstwa lwowskiego”, Lw. (czerwiec) 1937; Katalog zabytków sztuki w Pol., IV; Kunzek T., Przewodnik po województwie tarnopolskim, Tarnopol [1936] s. 33, 113; – Barącz S., Wiadomość o klasztorze OO. Dominikanów w Podkamieniu, Lw. 1887 s. 30; Mycielski J., Sto lat dziejów malarstwa w Polsce 1760–1860, Kr. 1897; – Mater. do dziej. Akad. Sztuk Pięknych;– „Czas” 1879 nr 70; „Dzien. Pol.” (Lw.) 1879 nr 80; „Tyg. Illustr.’’ 1868 nr 25 s. 295; – Arch. PAN: III-2 Zespół Z. Batowskiego, teka q-3; B. PAN w Kr.: rkp. 2170 t. 2 (Hajdecki A., Polacy w Wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych); IS PAN: Mater. do Słown. Artystów Pol.
Róża Biernacka