Elżbieta Magdalena (1580–1649), księżna kurlandzka. Ur. 17 IV w Wołogoszczy jako córka Ernesta Ludwika, ks. pomorskiego, i Zofii brunświcko-luneburskiej, 4 V 1600 poślubiła Fryderyka Kettlera. Wychowana na dworze o wyrafinowanej kulturze, chorowita, okazała przecież energię w dobie walk opierającej się o Polskę szlachty z młodą dynastią i wojny szwedzkiej. Ona to nakłoniła męża do obesłania sejmu warszawskiego 1616, czego zaniedbanie szwagier jej, współrządzący ks. Wilhelm (sprawca mordu dokonanego na przywodzącej opozycji rodzinie Noldów) przypłacił banicją. Fryderyk, uniewinniony, został niepodzielnym władcą Kurlandii. Teraz E. rozpoczęła wytrwałe starania o rehabilitację szwagra za pośrednictwem spokrewnionych książąt niemieckich i w r. 1619 sama udała się na sejm do Warszawy. W czasie wojny szwedzkiej przejawiała troskliwość o poddanych, opiekowała się szkołami i szpitalami. Bezdzietna, stała się drugą matką osieroconego w niemowlęctwie syna banity – ks. Jakuba. Jej wytrwałe starania zapewniły mu następstwo tronu po śmierci Fryderyka (1642). Teraz E. osiadła na zamku w Doblenie i tu zmarła 23 II 1649. Pochowana w grobach książąt kurlandzkich w Mitawie.

W. Enc. Ill. (art. G. Manteuffla); Mon. Liv. Ant. II; Gadebusch K., Livländische Jahrbücher, Riga 1761 II, 279, 448, 457, III, 67, 113, 241; Mitteilungen aus dem Gebiete der Geschichte Liv- Est.- u. Kurlands, X, 25, XIV, 467, 482–6; Seraphim A. u. E., Aus Kurlands herzöglicher Zeit, Mitau 1892; Arends P., Kurzemes hercogu kapene Jelgavas pili, Riga 1936, s. 30–2 (tamże portret wskazujący na urodę E-ty, właściwą dynastii pomorskiej).

Stanisław Herbst