INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Michał Pełczyński  

 
 
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pełczyński Michał (1775–1833), generał brygady i topograf wojskowy. Ur. 8 IX we wsi Imbramowice (pow. olkuski), był synem Jakuba i Marianny. Służbę wojskową rozpoczął 2 VI 1789 w korpusie inżynierów koronnych jako minier. Wkrótce (25 VII t. r.) awansował na podoficera. Podczas wojny polsko-rosyjskiej 1792 r. jako konduktor inżynierów (od 28 I t. r.) znajdował się w grupie płka Karola Sierakowskiego, rozpoznającej tereny Wołynia i Kijowszczyzny. Walczył także pod Dubienką (18 VII). W r. 1794 dwukrotnie awansował: 18 V na podporucznika i 1 VII na porucznika. Brał udział w obronie Warszawy i podczas obrony lasku powązkowskiego (18 VIII) został ranny w nogę. Po rozproszeniu się resztek wojska polskiego pod Radoszycami 16 XI 1794 przerwał służbę wojskową i wrócił do domu rodzinnego. Dn. 17 IV 1805 wstąpił do służby w Kamerze Wojenno-Ekonomicznej Prus Południowych w stopniu konduktora. Ponownie zaciągnął się do wojska 9 XII 1806 i w stopniu kapitana przydzielony został do 2 p. piechoty Ks. Warsz. Walczył przeciwko Prusom w czasie drugiego oblężenia Grudziądza (1 V – 30 VI 1807), a w r. 1809 przeciwko Austrii. Dn. 16 VII 1810 awansował na szefa szwadronu adiutanta polowego gen. dyw. Ludwika Kamienieckiego. Przy jego boku odbył kampanię przeciwko Rosji w r. 1812. W czasie kampanii niemieckiej 1813 r. przydzielony został do sztabu VIII korpusu Wielkiej Armii. Brał udział w bitwach pod Gabel (18 VIII), Löbau (9 IX), Borna (10 X). Za kampanię tę odznaczony został Złotym Krzyżem Virtuti Militari. W bitwie pod Lipskiem, lekko ranny, dostał się do niewoli (19 X). Zwolniony z niej powrócił do kraju.

Dn. 22 I 1815 P. otrzymał przydział w stopniu majora do Kwatermistrzostwa Generalnego Wojska, 20 VI t. r. awansował na podpułkownika, a 18 X 1820 na pułkownika. W r. 1815, wraz z kpt. Franciszkiem Valentin d’Hauterive, przeprowadził rozpoznanie granicy pruskiej od Warty do Śląska. W pierwszych latach istnienia Kwatermistrzostwa poszczególni oficerowie z braku stałego zatrudnienia przydzielani byli do sztabów dywizji. W l. 1816–17 P. został odkomenderowany do sztabu 2 dyw. piechoty. Jako oficer Kwatermistrzostwa brał udział w pracach topograficznych. W r. 1819, na żądanie władz rosyjskich, Kwatermistrzostwo zajmowało się zbieraniem materiałów do dokładnego wykreślenia granic Królestwa, województw i obwodów na arkuszach nowego wydania mapy „Semitopografičeskaja karta inostrannych vladenjam po západnoj granice Rossijskoj Imperatorii…” (skala 1: 252 000). Po wykonaniu tych prac P. otrzymał Order św. Włodzimierza 4 kl. (14 XI 1819). Z powodu złego stanu zdrowia 30 I 1830 otrzymał na własną prośbę dymisję w stopniu generała brygady. W powstaniu 1830 nie wziął udziału. Zmarł 3 V 1833 i pochowany został na cmentarzu w Parysowie koło Piławy.

Ożeniony z Izabellą z Moszkowskich, P. miał trzech synów: Michała Edwarda Feliksa, Hipolita Józefa i Aleksandra Macieja Kazimierza, którzy w r. 1845 otrzymali przyznanie praw szlachectwa, na podstawie posiadania stopnia oficerskiego przez ich ojca.

 

Fot. nagrobka w Mater. red. PSB; – Enc. Wojsk., VI; Polska Encyklopedia Szlachecka, W. 1935–9 IX; Uruski; Olszewicz B., Wykaz polskich pracowników na polu kartografii, w: Studia i Mater. z Dziej. Nauki Pol., S. C, W. 1961 z. 4; Spis szlachty Królestwa Polskiego…, W. 1851; – Gembarzewski, Wojsko Pol., 1807–14; tenże, Wojsko Pol., 1815–30, s. 57; Giergielewicz J., Zarys historii korpusu inżynierów w epoce Stanisława Augusta, W. 1933; Handelsman M., Pomiędzy Prusami a Rosją, W. 1921; Łoza, Legia Honorowa (tu błędna informacja, że P. miał Legię Honorową); Olszewicz B., Polska kartografia wojskowa (zarys historyczny), W. 1921; – Akty powstania Kościuszki, III; Rocznik Wojskowy Królestwa Polskiego, 1817– 30; – AGAD: KRzW rkp. 223, 224, 328 k. 18; Arch. Parafii Parysów: Xięga Zeyścia na Parafię Parysowską, (1826–35) s. 211 nr 66 (fotokopia w Mater. red. PSB).

Jan Ziółek

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca publikowane w kolejnych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.  

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Rafał Hadziewicz

1805-10-13 - 1886-09-07
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Kornel Krzeczunowicz

1815-02-02 - 1881-01-21
polityk galicyjski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.