Szczerbakow Konstanty (1905–1991), leśnik, profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Ur. 26 XII w Aleksandrowie Kujawskim, pochodził z rodziny robotniczej, był synem Joachima (Akima) i Aleksandry Michalczuk.
S. ukończył w r. 1927 Gimnazjum Koedukacyjne Jana Gołubowskiego w Warszawie i od t.r. studiował leśnictwo w SGGW. Już podczas studiów został zatrudniony w r. 1931 jako pomocniczy pracownik nauki w Dziale Hodowli Lasu (nasiennictwo) Zakł. Doświadczalnictwa Dyrekcji Warszawskiej Lasów Państw. W l. 1927–34 należał do Organizacji Młodzieży Socjalistycznej «Życie». Po uzyskaniu 30 III 1936 dyplomu inżyniera leśnika z wynikiem celującym na podstawie pracy Przemysł tartaczny w Rosji Sowieckiej został laborantem w Oddz. Żywicowania Inst. Badawczego Lasów Państw. w Warszawie; współorganizował nowoczesne doświadczalnictwo w dziedzinie żywicowania. Podczas okupacji niemieckiej mieszkał na Lubelszczyźnie i pracował jako robotnik rolny i laborant w aptece.
Po zakończeniu okupacji niemieckiej objął S. w lutym 1945 kierownictwo Zakł. Żywicowania Inst. Badawczego Leśnictwa w Warszawie; zorganizował pracownie naukowe, uruchomił badania laboratoryjne i prace badawcze w terenie oraz uczestniczył w szkoleniach personelu lasów państwowych. Ponadto w r. 1947 był organizatorem Zakł. Chemicznej Technologii Drewna Inst. Badawczego Leśnictwa. Od t.r. należał do Polskiej Partii Robotniczej, a w r. 1948 został członkiem PZPR. T.r. opublikował pierwsze podręczniki praktycznego żywicowania Żywica i jej pozyskiwanie (W.) oraz Prace w lesie przy pozyskiwaniu żywicy sosnowej (Kr.), a także rozprawę Chemiczny przerób drewna (W.). Na III Światowym Kongresie Leśnym w r. 1950 w Helsinkach wygłosił referat Rozwój żywicowania w Polsce oraz udoskonalenie metod pozyskiwania żywicy sosnowej i świerkowej z drzew żywych („Compte Rendu du Congrès Mondial Forestier”, Helsinki 1950). Wspólnie z Mieczysławem Wisławskim opublikował pracę O sposobach pozyskiwania odpowiedniej żywicy sosnowej („Las Pol.” R. 24: 1950 nr 11–12). W r. 1950 wszedł w skład Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju i dwukrotnie był delegatem na Światowy Kongres Pokoju (1950, 1977).
Od r. 1951 pracował S. dodatkowo w SGGW, gdzie jako zastępca profesora był współorganizatorem Wydz. Technologii Drewna oraz jego pierwszym dziekanem w r. akad. 1951/2. Objął też w r. 1951 Katedrę Chemicznej Technologii Drewna oraz kierownictwo jej Zakładu, który zorganizował od podstaw. Równocześnie przez pięć lat pełnił funkcję kuratora Katedry Fizyki. Prowadził zajęcia z chemicznej technologii drewna oraz z konserwacji i technologii leśnych produktów ubocznych. W r. 1951 uczestniczył w pracach I Kongresu Nauki Polskiej. W l. 1952–3 był prorektorem SGGW, a w l. 1953–6 wchodził w skład Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. W r. 1954 przebywał w ZSRR w celu wymiany doświadczeń w zakresie badań nad żywicami naturalnymi. Dn. 27 XI t.r. otrzymał tytuł docenta i w r. akad. 1954/5 był ponownie dziekanem. Reprezentował polskie leśnictwo na konferencji naukowo-technicznej w sprawie ochrony drewna w Berlinie (1955) oraz dwukrotnie uczestniczył jako rzeczoznawca w obradach Komitetu Drzewnego Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w Genewie (1955, 1956). Wspólnie z Herminą Krach przetłumaczył z języka rosyjskiego książkę W. N. Nikitina „Chemia drewna i celulozy” (W. 1955). Za «opracowanie postępowych metod żywicowania» otrzymał w r. 1955 zespołową Nagrodę Państw. III st. W l. 1955–9 był wicedyrektorem Inst. Badawczego Leśnictwa; zakończył w nim pracę w r. 1964.
