Riaucour Piotr (Riaucourt, Riokur, Ryokur, Reokur) h. własnego (1694–1768), kupiec i bankier warszawski. Ur. 20 VII 1694, pochodził z rodziny francuskiej, osiadłej w Polsce. Był synem zapewne Jakuba (zm. 1711), kupca wpisanego do Album Civile Starej Warszawy w r. 1684 i Franciszki, bratem Ludwika Ignacego (zob.). Po śmierci ojca wszystkie jego interesy przejęła matka R-a, prowadziła ona m. in. w Warszawie sprawy finansowe Sieniawskich i Radziwiłłów.
Zapewne ok. 1717 r. w działalność tę włączył się R., który załatwiał m. in. (od 1725 r.) sprawy finansowe późniejszego hetmana w. kor. Jana Klemensa Branickiego i był pośrednikiem w nabywaniu dla niego dzieł sztuki w Paryżu. R. współpracował blisko z dyplomatami francuskimi w Rzpltej, rezydentem J. Maronem i ambasadorem (od r. 1726) F. S. Livry’m. Zapewne na zlecenie Marona wypełniał jakieś zadania polityczne, gdy w l. 1722, 1724, 1726 wyjeżdżał w interesach do Francji. Stopniowo stał się obok I. H. Mathy’ego w Gdańsku drugim w Polsce bankierem realizującym płatności dworu francuskiego. Przed r. 1728 August II mianował R-a radcą kameralnym saskim, co odpowiadało także ówczesnej opcji politycznej króla polskiego. W r. 1729 kolejny ambasador Francji A. F. Monti szacował fortunę R-a na 400 tys. écus. Twierdził, że wszystkie znaczniejsze domy w Polsce są u niego zadłużone. Polecając R-a dworowi francuskiemu konstatował, że uważa się on za poddanego francuskiego. W lecie 1732 R. przywiózł Montiemu z Paryża dokument ratyfikujący konwencję sasko-francuską z 25 V t.r. Przez dom bankowy R-a płynęły sumy przelewane z Francji w r. 1733 na wydatki związane z elekcją Stanisława Leszczyńskiego. Zaangażowanie po stronie Leszczyńskiego uszczupliło zasoby R-a, których Francja nie spieszyła się zrefundować po r. 1736. Pierwszy po wydarzeniach z l. 1733–6 poseł Francji A. M. Saint Severin widział w R-rze tylko zausznika Henryka Brühla. W październiku 1744 R. pośredniczył między dyplomatą francuskim a Brühlem, w jego domu odbyło się ich spotkanie. Już jednak w l. pięćdziesiątych przez bank R-a znów przechodziły pieniądze dla stronników Francji w Rzpltej.
Od r. 1736 był jednak R. przede wszystkim bankierem Augusta III. Dn. 23 VI 1745 uzyskał szlachectwo od elektora saskiego jako wikariusza Rzeszy, 13 I 1748 otrzymał od Augusta III przywilej na założenie tontiny czyli banku loteryjnego w Warszawie, jako miejscowej filii loterii saskiej. Po jej załamaniu się w Saksonii w okresie wojny siedmioletniej spotkał się z pretensjami posiadaczy biletów. W r. 1748 był też skarbnikiem loterii, urządzonej na wzór dobroczynnych loterii francuskich z inicjatywy Stanisława Konarskiego i Gabriela Piotra Baudouina na pomoc dla Collegium Nobilium i Szpitala Podrzutków. R. odegrał ważną rolę w rozliczeniach finansowych Augusta III z Gdańskiem jako egzekutor «daru» 400 tys. fl. dla króla od miasta w l. 1749–53. W r. 1750 R. pożyczył dworowi 100 tys. talarów na poczet tego daru. Dzięki swoim powiązaniom finansowym R. starał się wpływać na obsadę stanowisk kościelnych i urzędów ziemskich. Np. w r. 1759 niechętny R-owi prymas Władysław Łubieński pisał, że mieszał się on w sprawy diecezji gnieźnieńskiej. W r. n. zaś R. popierał swoich kandydatów na chorąstwo sieradzkie.
