Sierankiewicz Paweł (1894–1937), działacz związkowy, socjalistyczny i komunistyczny. Ur. 14 X w Wiedniu, był synem Ewy Sierankiewicz, pochodzącej z Trzciany w pow. jasielskim, z ojca nieznanego.
W Wiedniu S. uczył się w szkole ludowej i wydziałowej. W piętnastym roku życia rozpoczął dwu i półletnią praktykę u brązownika F. Steinhäusla. Później pracował w różnych przedsiębiorstwach wiedeńskich jako brązownik i wiertacz. W kwietniu 1917 powrócił z matką do Galicji i zamieszkał w Bochni. Podjął pracę montera w tamtejszym magistracie. W maju 1919 przeniósł się do Krakowa. Początkowo pracował w zakładach Zieleniewskiego, a następnie w pracowni protez sekcji opieki nad inwalidami Min. Spraw Wojskowych.
Do wybuchu wojny w r. 1914 S. należał do wiedeńskiej sekcji Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska (PPSD), w czasie wojny do Austriackiej Partii Socjaldemokratycznej. Po przyjeździe do Galicji zerwał stosunki z PPSD. Należał do grupy organizatorów Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (KPRP) w Krakowskiem, a po utworzeniu na przełomie l. 1919 i 1920 Komitetu Okręgowego (KO) KPRP w Krakowie został jego sekretarzem; w r. 1923 był jego skarbnikiem. Mimo wyjazdu z Bochni często kolportował tam w l. 1919–20 odezwy komunistyczne wśród górników i kolejarzy. W okresie wyborów do Sejmu RP w r. 1922 S. wraz z Józefem Pasztą utworzyli Okręgowy Komitet Wyborczy komunistycznego Związku Proletariatu Miast i Wsi (ZPMiW) dla okręgu 41 (Kraków–Miasto). S. został jego skarbnikiem. Pod jego redakcją w l. 1922–3 ukazał się „Biuletyn” Komitetu Centralnego (KC) ZPMiW oraz liczne jednodniówki, także w języku jidysz. Od kwietnia do listopada 1923 był redaktorem odpowiedzialnym komunistycznego tygodnika „Pług” wydawanego w Krakowie. Kierował utworzonym w Krakowie w r. 1923 Komitetem Niesienia Pomocy Więźniom Politycznym. Był członkiem Zarządu Oddziału Krakowskiego Związku Metalowców, ale za przynależność do ruchu komunistycznego został zeń w lipcu 1921 wydalony przez jego Zarząd Główny. Był też w l. 1920–3 wielokrotnie aresztowany, w r. 1923 aż trzykrotnie. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z 1 III 1924 został skazany na 10 lat więzienia. Zapewne na skutek starań krakowskich socjalistów oraz rozkolportowanej w całym kraju ulotki KPRP, domagającej się uwolnienia S-a i innych więźniów politycznych, S., ze względu na zły stan zdrowia, został po dwóch latach, w poł. 1926 r. zwolniony warunkowo na «urlop» zdrowotny. Włączył się wówczas ponownie do działalności politycznej, przyczyniając się do odbudowy we wrześniu 1926 krakowskiego KO Komunistycznej Partii Polski, którego został sekretarzem. W wyborach do Sejmu RP w marcu 1928 S. figurował jako jeden z trzech kandydatów na komunistycznej liście nr 13 Jedności Robotniczo-Chłopskiej w okręgu 41 (Kraków-Miasto), ale nikt z tej listy mandatu nie uzyskał.
Czując się nadal zagrożony, S. skorzystał z wymiany więźniów politycznych między Polską a ZSRR i wyjechał tam, prawdopodobnie jeszcze w r. 1928. Pracował w Zakładach Samochodowych w Moskwie, a po odbyciu studiów w Komunistycznym Uniwersytecie Mniejszości Narodowych Zachodu w Moskwie przeszedł do pracy w redakcji „Trybuny Radzieckiej” w Mińsku. Wg przedwczesnego nekrologu zamieszczonego w „Naprzodzie” (1929 nr 62), S. «szczery ideowiec o wysokim poziomie etycznym, komunista z przekonania», został rozstrzelany w Związku Radzieckim jako «trockista». Wg notki w „Zeszytach Historycznych” S-a aresztowano w r. 1937, a data śmierci nie jest znana; wg wspomnień Artura Fiszera i Tadeusza Paszty S. został skazany na śmierć na podstawie fałszywych oskarżeń w r. 1937; zrehabilitowano go po r. 1956.
Po drugiej wojnie światowej imieniem S-a nazwana została w Krakowie dawna ulica Skwerowa; w r. 1991 uchwałą Rady Miejskiej Krakowa przywrócono jej poprzednią nazwę.
Żona S-a Herta (Henryka) również aresztowana (w ciąży), przebywała z dzieckiem w obozie do r. 1945; wróciła następnie do Polski, mieszkała w Warszawie; zmarła w Szwecji.
Buszko J., Dobrowolski H. i in., Szkice z dziejów ruchu komunistycznego w województwie krakowskim, Kr. 1958 (fot.); Kieszczyński L., Korniluk M., Ruch zawodowy w Polsce, W. 1980 II cz. 1; Ławnik J., Represje policyjne wobec ruchu robotniczego 1918–1939, W. 1979; Pilch A., Dzieje ruchu robotniczego w Krakowskiem 1918–1939, Kr. 1987 I (indeks w cz. II); – Drobner B., Bezustanna walka. Wspomnienia 1919–1935, W. 1965 II; Fiszer A., Zapiski z krakowskiej celi, Kr. 1964 s. 35, 51–2, 54, 87–8 (fot.), 241; Paszta T., Z pokolenia w pokolenie. W. 1976; Posłowie rewolucyjni w Sejmie 1920–1935, W. 1961; – „Dzien. Lud.” (Chicago) 1924 nr 1 s. 1; „Metalowiec” 1921 nr 13; „Świt” (Wiedeń) 1920 nr 25 s. 6; „Walka Robotn.” 1923 nr 4 s. 8; „Zesz. Hist.” (Paryż) Z. 74: 1985 s. 220; „Z pola walki” 1964 nr 3 s. 612, 1978 nr 3 s. 904; – AAN: VI Oddział, t. osobowa S-a – Z 6529 V, listy zrehabilitowanych Nr 2 poz. 119; AP w Kr.: StGKr 61, raport Kom. PP z 4 XI 1925, StGKr 65, spraw. Kom. PP z 5 I 1927; Arch. Min. Spraw Wewnętrznych w W.: A/4 StGKr, Spraw. sytuac. PP w Krakowie z 4 I 1922, UWKr. 218, t. 34, spraw. UW krak. z 4 II 1928.
Andrzej Pilch