INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Paweł (Pawło) Sulatycki (Suljatyc’kyj)  

 
 
1884-08-26 - 1932-08-18
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sulatycki Paweł (Suljatyc’kyj Pawło) (1884–1932), prawnik, minister sprawiedliwości w rządzie Kraju Kubańskiego.

Ur. 26 VIII we wsi Soroczyńce Wielkie (pow. mirgorodzki), był synem Warwary i Mytrofana, nauczyciela, księdza prawosławnego.

Po ukończeniu szkoły cerkiewnej w Łubniach (1899) oraz prawosławnego seminarium duchownego w Połtawie (1905) rozpoczął S. studia w Liceum Prawniczym im. P. Diemidowa w Jarosławiu nad Wołgą. Prawdopodobnie w r. 1905 wstąpił do Ukraińskiej Partii Rewolucyjnej, a także należał odtąd do korporacji studenckiej Ukraińskie Ziomkostwo (przez pewien czas był jej przewodniczącym). Na podstawie rozprawy Zolota valjuta v Rossii uzyskał w r. 1910 stopień kandydata praw i rozpoczął pracę w sądownictwie w Nowoczerkasku. Krótko był tam od 3 VI t.r. młodszym aspirantem w Izbie Sądowej, a następnie od 26 VI aspirantem i od 8 II 1912 starszym aspirantem w Sądzie Okręgowym. Dn. 26 II 1914 został zastępcą sędziego w Mariupolu, a 30 X 1916 sędzią rejonowym w Jekatierinodarze (obecnie Krasnodar) nad Kubaniem.

Po wybuchu rewolucji lutowej 1917 r. rozpoczął S. działalność polityczną w kubańskich proukraińskich autonomicznych organizacjach kozackich, m.in. wszedł w skład prezydium Kubańskiej Ukraińskiej Rady Narodowej, został zastępcą przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego, kierował ukraińskim Tow. «Proswyta», a od 12 VII t.r. był członkiem Zjazdu Sędziów Rozjemczych. Dn. 28 I 1918 poparł proklamację Republiki Kubańskiej, jako części przyszłej federacyjnej republiki rosyjskiej, a od 16 II t.r. niezależnej Kubańskiej Republiki Ludowej (przemianowanej 4 XII na Kraj Kubański), pozostającej od 17 III 1918 w przymierzu z Armią Ochotniczą, dowodzoną przez gen. Ł. Korniłowa, a następnie gen. A. Denikina. Od września 1919 wykładał prawoznawstwo w szkole realnej w Jekatierinodarze. Dn. 30 IX t.r. został mianowany członkiem tamtejszej Izby Sądowej przez kierującego Krajem Kubańskim atamana wojskowego płk. A. Filimonowa. W tym okresie opublikował na łamach miejscowych czasopism: tygodnika „Kubans’kyj kur’er”, dziennika „Utro juga” i miesięcznika „Mestnoe samoupravlenie” artykuły wzywające do reformy niższego sądownictwa. Po zerwaniu 1 I 1920 sojuszu z Armią Ochotniczą Denikina i ponownym ogłoszeniu przez Kraj Kubański niezależności, S. został 5 I t.r. ministrem sprawiedliwości w rządzie kierowanym przez Wasyla Iwanysa; wbrew większości ministrów dążył do współpracy z Ukraińską Republiką Ludową (URL) atamana Symona Petlury. Po ewakuacji 4 III rządu z zagrożonego przez Armię Czerwoną Jekatierinodaru do Adleru koło Soczi wyjechał 21 IV do Gruzji.

Po rozpoczęciu, 25 IV 1920, przez WP i armię URL ofensywy kijowskiej przeciw Armii Czerwonej, przybył S. do Kamieńca Podolskiego i rozmawiał z przebywającymi tam do 13 V t.r. ministrami rządu URL Isaaka Mazepy. Wobec załamania się w czerwcu ofensywy osiadł w Polsce i wszedł do powołanej wtedy emigracyjnej Centralnej Rady Kubańskiej; z jej ramienia uczestniczył w rozmowach z polskimi władzami o współpracy wojskowej. Ponadto jako członek rządu Kraju Kubańskiego podpisał 9 VIII w Warszawie umowę z rządem URL Wiaczesława Prokopowycza o wzajemnym uznaniu suwerenności oraz współpracy cywilnej i wojskowej. Po internowaniu w Polsce żołnierzy URL (listopad–grudzień) i zawarciu 18 III 1921 traktatu pokojowego w Rydze między Polską a sowieckimi republikami Rosji i Ukrainy wyjechał do Wiednia, gdzie został sekretarzem powołanej tam 9 I 1923 Ligi Kultury Ukraińskiej. Dn. 29 IV 1924 przeniósł się do Podiebradów w Czechosłowacji. Zabiegał o uzyskanie stanowiska wykładowcy w tamtejszej Ukraińskiej Akad. Gospodarczej, ale po otrzymaniu stypendium Ukraińskiego Komitetu Obywatelskiego zamieszkał 22 VIII t.r. w Pradze i zajął się opracowywaniem dziejów kozackiego ruchu niepodległościowego na Kubaniu. Opublikował pierwszy tom Narys revoluciji na Kubani (Praha 1925).

