Sulmicki (do r. 1946 Szynkaruk) Paweł (1909–1980), ekonomista, profesor Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie.
Ur. 4 VI w Sulmicach (pow. zamojski), był synem Jana Szynkaruka, robotnika rolnego, i Anny z Johaniuków (1884–1974).
Po ukończeniu w r. 1927 Gimnazjum Męskiego im. Jana Zamoyskiego w Zamościu rozpoczął S. studia na Wydz. Prawa Uniw. Warsz. Z powodu trudności materialnych przerwał naukę i wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowiu-Komarowie (pow. ostrowski). Od r. 1929 uczęszczał do Szkoły Podchorążych Inżynierii w Warszawie; przydzielony w listopadzie 1932 w stopniu podporucznika do służby w twierdzy Modlin, dowodził 1. baonem Saperów Legionów im. Tadeusza Kościuszki. Awansowany na porucznika (starszeństwo z 1 I 1935), był tam od czerwca 1936 do września 1938 instruktorem w Centrum Wyszkolenia Saperów. Równocześnie od r. 1934 studiował na Wydz. Politycznym Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Ukończył ją w r. 1938, pisząc pod kierunkiem Juliana Makowskiego pracę Lotnictwo w prawie międzynarodowym i wewnętrznym, po czym rozpoczął t.r. studia w warszawskiej Wyższej Szkole Wojennej; za wzorowe wyniki w nauce prezydent RP Ignacy Mościcki wręczył mu złotą szablę «Primus inter pares».
S. uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r., a następnie przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie od 8 XI t.r. służył w 1. baonie Saperów im. Tadeusza Kościuszki 1 Dyw. Grenadierów, dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka, następnie płk./gen. Bronisława Ducha. Po rozpoczęciu 13 V 1940 ofensywy Niemiec na Francję walczył w rejonie Sarry (dep. Marne), Dieuze, Lagarde (dep. Moselle) i Baccarat (dep. Meurthe-et-Moselle). Wobec rozwiązania dywizji (21 VI t.r.) przedostał się do Szwajcarii, gdzie został na krótko internowany w Lordel (kanton Neuchâtel) wraz z żołnierzami 2. Dyw. Strzelców Pieszych, dowodzonej przez gen. Bronisława Prugar-Ketlinga. Pracował początkowo przy budowie dróg, ale t.r. rozpoczął studia ekonomiczne na Wydz. Prawa uniw. we Fryburgu. Jednocześnie prowadził kursy saperskie w zorganizowanych przez 2. Dyw. Strzelców Pieszych szkole podchorążych (1941–2) oraz ośrodku szkoleniowym w Pfäffikon w kantonie Zurych (1942–4). Ogłosił artykuł Quelques observations sur “le climat” dans lequel agit le multiplicateur d’investissement („Recueil des Travaux Scientifiques des Polonais Internés en Suisse” Vol. 2: 1944 z. 1, odb. Brougg 1944). W r. 1945 otrzymał na uniw. we Fryburgu stopień doktora na podstawie dysertacji La théorie du multiplicateur d’investissements et l’expérience allemande (Fribourg 1945, Lucerne–Paris 1945), napisanej pod kierunkiem E. Bongrasa; wkrótce rozpoczął pracę nad habilitacją. Był w tym okresie zatrudniony w miejscowym browarze «Cardinal». W listopadzie 1945 wrócił do kraju.
