Byczewski (Byczek) Paweł Wojciech (ur. 1790). Urodzony we wsi Rosku w Ks. Poznańskim. W młodym wieku wstąpił do wojska Ks. Warsz., gdzie dosłużył się stopnia porucznika. W r. 1816 przeniesiony został do Komisji rządowej wojny. Po opuszczeniu wojska spełniał od r. 1832 obowiązki urzędnika w rządowej Komisji przychodów i skarbu. Po przejściu w r. 1843 na emeryturę oddał się studiom Pisma św., które z wielkim zamiłowaniem do końca życia uprawiał. Stwierdzając w nowoczesnych przekładach wiele niedokładności i nieścisłości, postanowił nauczyć się języka hebrajskiego, i greckiego, aby dać przekład Pisma św. z tekstów oryginalnych. Istotnie przełożył w niedługim czasie cały Stary Testament z hebrajskiego, a potem Nowy Testament z greckiego (rękopisy znajdują się w bibliotece kolegium ewangelicko-reformowanego), posługując się przy tym w niemałej mierze przekładami nowoczesnymi. Drukiem ogłosił jedynie »Psalmy Dawida, przełożone dosłownie z osnowy języka hebrajskiego na język polski« (W. 1854). Przekład ten jest zbyt dosłowny: tłumaczowi nie chodziło o jasne ujęcie myśli tekstu oryginalnego i przedstawienie jej w polskiej szacie, ale raczej o dosłowne przełożenie każdego wyrazu, z zachowaniem nawet szyku słów w zdaniu.

Ks. Józef Archutowski