Siemaszko (Siemaszkowicz) Piotr h. własnego (zm. 1560), starosta krzemieniecki królowej Bony, pisarz hospodarski. Był synem Michajły i Marii Sygnatorówny, bratem Bohdana (zob.).
Wg herbarzy w młodości S. kształcił się i zajmował wojaczką. Karierę publiczną rozpoczął od służby u kaszt. wileńskiego, marszałka nadwornego oraz hetmana lit. Jerzego Radziwiłła (nie u woj. wileńskiego Olbrachta Gasztołda, jak podał A. Kamieński). W końcu 1532 r. Radziwiłł, po przegranym procesie z Boną o granice między dobrami Kotra pod Grodnem a Żorosławką królowej, wysłał do niej S-ę z poselstwem usprawiedliwiającym dotychczasowe postępowanie. Również S., razem z matką i pozostałym rodzeństwem, toczył z królową proces o prawa do wójtostwa łuckiego. Dn. 30 IX 1536 zapadł wyrok królewski, przysądzający królowej prawo wykupu za 150 kóp gr. lit. części wójtostwa należącej do Siemaszków. Z kolei 10 I 1537, już z tytułem pisarza kaszt. wileńskiego J. Radziwiłła, S. poświadczył w Czartorysku zapis Wasyla Czyża, koniuszego dwornego dla żony Hanny z Czartoryskich. Po śmierci Radziwiłła (1541) związał się z dworem królewskim. W r. 1546 pomagał bratu w zarządzaniu należącym do Bony starostwem kowelskim, zaś 28 X 1547 wystąpił po raz pierwszy z tytułem dworzanina Zygmunta Augusta. Król posyłał go wówczas w charakterze komisarza do rozstrzygania spraw granicznych między dobrami szlacheckimi na Wołyniu.
W 2. poł. 1549 r. królowa Bona powierzyła S-ce w zarząd swoje star. krzemienieckie na Wołyniu (z tytułem starosty wystąpił już 7 IX t.r.). Podczas pełnienia urzędu pobierał pensję w wysokości 100 kóp gr. lit. Prócz spraw gospodarczych do kompetencji S-i należała również troska o obronę Krzemieńca narażonego na najazdy tatarskie. Wg ordynacji Bony z 3 IV 1552 w wypadku ogłoszenia służby wojennej miał wystawić ze swego urzędu poczet zbrojny liczący 30 koni. Za jego starostwa w r. 1552 przeprowadzono lustrację zamku krzemienieckiego. Królowa dwa razy (4 IV 1552 i 7 I 1553) wyznaczała go w skład komisji do rozgraniczenia star. kowelskiego z dobrami star. łuckiego Andrzeja Sanguszki. Jako starosta krzemieniecki S. został poinformowany listem Zygmunta Augusta z końca grudnia 1551 o uchwaleniu przez sejm lit. srebrszczyzny przeznaczonej na obronę przed Tatarami. W poł. r.n., w obawie przed niebezpieczeństwem tatarskim, król polecił mu, aby pozostał z połową swego pocztu na zamku w Krzemieńcu.
