INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Karol Stanisław Koenig  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1967-1968 w XIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Koenig (Kenig, König) Karol Stanisław (ur. 1743), pułkownik. Ur. w Poznaniu, wyznania luterańskiego. Służył w pułku ułańskim JKM od r. 1771, uczestniczył w działaniach przeciw konfederatom. Dn. 20 XI 1776 r. awansował z rotmistrza na majora. Pułk Azulewicza konsystował do r. 1779 w Sokółce, w następnych latach w Warszawie. K. dowodził od r. 1783 pułkiem ułanów eskorty królewskiej, utrzymywanym przez królewską Kamerę. Pułk ten liczący 413 ludzi ze względów oszczędnościowych był stale zakwaterowany w ekonomii kozienickiej, należał do najlepiej wyszkolonych i karnych pod okiem świetnego służbisty, bezwzględnie oddanego królowi, jakim był K. W czasie wojny 1792 r. dopiero w początku lipca był ściągnięty na Pragę i 15 VII z dywizją Arnolda Byszewskiego wyruszył na teatr wojenny, ale po kapitulacji króla 24 VII został zawrócony z drogi z powrotem do Kozienic, dokąd przybył 30 VII. Na ręce K-a ks. Józef Poniatowski przekazał fundusze na utrzymanie rannych armii koronnej, pozostawionych w Kozienicach. W r. 1794 rozpoczął zarządzoną redukcję, ale w okresie marszu Madalińskiego, gdy 19 III rotmistrz Ignacy Zborowski próbował pułk przeciągnąć do insurekcji, K. skoncentrował pułk, przerwawszy redukcję, i zapowiedział orężny opór. Na żądanie króla 1 IV pułk przybył do Warszawy i został zakwaterowany w pobliżu Zamku na Mariensztacie. Pomimo iż pułk ten uważany był za najpewniejszy, wziął udział w walkach 17 i 18 IV, wyprowadzony przez rotmistrza F. Ks. Wojciechowskiego, który wykorzystał chorobę K-a.

K., choć źle widziany za związki z królem i nie awansowany przez całe powstanie, był używany do odpowiedzialnych zadań, np. do kontroli stanu bezpieczeństwa okopów. Zagarnięcie przez wojsko rosyjskie córek K-a w Kozienicach i intrygi szybko awansowanego Wojciechowskiego czyniły jego sytuację kłopotliwą. Przydzielony do korpusu gen. Karola Sierakowskiego, uczestniczył w kampanii litewskiej, dowodząc strażą przednią, jedną z kolumn, zaś w bitwie pod Krupczycami 17 IX rezerwą. W bitwie pod Terespolem 19 IX dowodził kawalerią lewego skrzydła. Wprowadzony w błąd przez dowódcę skrzydła, młodocianego gen. Izydora Krasińskiego, nie osłonił artylerii, która stała się łupem przeciwnika. W konsekwencji pozbawiony dowództwa, został skierowany do szkolenia nowych zaciągów w Warszawie. Złamany nieszczęściami osobistymi, resztę życia spędził jako dzierżawca w dobrach ukraińskich Stanisława Poniatowskiego.

 

Dembiński B., Stanisław August i książę Józef Poniatowski, Lw. 1904; Gembarzewski B., Żołnierz polski… Od 1697 do 1794 r., W. 1962; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Kula W., Szkice o manufakturach w Polsce XVIII w., W. 1956 s. 780; Mościcki, Gen. Jasiński; Tokarz W., Insurekcja warszawska, Lw. 1934; tenże, Rozprawy i szkice, W. 1959 II; Wolański A., Wojna polsko-rosyjska 1792 r., P. 1922 II; – Pamiętniki z XVIII w., P. 1862 (Zenowicz); Tajna korespondencja z Warszawy do Ignacego Potockiego 1792–1794, Oprac. M. Rymszyna i A. Zahorski, W. 1961; Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej, Zeszyt 10: Polska sztuka wojenna w okresie powstania kościuszkowskiego, W. 1960; – AGAD: AKP 252 k. 116, 98, Zbiór Popielów 223; B. Uniw. Warsz.: rkp. IV F. 163 i 165 (zniszczone).

Stanisław Herbst

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.