Somschor (w źródłach i opracowaniach polskich najczęściej Somscher) Otto (1879–1931), niemiecki przedsiębiorca, poseł na Sejm RP. Ur. 25 X w Liciszewach w pow. lipnowskim, był synem nauczyciela ludowego.
W r. 1901 ukończył S. ewangelickie seminarium nauczycielskie w Warszawie, po czym podjął pracę jako nauczyciel języka niemieckiego w okolicach Włocławka, skąd przeniósł się do Państw. Szkoły Realnej w Sosnowcu. Następnie rozpoczął naukę księgowości i zagadnień handlowych w Wyższej Szkole Handlowej we Wrocławiu, a kontynuował ją w Inst. Handlowym w Katowicach, po czym pracował jako nauczyciel przedmiotów handlowych i języka niemieckiego w gimnazjach w Częstochowie i Warszawie. Przez pewien czas był także słuchaczem socjologii na uniw. w Brukseli oraz uczestniczył w kursach wakacyjnych, organizowanych dla nauczycieli na uniwersytetach niemieckich. Tuż przed wybuchem pierwszej wojny światowej zrezygnował całkowicie z pracy pedagogicznej i poświęcił się działalności przemysłowo-handlowej. Został wówczas współwłaścicielem niewielkiej Fabryki Artykułów Biurowych w Łodzi. Publikował tu w miejscowych dziennikach niemieckich artykuły poświęcone zagadnieniom fachowym. Po kilku latach osiągnięte dochody pozwoliły mu na nabycie majątku ziemskiego w pow. rypińskim, gdzie założył mleczarnię i tartak, ale na stałe mieszkał w Warszawie. W r. 1916 należał do współzałożycieli Niemieckiego Zjednoczenia dla Łodzi i Okolicy i był następnie członkiem jego zarządu lokalnego. Pod koniec wojny został powołany przez władze okupacyjne na stanowisko burmistrza Rypina. Funkcję tą pełnił przez półtora roku.
W r. 1919 wysunięto kandydaturę S-a na posła do Sejmu Ustawodawczego w pow. lipowskim, ale zrezygnował z ubiegania się o mandat na skutek sprzeciwu władz Kościoła ewangelicko-augsburskiego. Prawdopodobnie z tego względu popierał później tendencje separatystyczne Kościoła Ewangelickiego Unii Staropruskiej, występując przeciwko podporządkowaniu go Juliuszowi Burschemu, superintendentowi Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Polsce. Po powstaniu w r. 1921 organizacji Deutschtumsbund zur Wahrung der Minderheitsrechte in Polen (Związek Niemczyzny dla Obrony Praw Mniejszości w Polsce) zaangażował się w jej działalność, lecz nie odegrał poważniejszej roli. Niemniej jednak z ramienia Deutschtumsbundu, przy poparciu Niemców wołyńskich, uzyskał mandat poselski do Sejmu RP I kadencji (1922–7) z listy nr 16 Bloku Mniejszości Narodowych RP w okręgu nr 57 (Łuck-Równe). Po rozwiązaniu Deutschtumsbundu przez władze polskie w sierpniu 1923 wszedł automatycznie do Deutsche Vereinigung im Sejm und Senat (Niemieckie Zjednoczenie w Sejmie i Senacie). We władzach Zjednoczenia powierzono mu w wydz. rolnym opiekę nad sprawami kolonistów we wschodniej części Polski. Wraz z Arturem Kronigiem redagował komunikaty przeznaczone dla periodyków polskojęzycznych. Z racji miejsca wyboru stał na czele nieformalnego biura Zjednoczenia we Lwowie (Geschäftsstelle der Vereinigung Deutscher Sejmabgeordneten), które obejmowało swym zasięgiem całą Małopolskę Wschodnią i Wołyń. W sejmie wszedł S. w skład komisji Morskiej i Odbudowy Kraju, a w okresie późniejszym także Rolnej i Reform Rolnych. Dość często, przynajmniej sądząc z wykazów głosowania imiennego, był nieobecny w czasie posiedzeń plenarnych; zawsze jednak głosował zgodnie z ustaleniami prezydium klubu.