R. był rajcą miejskim Warszawy (już w r. 1728). Włączył się w działalność charytatywną G. P. Baudouina, podczas jego nieobecności zastępował go w zarządzie Szpitala Podrzutków. Dn. 26 VI 1757, po uroczystej mszy z okazji przeprowadzenia dzieci do nowego szpitala podejmował obiadem wybranych gości, dobroczyńców tej fundacji. Pożyczył na budowę Szpitala Dzieciątka Jezus 25 tys. złp., które spadkobiercy R-a darowali Baudouinowi. R. był likwidatorem długów Brühla i po śmierci ministra sprzedawał w swoim pałacu jego ruchomości pozostałe w Warszawie (1764). Na sejmie koronacyjnym Stanisława Augusta R. uzyskał indygenat wraz z bratem Ludwikiem Ignacym, synem Andrzejem i synowcem Józefem. Zapłacił za to 100 tys. tynfów, które Stanisław August przekazał Komisji Skarbu kor. na zakup jej siedziby, a następnie wycofał do własnego użytku. Główny kantor R-a mieścił się w Warszawie przy ul. Świętojańskiej 22, po r. 1719 kupił tu dwie kamienice (nr 23 i 24). Od r. 1728 dzierżawił od magistratu część Saskiej Kępy. W r. 1739 zawarł kontrakt z Antonim Michałem Potockim, na mocy którego miał wejść w posiadanie pałacu Teodora Potockiego w zamian za uiszczenie długu Antoniego Michała. Posiadał też pałac «Pod Czterema Wiatrami» przy ul. Długiej 556, który w r. 1765 odsprzedał P. Tepperowi. Po r. 1761 kupił także Pałac Potkańskich (Długa 557) i odsprzedał Tepperowi. Przez pewien czas miał też w posiadaniu kamienice przy Rynku Starego Miasta nr 37, 45 i 50, przy ul. Piwnej nr 103, Krakowskim Przedmieściu 530, dworki przy ul. Danielewiczowskiej nr 460, Bielańskiej i na Solcu 2910 oraz spichlerz przy ul. Bugaj 2590 i dom przy Gnojnej Górze. Sam rezydował w pałacu przy Miodowej nr 492–93, który wystawił na miejscu drewnianego dworu. Na parterze mieściła się tam znana szulernia, z której R. czerpał podobno duże zyski. Przy pałacu założył piękny ogród z oranżeriami, znany od nazwiska kolejnego właściciela ogrodem Borcha. Podobno posiadał księgarnię francuską w Warszawie. R. miał tytuł barona cesarstwa. Używał też tytułu hrabiowskiego. Z uzyskaniem szlachectwa i tytułu hrabiowskiego łączy się zapewne nabycie dóbr Gausig (Huska) na Łużycach. R. posiadał też dobra Derewna w pow. słonimskim. R. zmarł 6 I 1768 i pochowany został w kościele Św. Jana w Warszawie. W r. 1780 syn Andrzej ufundował mu tamże okazały pomnik marmurowy, jedyną tego rodzaju fundację w tym kościele w 2. poł. XVIII w.
R. był żonaty zapewne z córką Franciszka Witthofa (ślub przed 1737 r.). Pozostawił córkę i syna Andrzeja (zob.).
Estreicher; Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., V; – Berger J., Z dziejów Saskiej Kępy, „Roczn. Warsz.” T. 15: 1979; Bötticher W., Zur Geschichte des Kirchdorfes Gaussig, „Neue Lausitzer Magazin” Bd. 76: 1900 s. 217; Cieślak E., Konflikty polityczne i społeczne w Gdańsku w połowie XVIII w., Gd. 1972; Korzon T., Wewnętrzne dzieje Polski; Kwiatkowska I., Katedra Św. Jana w Warszawie, W. 1978 s. 138; Kwiatkowska M. I., Kwiatkowski M., Pałac Pod Czterema Wiatrami, W. 1984 s. 24–5; Kwiatkowski M., Pałac Teodora Potockiego i Mennica Jego Królewskiej Mości, „Roczn. Warsz.” T. 13: 1975; Rostworowski E., O polską koronę. Polityka Francji w latach 1725–1733, Wr. 1958; Skibiński M., Europa a Polska. W dobie wojny o sukcesję austryacką w latach 1740–1745, Kr. 1913; Smoleński W., Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, w. 1917 s. 9–10; Sobieszczański F., Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy, W. 1974 s. 68, 124; tenże, Warszawa. Wybór publikacji, W. 1967; Śmidoda F., Ks. Gabriel Piotr Baudouin i jego dzieło w l. 1732–1768, W. 1938; Waliszewski K., Potoccy i Czartoryscy. Walka stronnictw i programów politycznych przed upadkiem Rzeczypospolitej 1734–1763, Kr. 1887; – Kurowski F., Pamiątki miasta Warszawy, W. 1949 II 39; Magier, Estetyka Warszawy; Matuszewicz M., Diariusz życia mego, W. 1986; Vol. leg., VII 377; Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510–1770, W. 1963 I; – „Wiad. Warsz.” 1768 nr 3 (nekrolog), Suplement do nr 4; – AGAD: Arch. Rodzinne Poniatowskich 378, Arch. Radziwiłłów Dz. V, 305/13105, 306/13105, 306/13106; B. Czart.: rkp. 3835, 3841, 5930; B. Narod.: rkp. 3224, 3243, 3258–3260; B. PAN w Kr.: rkp. 4447; – Uzupełnienia Ewy Szklarskiej z Kr. i Jacka Staszewskiego z Tor.
Małgorzata Karpińska