INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Kazimierz Karski h. Jastrzębiec  

 
 
ok. 1743 - 1800-09-27
Biogram został opublikowany w latach 1966-1967 w XII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Karski Kazimierz h. Jastrzębiec (ok. 1743–1800), podczaszy sandomierski, poseł na Sejm Czteroletni. Ur. ok. r. 1743 w rodzinnym majątku Boksice w woj. sandomierskim. Syn Szymona, starosty ulanieckiego, i Anny z Junosza Piaskowskich. W r. 1774 otrzymał od ojca Boksice. Działalność K-ego przyczyniła się do poważnego wzbogacenia rodziny, co osiągnięte zostało drogą korzystnych dzierżaw, zakupów i sprzedaży dóbr ziemskich oraz udzielania pożyczek gotówkowych pod zastaw majętności. Dn. 15 X 1773 r. K. uzyskał od Stanisława Augusta tytuł szambelana królewskiego, w r. 1780 został miecznikiem, w 1783 wojskim starszym, w 1784 łowczym, a w 1786 cześnikiem sandomierskim; 18 IV 1787 r. król zatwierdził przejście K-ego na urząd podczaszego sandomierskiego.

Jako poseł sandomierski na sejm 1786 r. zabierał K. głos w sprawie uregulowania sposobu i porządku sejmikowania, przedstawiając jednocześnie odpowiedni projekt na piśmie. Dn. 3 V 1789 r. powołany został przez sejm do grona komisarzy z woj. sandomierskiego «komisji sposobu wynalezienia ofiary z dóbr ziemskich i duchownych w Koronie i w Wielkim Księstwie Litewskim». W wyborach, które podwoiły komplet Sejmu Wielkiego u schyłku 1790 r. K. został posłem z woj. sandomierskiego. Znane są oddzielne druki mowy K-ego na sejmikach opatowskich 16 XI 1790 r. oraz sześciu przemówień sejmowych w dn. 16 X 1790 r., 10 i 18 V 1791 r., oraz 7, 17, 25 XI 1791 r. W wypowiedziach majowych odnosił się krytycznie do wielu zasad i postanowień Konstytucji 3-ego maja, w czasie uchwalania której był «najszczęśliwszym dla siebie zdarzeniem» nieobecny. Niemniej zapowiadał poparcie «dla rewolucji z chwilą, gdy stała się ona prawem», apelując jednocześnie o ograniczenie nadmiernych prerogatyw władzy królewskiej, które mogą za następców Stanisława Augusta poddać stan szlachecki niewoli despotyzmu monarszego, jak stało się – zdaniem mówcy – w Szwecji i Austrii.

W ostatnich latach życia K. oddawał się znów tylko sprawom majątkowym – m. in. dochodzeniu pretensji finansowych wobec Prota Potockiego. W tymże okresie nabył miasto Ożarów i część wsi Wyszmontów oraz dobra Hryszowce na Podolu. Zmarł 27 IX 1800 r. w należących doń Jakubowicach w woj. sandomierskim (pochowany w kościele w Mominie w tzw. Kaplicy Karskich), dzieląc między spadkobierców majętności, wycenione – po odtrąceniu wszelkich obciążeń – na 1 200 000 złp. W początkach 1775 r. K. ożenił się z Salomeą Szczepanowską, właścicielką m. in. winnic i dóbr Petey komitatu Turzańskiego (k. Tokaya) na Węgrzech. Z tego małżeństwa miał synów: Michała, Rajmunda, Stanisława, Lamberta, oraz trzy córki.

 

Portret olejny z epoki w posiadaniu Szymona Karskiego (Warszawa); – Estreicher, XIX 156 oraz dopełnienia i sprostowania XXV s. XVII; Boniecki; Uruski; – Dyaryusz seymu… 1790 r.; Vol. leg., IX 78; – Zbiór dokumentów oryginalnych i odpisów w posiadaniu Szymona Karskiego.

Ryszard W. Wołoszyński

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.