Od grudnia 1945 był S. w Warszawie zastępcą dyrektora dep. Centralnego Urzędu Planowania (CUP), kierowanego przez Czesława Bobrowskiego. W r.n. zmienił nazwisko. W l. 1947–9 prowadził, na zaproszenie Edwarda Taylora, wykłady i seminaria z nauki o pieniądzu na Uniw. Pozn.; ogłosił z tego zakresu skrypt Pieniądz i kredyt (P. 1949). Wstąpił do Polskiego Tow. Ekonomicznego i był w tym okresie członkiem jego Rady Krajowej. W r. 1948 odszedł z CUP i rozpoczął pracę w Wydz. Ekonomicznym Narodowego Banku Polskiego (NBP). Opublikował artykuł Bilans dochodów i wydatków ludności („Wiad. NBP” R. 5: 1949 nr 8). Atakowany za propagowanie «burżuazyjnej ekonomii», nie uzyskał nostryfikacji doktoratu, a po rozpoczęciu przez władze czystek kadrowych został w r. 1951 zwolniony z NBP. Zmuszony do opuszczenia służbowego mieszkania w Warszawie, osiadł w podwarszawskim Świdrze; pracował w Warszawie najpierw jako kreślarz, następnie księgowy w Związku Spółdzielni Spożywców «Społem». W rezultacie złagodzenia polityki kadrowej władz rozpoczął w lipcu 1956 pracę w Zakł. Badań Ekonomicznych Państw. Komisji Planowania Gospodarczego. Po przemianach politycznych w październiku t.r. został dodatkowo zatrudniony w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (SGPiS); do r. 1962 prowadził tam ćwiczenia i wykłady zlecone. W lutym 1957 wrócił do NBP i został tam dyrektorem Biura Ekonomicznego. Ogłosił artykuły: Konstrukcja narodowego planu gospodarczego („Gosp. Planowa” R. 12: 1957 nr 1), Pojęcie inflacji w gospodarce socjalistycznej („Myśl Gosp.” R. 1: 1957 nr 5), Przydatność praktyczna formuł teoretycznych (tamże nr 10) i Równowaga gospodarcza („Wiad. NBP” R. 14: 1958 nr 5).
W r. 1959 S. doktoryzował się w SGPiS na podstawie napisanej pod kierunkiem Kazimierza Secomskiego pracy Przepływy międzygałęziowe (W. 1959), w której dokonał analizy metody tworzenia i podziału produktu społecznego V. Leontiefa. Opublikował w tym okresie książkę Ekonomia polityczna (W. 1959) oraz kolejne artykuły: Podwójny charakter pieniądza („Wiad. NBP” R. 15: 1959 nr 3), Kilka uwag o stopie wzrostu produktu społecznego („Ekonomista” 1961 nr 1) i Planowanie pieniądza w gospodarce socjalistycznej („Finanse” R. 12: 1961 nr 9). Habilitował się w r. 1961 na podstawie dotychczasowego dorobku naukowego i pracy Proporcje gospodarcze (W. 1962), traktującej o teorii zrównoważonego wzrostu w gospodarce centralnie sterowanej. W październiku 1962 otrzymał w SGPiS stanowisko docenta i odtąd wykładał tam na Wydz. Handlu Zagranicznego. Ogłosił artykuły: Element przestrzeni w teorii rozwoju gospodarczego („Ekonomista” 1962 nr 5), Teoria rozwoju regionów gospodarczych („Biul. Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN” 1962 nr 1), Rola procentu w gospodarowaniu majątkiem uspołecznionym („Finanse” R. 14: 1963 z. 3), Bilanse syntetyczne (tamże R. 15: 1964 z. 8), Finansowanie środków obrotowych („Finanse Polski Ludowej 1944–1960”, W. 1964), Some Notes on Hierarchy in Economic Planning („On Political Economy and Econometrics. Essays in honour of Oskar Lange”, W. 1964), Przeciętna stopa rentowności, podatkowa i procentowa w warunkach bezdotacyjnego finansowania środków produkcji („Finanse” R. 15: 1965 z. 9). Był też autorem skryptów: Teorie planowania gospodarczego (W. 1965 cz. 1) i Ekonometria. Wybrane zagadnienia (W. 1966, wyd. 6, W. 1980). W l. 1966–8 był dziekanem Wydz. Handlu Zagranicznego. W r. 1967 otrzymał tytuł profesora nadzwycz. i od r. 1968 kierował w SGPiS Katedrą Planowania i Ekonomiki Handlu Zagranicznego oraz pełnił funkcję prorektora ds. nauki (do r. 1972). Zrezygnowawszy w r. 1968 z pracy w NBP, został doradcą jego prezesa ds. planowania gospodarki narodowej. Opublikował kolejne książki: Przykłady z polityki gospodarczej (W. 1968 wraz z Piotrem Freybergiem i Lechem Kurowskim), Planowanie i polityka gospodarcza (W. 1969), Plan i prognoza w działaniu gospodarczym (W. 1970), Planowanie i zarządzanie gospodarcze (W. 1971, wyd. 3 zmienione, W. 1978) oraz artykuły, m.in. Miejsce kredytu obrotowego w planowaniu i zarządzaniu gospodarczym („Finanse” R. 21: 1971 z. 11) i Element przestrzeni w planowaniu gospodarczym („Biul. Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN” 1971 z. 62). Był redaktorem i współautorem pracy zbiorowej „Planowanie i zarządzanie handlem zagranicznym w krajach RWPG” (W. 1972). W r. 1972 otrzymał tytuł profesora zwycz.; odtąd, do r. 1978, pełnił ponownie funkcję dziekana Wydz. Handlu Zagranicznego SGPiS. Do ostatnich jego prac należały artykuły: Niektóre związki między sterującymi normami oceniającymi: płacą, ceną, kursem walutowym i stopą procentową („Ekonomista” 1975 nr 2) i Poziom stopy procentowej (tamże 1976 nr 5) oraz książka Międzynarodowa wymiana gospodarcza (W. 1977). Ogółem opublikował ponad 100 prac. W czerwcu 1979 przeszedł na emeryturę, ale nadal wykładał handel zagraniczny i prowadził seminarium magisterskie. Wypromował 24 doktorów i ponad 50 magistrów. Należał do Komitetu Ekonomicznego PAN, był przewodniczącym Rady Naukowej Inst. Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, rady programowej warszawskiego miesięcznika „Finanse” oraz Sekcji Teorii i Polityki Gospodarczej Polskiego Tow. Ekonomicznego, a także wiceprzewodniczącym Rady Naukowej Zakł. Badań Ekonomicznych Głównego Urzędu Statystycznego. Zmarł nagle 16 VIII 1980 w Sulmicach, został pochowany na cmentarzu paraf. w Kalinówce (pow. zamojski). Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1934), Krzyżem Walecznych (1940), francuskim Croix de Guerre (1940), Złotym Krzyżem Zasługi (1964), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1970) i Medalem Zasłużony Nauczyciel PRL (1974).
Małżeństwo S-ego, zawarte w r. 1947 z Zofią Klukowską (1907–1971), było bezdzietne. S. 23 II 1959 usynowił bratanka, Jana (ur. 1945), ekonomistę, profesora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
Ku czci S-ego wydano po jego śmierci dwa tomy zbiorowe: „Wymiana gospodarcza z zagranicą” (W. 1980) i „Kierowanie gospodarcze” (W. 1981). Od r. 1995 Kolegium Gospodarki Światowej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie przyznaje nagrodę ekonomiczną jego imienia. W r. 2001 gmach Collegium Novum Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu otrzymał jego imię.
Bibliografia polskiego piśmiennictwa statystycznego 1944–1969, W. 1972; Gazda Z., Słownik biograficzny ekonomistów polskich od XIII wieku do połowy wieku XX, Kielce 1998; Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1959–1961, W. 1962; Kawałko D., Cmentarze województwa zamojskiego, Zamość 1994 s. 193; Płaczek J., Poczet wybitnych ekonomistów polskich XVIII–XX stulecia, W. 2006; Poczet wybitnych profesorów SGH-SGPiS, W. 1986 s. 313–37 (fot.); Polonica zagraniczne. Bibliografia za okres od września 1939 do 1945 roku, W. 1991 III; Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939, Kr. 2003; – Cutter Z., Saperzy II Rzeczypospolitej, Kr. 2005 s. 321 (poza indeksem); Dąbrowski J., Historia garnizonu Modlin w latach 1918–1939, Pruszków 2000; Drobny W., Walka bez oręża, W. 1985 s. 321–2, 338 (poza indeksem); Historia Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 1906–2006, Red. W. Morawski, W. 2006; Jezierski A., Leszczyńska C., Narodowy Bank Polski 1948–1970, W. 2001 s. 72; Kierowanie gospodarcze, Red. J. Sołdaczuk, W. 1981 s. 7–14 (fot.); Lewandowski J., Polacy w Szwajcarii, L. 1981 s. 94; Nowicki J., Luminarze polskiej teorii ekonomii XX wieku, W. 1991 s. 218–32 (fot.); Saperzy w służbie Polsce, Oprac. A. J. Szugajew, Londyn 1985 s. 321, 654; Sulmicki J., Kawałko B., Paweł Sulmicki (1909–1980), Zamość 2001; Vetulani A., Poza płomieniami wojny, W. 1976; Wymiana gospodarcza z zagranicą, W. 1980 s. 5–18; – Pol. Siły Zbrojne, II cz. 1 s. 364; Rybka R., Stepan K., Rocznik oficerski 1939, Kr. 2006; – „Tyg. Zamojski” 1996 nr 22; – Arch. Szkoły Głównej Handl. w W.: sygn. S 349/K A, B (teczka osobowa S-ego, fot.); – Informacje Jana Sulmickiego z W.
Tomasz Latos