Na początku r. 1928 przeniósł się S. do Warszawy i odtąd działał w emigracyjnych organizacjach ukraińskich. Wszedł do Ukraińskiego Tow. Prawniczego oraz Ukraińskiego Komitetu Centralnego, w którym od lipca t.r. kierował sekcją kulturalno-oświatową, a od r. 1929 sekcją prawną; jako członek jego Biura Pracy wykładał od r.n. na zorganizowanych przez nie Wyższych Kursach Ukraińskich. Został też w październiku 1928 członkiem zarządu Tow. Pomocy Ukraińcom Studentom Szkół Wyższych m. Warszawy, a 7 XII t.r. członkiem zarządu wspieranej przez polski wywiad warszawskiej filii paryskiego Klubu «Prometeusz», który grupował emigrantów nierosyjskich narodów ZSRR. Po powołaniu 7 II 1930 przez rząd Kazimierza Bartla Ukraińskiego Inst. Naukowego kierował jego komisją prawniczą, badającą prawodawstwo Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Na łamach ukazującego się w Warszawie w l. 1929–31 organu Ukraińskiego Komitetu Centralnego rocznika „Šljachom nezaležnosty” publikował artykuły dotyczące spraw politycznych, a także kultury i życia codziennego ukraińskich emigrantów w Polsce; w wydawanym w Kaliszu czasopiśmie „Za deržavnyst’” (T. 2: 1930) ogłosił recenzję książki gen. P. Wrangla „Zapiski (nojabr 1916 – nojabr 1920)”, opublikowanej w serii wydawniczej „Beloe Delo. Letopis Beloj Borby” (Berlin 1928–9 V–VI). W r. 1930 ogłosił po polsku monografię Kubań (W.). Utrzymywał kontakt z ukrainofilskimi politykami kozaczyzny kubańskiej mieszkającymi w Pradze. Wraz z Iwanysem, Stefanem Mandżułą i Kuźmą Bezkrownym, redagował wydawane tam w l. 1929–33 czasopismo „Kubans’kyj kraj”; opublikował na jego łamach artykuły z dziejów państwa Kozaków kubańskich, m.in. Rozhrom Kubanskož Krajevž Rady v lystopadi r. 1919 (1930 nr 3, osobno w jęz. rosyjskim Praga 1931), Vid rozhromu Rady do kapituljaciž kubanskož armiž (1931 nr 7 1931 nr 9), Kapituljacija kubanskož armiž (1932 nr 10) i Chtož kljevieščiet? (1932 nr 11). Zmarł 18 VIII 1932 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu prawosławnym na Woli.

W małżeństwie zawartym 17 VII 1906 z Natalią Sokołową miał S. dwie córki: Natalię i Irynę.

 

Fot. w Mater. Red. PSB i Południowo-Wschodnim Inst. Nauk. w Przemyślu; – Enc. of Ukraine, V; Encyklopedija ukraïnoznavstva, Paris–New York 1976 VIII; – Ivanys V., Stežkamy žyttia (Spohady), Novyj Ul’m 1960 III 218; Mikulicz S., Prometeizm w polityce II Rzeczypospolitej, W. 1971; Pol’vyj R., Kubans’ka Ukraïna, Kyïv 2003 s. 169–70; Runcyc’kyj S., Osnovy zemleznannia Ukraïny, Praha 1923 II 233; Wiszka E., Emigracja ukraińska w Polsce 1920–1939, Tor. 2005; tenże, Prasa emigracji ukraińskiej w Polsce 1920–1939, Tor. 2001; – The Ukrainian Revolution. Documents 1919–1921, Red. T. Hunczak, New York 1984 II 180, 185; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1932: „Kubans’kyj kraj” T. 11, „Tryzub” nr 32–33, 36, 42; – Central’nyj deržavnyj archiv vyščych orhaniv vlady ta upravlinnja Ukraïny w Kijowie: F. 3795 op. 1 spr. 1997 (teczka osobowa S-ego), op. 3 spr. 39 (mszp. książki „Kubań” w jęz. ukraińskim); Národní archiv w Pradze: Policejní ředielství Praha II – evidence obyvatelstva, sygn. 1884 k. 2.

Stanisław Stępień

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Franciszek Żmurko

1859-07-18 - 1910-10-09
malarz
 

Jan Jakub Twardowski

1915-06-01 - 2006-01-18
poeta
 

Edmund Kessler

1880-02-09 - 1930-05-07
generał brygady WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Kalabiński

1890-11-15 - 1941-08-15
pułkownik WP
 

Jan Baliński h. Jastrzębiec

1827-05-23 - 1902-03-11
psychiatra
 

Tomasz Antoni Lisiewicz

1857-05-19 - 1930-08-25
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.