Łapiński Kazimierz (1874–1935), działacz socjalistyczny i związkowy. Ur. 28 II w Krakowie. O młodzieńczym okresie życia Ł-ego brak bliższych danych; pracował zapewne jako murarz. Prawdopodobnie pod koniec lat dziewięćdziesiątych XIX w. wstąpił w Krakowie do Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej (PPSD) Galicji i Śląska Cieszyńskiego oraz do lokalnego Stowarzyszenia Robotników Budowlanych, w którym w okresie 1905–7 był sekretarzem zarządu. Ł. był początkowo przeciwny przystąpieniu do centrali wiedeńskiej; na jego wniosek zarząd stowarzyszenia podjął (kwiecień 1905) w tym duchu decyzję. Dn. 16 VII 1905 w Jarosławiu wziął udział w zjeździe założycielskim organizacji p.n. Związek Robotników Budowlanych dla Galicji, Wielkiego Księstwa Krakowskiego i Bukowiny. Począwszy od stycznia 1906 był jednym ze związkowych mężów zaufania wśród krakowskich załóg budowlanych. W tym czasie Ł. zrewidował swe poprzednie stanowisko i na jego wniosek podjęto 6 III 1907 rezolucję o rozwiązaniu krajowego związku i przystąpieniu organizacji krakowskiej do Centralnego Związku Murarzy (CZM) w Austrii, z siedzibą w Wiedniu, pozostającego pod wpływami austriackiej partii socjaldemokratycznej. Od czerwca 1905 Ł. był członkiem Krajowej Komisji Zawodowej dla Galicji z siedzibą w Krakowie. Jednocześnie od maja 1907 do kwietnia 1908 figurował jako redaktor odpowiedzialny i wydawca „Myśli Socjalistycznej”, organu teoretycznego Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS)-Lewicy. W kwietniu 1908 został sekretarzem CZM dla obszaru Galicji (również z siedzibą w Krakowie), w r. 1910 dla Galicji Zachodniej. Jako jeden z członków delegacji polskiej uczestniczył w zjeździe CZM w Austrii 1909, w Budziejowicach. W lutym 1912 został zastępcą przewodniczącego miejscowej krakowskiej organizacji murarzy. Brał też aktywny udział w pracach PPSD. Na konferencji krakowskiej 19 V 1912 wszedł w skład Komitetu Obwodowego PPSD, a 29 V został zastępcą przewodniczącego Komitetu.
W Polsce niepodległej znalazł się Ł. w gronie galicyjskich działaczy PPSD (od kwietnia 1919 zjednoczonej PPS), którzy starali się o reaktywowanie klasowych związków zawodowych. Od marca 1919 wchodził w skład nowo utworzonej Komisji Związków Zawodowych dla Galicji w Krakowie, reprezentując w niej robotników budowlanych. Jednocześnie był głównym organizatorem reaktywowanego związku robotników budowlanych w tym mieście. Uczestniczył w konferencji zjednoczeniowej klasowego ruchu zawodowego w Polsce (12–13 VII 1919 w Warszawie). Wkrótce po konferencji dokooptowano go do tymczasowej Komisji Centralnej Związków Zawodowych (KCZZ). Z jego inicjatywy odbyła się 15 VIII t. r. w Krakowie konferencja przedstawicieli lokalnych związków robotników budowlanych z terenu b. Galicji i Śląska, która podjęła uchwałę o utworzeniu scentralizowanej dzielnicowej organizacji zawodowej w branży budowlanej i powołano tymczasowy Zarząd Główny (ZG) z Ł-m na czele. Od grudnia 1919 do września 1924 Ł. przewodniczył ZG Związku Robotników Budowlanych w Polsce (ZRB) z siedzibą w Krakowie. W połowie 1920 r. był głównym inicjatorem podjętej przez ZRB akcji cennikowej na terenie Krakowa, zakończonej podpisaniem umowy zbiorowej dla miejscowych robotników budowlanych. W sierpniu 1920 został skarbnikiem nowo utworzonej Rady Związków Zawodowych w Krakowie. Powołany na członka Rady Miejskiej Krakowa z ramienia PPS we wrześniu 1921, pełnił tę funkcję przez wiele lat.
Jako przewodniczący ZG ZRB Ł. przyczynił się w l. 1920–1 do rozwoju związku w różnych regionach kraju, co jednakże doprowadzało często do ostrych spięć z władzami warszawskiego Związku Zawodowego Robotników i Robotnic Przemysłu Budowlanego (ZZRiRPB), pozostającego pod wpływami Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (KPRP) i będącego również organizacją o charakterze ogólnokrajowym. Mimo oficjalnych zaleceń i uchwał konferencji zjednoczeniowej klasowych związków zawodowych z lipca 1919 i I Kongresu Klasowych Związków Zawodowych z maja 1920 Ł. przeciwstawiał się stanowczo wszelkim projektom połączenia central krakowskiego ZRB z warszawskim ZZRiRPB w obawie przed całkowitym opanowaniem połączonej organizacji przez działaczy komunistycznych. Na I Zjeździe ZRB (20–21 II 1921 w Krakowie) Ł. ostro zaprotestował przeciw propozycji rozpatrzenia sprawy połączenia obu związków. Stanowisko Ł-ego spotkało się z cichą aprobatą kierownictwa tej centrali opanowanej w większości przez działaczy PPS.