W pierwszym przemówieniu 7 II 1923, podczas dyskusji nad sprawozdaniem Komisji Skarbowo-Budżetowej o prowizorium budżetowym, poparł S. gabinet Władysława Sikorskiego w nadziei, jak podkreślał, że premier stanie na gruncie poszanowania obowiązujących praw w Polsce. Przy tej okazji wystąpił jednak przeciw parcelacji «wzorowo prowadzonych» majątków niemieckich oraz w obronie kolonistów niemieckich, rugowanych «pod rozmaitymi pretekstami» na rzecz przybywających tam osadników wojskowych. W następnym wystąpieniu 5 I 1924, w dyskusji nad ustawą o pełnomocnictwach dla prezydenta w związku z reformami walutowo-gospodarczymi Władysława Grabskiego, uzasadnił wstrzymanie się klubu niemieckiego od głosowania, ze względu na szykanowanie mniejszości narodowych przez premiera, lecz równocześnie deklarował poparcie dla reform skarbowych. W okresie późniejszym zabierał głos już tylko w sprawach dotyczących zagadnień rolnych, m.in. 7 V 1925, w czasie dyskusji nad budżetem ministerstwa reform rolnych, zapowiedział, że jego klub będzie głosował przeciw budżetowi, gdyż ministerstwo nie uczyniło nic, aby poprawić strukturę agrarną w Polsce, a stało się przede wszystkim ekspozyturą walki z mniejszościami narodowymi, w szczególności z mniejszością niemiecką. Wg S-a, stosunek władz do ludności niemieckiej w zachodniej części kraju «urągał wszelkim pisanym i niepisanym prawom ludzkim». Dużą aktywnością wykazał się także podczas dyskusji nad projektem ustawy o parcelacji i osadnictwie latem 1925. Generalnie wypowiadał się przeciw ustawie, która poprzez likwidację wielkiej własności prowadziła, według niego, prostą drogą do załamania produkcji rolnej i ruiny kraju. Domagał się, aby parcelacją objąć w pierwszej kolejności majątki państwowe i występował w obronie praw Niemców, a zwłaszcza właścicieli tzw. włości rentowych.
W czasie piastowania mandatu został S. udziałowcem Rady Nadzorczej przeniesionej z Łodzi do Warszawy Spółki Akcyjnej «Berliński i Ska». Działalność gospodarcza była dla niego prawdopodobnie znacznie ważniejsza niż zaangażowanie w sprawy polityczne i parlamentarne, a przynajmniej jego wyborcy wołyńscy zarzucali mu małą dbałość o ich interesy. Przy następnych wyborach nie ubiegał się już o mandat poselski. Po opuszczeniu parlamentu nie przejawiał większej aktywności publicznej. Zmarł 20 VIII 1931 w Zakroczu (pow. rypiński).
Balling M. A., Von Reval bis Bukarest. Statistisch-biographisches Handbuch der Parlamentarier der deutschen Minderheiten in Ostmittel- und Südosteuropa 1919–1945, Kopenhagen 1991 I–II; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1994; Mościcki–Dzwonkowski, Parlament RP 1919–27; Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7; – Bełcikowska A., Stronnictwa i związki polityczne w Polsce, W. 1925 s. 569, 670; Kazet P., Niemieckie ugrupowania polityczne w Polsce, „Sprawy Narodowościowe” 1927 nr 2 s. 121; Potocki S., Położenie mniejszości niemieckiej w Polsce 1918–1938, Gd. 1969; Stoliński Z., Niemcy w Sejmie i Senacie 1919–1927, „Sprawy Narodowościowe” 1928 nr 1 s. 21–32; Szaliński T., Udział Niemców w wyborach do ciał ustawodawczych w 1922 roku, „Strażnica Zachodnia” 1923 nr 7–9; Wertheimer F., Von deutschen Parteien und Parteiführeren im Ausland, Berlin 1927; – Spraw. stenogr. Sejmu 1922–1927; – „Sprawy Narodowościowe” 1931 nr 5 s. 489.
Czesław Brzoza