S. był wybitnym specjalistą w zakresie żywicowania; w r. 1964 wynalazł praktyczny sposób nieszkodliwego dla drzew stymulowania wypływu żywicy wywarami pocelulozowymi, który nazwany metodą Szczerbakowa, znalazł zastosowanie także w Bułgarii, NRD i ZSRR. S. zapoczątkował tym osiągnięciem nowe kierunki badań w żywicowaniu, polegające na przejściu od agresywnych i destrukcyjnych dla drzewa sposobów ściągania żywicy do metod nieszkodliwych. Był też organizatorem prac doświadczalnych nad żywicowaniem w lasach SGGW. Opublikował m.in. prace: O przydatności metody jednopiennej do badań nad żywicowaniem sosny zwyczajnej (Pinus silvestris L.) („Folia Forestalia Polonica”, S.A Leśnictwo, 1964 z. 10) i Z badań nad stosowaniem stymulatorów w produkcji żywic naturalnych („Zesz. Nauk. SGGW”, S. Technologia Drewna, 1967 z. 1). W r. 1967 otrzymał tytuł profesora nadzwycz. Po reorganizacji w r. 1970 SGGW (likwidacja katedr i utworzenie instytutów) był profesorem Inst. Technologii Drzewnictwa, w którym 1 II 1972 objął kierownictwo Zespołu Chemicznej Technologii Drewna. W r. 1973 otrzymał Nagrodę Specjalną Roku Nauki Polskiej.
S. działał w organizacjach naukowych i stowarzyszeniach zawodowych, m.in. był sekretarzem generalnym Polskiego Naukowego Tow. Leśnego (1946–9), członkiem założycielem i pierwszym przewodniczącym Stow. Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa (1951–5) oraz członkiem Rady Głównej NOT (1956–67). Należał też do Komitetu Nauk Leśnych PAN (1961–8) i Komitetu Technologii Drewna PAN (1961–74). W r. 1975 przeszedł na emeryturę, ale nadal był czynny naukowo i publikował prace, m.in. Nowe metody stymulacji wycieku żywicy („Folia Forestalia Polonica”, S.A Leśnictwo, 1975 z. 22) i Pół wieku żywicowania doświadczalnego w Polsce (okres międzywojenny), („Las Pol.” 1987 nr 12). Ogółem opublikował ok. 100 podręczników, prac i artykułów poświęconych technice i technologii żywicowania oraz technologii chemicznego przerobu drewna. Był autorem trzech wdrożonych pomysłów racjonalizatorskich oraz opatentował trzy wynalazki, ostatni w r. 1987 (Sposób zwiększenia wycieku żywicy naturalnej przy żywicowaniu, Patent nr 142965). Pod jego kierunkiem wykonano 65 prac inżynierskich i 103 magisterskie; był promotorem sześciu przewodów doktorskich. Zmarł 30 III 1991 w Warszawie, został pochowany 5 IV na cmentarzu Prawosławnym przy ul. Wolskiej. Był odznaczony m.in. Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym (dwukrotnie), Srebrnym i Brązowym Krzyżami Zasługi, Medalami X-lecia i XXX-lecia Polski Ludowej, Medalem Światowej Rady Pokoju (dwukrotnie) i Medalem Złotym Polskiego Towarzystwa Leśnego (1957).
W małżeństwie z Lucyną z Tomaszewskich miał S. dwóch synów: Andrzeja, pracownika Wojskowej Akad. Technicznej w Warszawie, i Piotra.
Bibliografia polskiego piśmiennictwa leśnego za l. 1964–87, W. 1970–93; Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, W. 1984; Leksykon leśników i pracowników leśnictwa Mazowsza, W. 2006; Nagrody państwowe w latach 1948–1980. Informator, Oprac. J. Adamowiczowa, Wr. 1983; Pisarska M., Bibliografia polskiego piśmiennictwa leśnego za pięciolecie 1945–1949, W. 1951; Słown. pol. tow. nauk., I; Who’s Who in Science in Europe, Guernsey 1972 IV; Wykaz stopni i tytułów naukowych nadawanych w dziedzinie leśnictwa i drzewnictwa polskiego w latach 1918–1964, W. 1966; – Księga pamiątkowa SGGW (1937); Księga pamiątkowa SGGW (1958), I (fot.), II; Leśnictwo polskie w okresie drugiej wojny światowej, W. 1967; Nauki leśne w Polsce 1920–1970, Red. A. Żabko-Potopowicz, Wr. 1977; Polskie Towarzystwo Leśne w Polsce Ludowej (Działalność i kierunki rozwoju), W. 1972 s. 265; Rozwój i osiągnięcia Instytutu Badawczego Leśnictwa w latach 1930–2000, Red. B. Głowacka, S. Dunikowski, W. 2000 II 103, 135, 179; Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Akademia Rolnicza w Warszawie w latach 1957–1985, W. 1990 I (fot.); – „Przemysł Drzewny” 1990 nr 11 s. 31 (fot.); „Wiad. Urzędu Patentowego” 1987 nr 12 s. 671; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1991: „Przem. Drzewny” nr 6 (O. Karczewski, fot.), „Życie Warszawy” nr 80, 90; – Informacje Małgorzaty Walczak z Arch. Centralnego SGGW.
Stanisław Tadeusz Sroka