Od maja 1921 do października 1922 Ł. był redaktorem odpowiedzialnym i wydawcą dwutygodnika „Robotnik Budowlany”, organu krakowskiego ZRB. Na II Kongresie Związków Zawodowych (25–28 V 1922 w Krakowie) wybrano go na członka KCZZ. Z powodu choroby Ł. zrezygnował z tej funkcji w grudniu 1922. III Zjazd ZRB (7–8 IX 1924) nadał mu tytuł honorowego przewodniczącego Związku. Prawdopodobnie w tym czasie zaczął Ł. pracować w krakowskiej Kasie Chorych jako urzędnik. Przewodniczył obradom IV zjazdu ZRB (6–7 III 1926) w Krakowie. Wybrany wówczas ponownie przewodniczącym ZG ZRB pozostawał Ł. formalnie aż do września 1934 przewodniczącym Związku przemianowanego w marcu 1929 na Centralny Związek Robotników Budowlanych w Polsce (CZRB). Na XXI Kongresie PPS (1928 w Sosnowcu) wybrano go zastępcą członka Rady Naczelnej. Na IV Kongresie Związków Zawodowych (30 V – 2 VI 1929 w Warszawie) został powołany jeszcze raz na członka KCZZ, jednakże z powodu złego stanu zdrowia ani razu nie uczestniczył w posiedzeniach KCZZ. Z tego samego powodu po r. 1929 przejawiał coraz mniejszą aktywność również i w ruchu zawodowym robotników budowlanych. Po przeniesieniu w r. 1934 siedziby ZG CZRB z Krakowa do Warszawy Ł. wycofał się definitywnie z działalności związkowej. Zmarł 12 X 1935 w Krakowie. Ł. był żonaty (imię i nazwisko panieńskie żony nie jest znane); pod koniec życia pozostawał w separacji małżeńskiej.
Kormanowa, Materiały do bibliografii 1866–1918; – Buszko J., Ruch socjalistyczny w Krakowie 1890–1914 na tle ruchu robotniczego w zachodniej Galicji, Kr. 1961; Figiel W., Kronika Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych Krakowa i woj. krakowskiego w latach 1892–1939, W. 1970 (fot); Gadomski B., Związek Zawodowy Robotników i Robotnic Przemysłu Budowlanego (1919–1923), „Biul. Biura Hist. CRZZ” 1962 nr 1 s. 67; Korniluk M., Geneza i działalność Komisji Centralnej Związków Zawodowych w początkach II Rzeczypospolitej, „Kwart. Hist. Ruchu Zawodowego” 1968 nr 3 s. 18, 27; – Sprawozdanie Komisji Centralnej Związków Zawodowych z działalności i stanu związków zawodowych w Polsce w latach 1929, 1930, 1931 i 1932, W. 1933 s. 7, 8; Sprawozdanie Komisji Centralnej Związków Zawodowych z działalności i stanu związków zawodowych w Polsce w latach 1933–1936, W. 1937 s. 3; – „Naprzód” 1905 nr 151 s. 2, 1912 nr 114 s. 6, nr 123 s. 5, 1919 nr 161 s. 3, 1935 nr 319 s. 3 (nekrolog); „Prawo Ludu” 1908 nr 6 s. 87, nr 14 s. 216, nr 19 s. 290, nr 20 s. 305, 1909 nr 9 s. 140, nr 25 s. 398–9, nr 33 s. 3, 6, 1910 nr 12 s. 2, nr 17 s. 7, 1911 nr 30 s. 5, 1912 nr 21 s. 2, nr 23 s. 7; „Robotnik” 1921 nr 246 s. 5, 1929 nr 55 s. 1, 1935 nr 318 s. 3 (nekrolog); „Robotnik Budowlany” 1927 nr 1 s. 6, nr 2 s. 4, 8, nr 3 s. 5, nr 5 s. 4–6, nr 11 s. 4, 1928 nr 6 s. 2–7, nr 7 s. 2–5, nr 11 s. 4, 6, nr 12 s. 6, 7, 1929 nr 3 s. 3–4, nr 5 s. 7, nr 6 s. 3, 5, nr 7 s. 4, nr 11 s. 4, 1930 nr 4 s. 4, nr 6 s. 2, 1931 nr 4 s. 6, nr 9 s. 7, 1932 nr 1 s. 8, 1934 nr 1–6 s. 1, 2; „Z Pola Walki” 1969 nr 3 s. 153; „Zawodowiec” 1907 nr 2 s. 5–6, nr 17 s. 8; – Arch. ZG Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w W.: Protokoły z posiedzeń Zarządu Stowarzyszenia Robotników Budowlanych w Krakowie w l. 1902–1913; Dane uzyskane z Arch. Państw. w Kr.
Bogdan Gadomski