W r. 1553 wraz z woj. połockim Stanisławem Dowojną i marszałkiem hospodarskim Ostafim Wołłowiczem uczestniczył S. w poselstwie wielkim wysłanym do Moskwy w celu przedłużenia kończącego się rozejmu. Poselstwo zostało przyjęte przez Iwana Groźnego 24 VIII t.r. i, mimo kłopotów wynikłych z odmowy uznania tytułu carskiego Iwana, udało mu się 12 IX t.r. uzyskać przedłużenie rozejmu na dwa lata, poczynając od marca 1554. W pełnomocnictwie Zygmunta Augusta wystawionym dla posłów 28 IV 1553 S. nazwany jest diakiem hospodarskim, zaś w czasie poselstwa tytułował się on pisarzem J.K.M. (po raz ostatni 9 IX 1553). Zapewne urząd pisarza sprawował S. tylko podczas poselstwa, gdyż po powrocie na Litwę występował wyłącznie jako starosta krzemieniecki. Błędnie przyjmuje się, iż otrzymał wówczas urząd chorążego ziemi wołyńskiej. W poł. 1554 r. S. został wezwany osobnym listem królewskim na sejm walny zwołany do Wilna na koniec roku. Jesienią t.r. przebywał w Wilnie i uczestniczył w rozmowach z posłem Iwana Groźnego – Fiodorem Wokszarinowem, który przybył z oznajmieniem o zdobyciu Astrachania przez Moskwę. Po wyjeździe Bony z Polski w r. 1556 S. utrzymał w swym ręku star. krzemienieckie. Na tym urzędzie pozostawał jeszcze 4 X 1558, kiedy jako jeden z sędziów polubownych uczestniczył w Czetwertni w rozdziale dóbr kniaziów Czetwertyńskich. S. był w r. 1545 właścicielem Dobratynia i połowy Sielca na Wołyniu. Wspólnie z matką trzymał Omelanik pod Łuckiem oraz Ozdeniż z mytem na drodze z Łucka do Brześcia Lit. S. był wyznawcą prawosławia. Zmarł w 1. poł. 1560 r.
Był S. żonaty z Zofią (zm. 1576), córką Piotra Bohowityna Szumbarskiego, której zapisał 23 XII 1552 sumę 1 200 kóp gr. lit. na Dobratynie. Miał z nią liczne potomstwo, czterech synów: Jakuba (zm. przed r. 1576), Jarosza (zm. po r. 1583), Piotra (zm. po r. 1583) i Wasyla, chorążego wołyńskiego (zm. po r. 1611) oraz trzy córki: Anastazję, zamężną za Wasylem Pawłowiczem, Annę, żonę Fiodora Zahorowskiego, oraz Aleksandrę, która wyszła za kniazia Andrzeja Kurbskiego (zob.).
Boniecki, Poczet rodów; Niesiecki, (błędnie star. łucki); Okolski, II 15 (podaje h. Łabędź); Urzędnicy centralni i dygnitarze W. Ks. Lit. XIV–XVIII wieku, Oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba, Kórnik 1994; Wolff, Kniaziowie lit.-rus., s. 450; tenże, Senatorowie W. Ks. Lit.; – Hist. dyplomacji pol., I; Kamieński A., Kariera rodu Siemaszków w XV–XVII wieku, „Lituano-Slavica Posnaniensia” T. 3: 1989 s. 185–7; Ljubavskij M., Litovsko-russkij sejm, Moskva 1900 s. 52, 72, 84; Pociecha W., Królowa Bona, P. 1958 III 105, 137, 200–2, 236; Stecki T. J., Wołyń pod względem statystycznym, historycznym i archeologicznym, Lw. 1871 II 143–4; – Arch. Jugo-Zap. Rossii, Cz. 7 t. 2, Cz. 8 t. 4, 5, 6; Arch. Sanguszków, IV, V, VI; Beršadskij S. A., Russko-evrejskij archiv, S.-Pet. 1882 II 56, 59; Kniga posol’skaja metriki V. Kn. Lit., Sost. M. Obolenskij, I. Danilovič, Moskva 1843 I 91, 165; Pamjatniki diplomatičeskich snošenij Moskovskago gosudarstva s Pol’sko-litovskim, Sost. G. F. Karpov, w: Sbornik Imperatorskogo russkago istoričeskago obščestva, Pet. 1887 LIX 381–420, 455–6; Źródła Dziej., VI 41, 62, 86; – AGAD; Metryka Lit., nr 204 s. 349–357, nr 212 s. 644–654, 899–903, nr 213 s. 58, 96, 97, 191–192, 229–230, 245–247, 249, nr 215 s. 215, tzw. Metryka Lit. III A 28 k. 245v.–247; Ross. gosud. arch. drevnich aktov w Moskwie: fond 389 (Metryka Lit.) nr 37 k. 97–100.
Henryk Lulewicz