Stankiewicz Remigiusz (1886–1960), lekarz pediatra, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.
Ur. 15 (3 st.st.) IX w Nowym Mieście (pow. płoński), był synem Dionizego, ziemianina, i Albiny ze Ślepowrońskich.
Po zdaniu w r. 1907 matury w V Gimnazjum Filologicznym w Warszawie, studiował S. medycynę na Uniw. Kijowskim. Jeszcze jako student był zatrudniony w szpitalu na Pradze (1909). W r. 1912 uzyskał dyplom lekarza cum eximia laude. T.r. został asystentem w Szpitalu Wolskim i równocześnie był zatrudniony w oddziale położniczym Szpitala Dzieciątka Jezus. W r. 1913 pracował krótko w warszawskim Domu Wychowawczym im. ks. Baudouina, a następnie praktykował w szpitalu dla dzieci im. Anny Marii w Łodzi. W r.n. założył pierwsze Miejskie Ambulatorium dla dzieci na Pradze przy ul. Małej i prowadził je do r. 1918. Równocześnie w l. 1914–18 był asystentem w Szpitalu Dziecięcym im. Karola i Marii w Warszawie, gdzie pracował pod kierunkiem Józefa Brudzińskiego i Władysława Szenajcha. W r. 1917 został członkiem Warszawskiego Tow. Lekarskiego. W listopadzie 1918 na zjeździe poświęconym sprawie powojennego wyludnienia kraju przedstawił referat Opieka nad dziećmi nieślubnymi, sierotami i dziećmi opuszczonymi ze stanowiska higieniczno-lekarskiego („Zagadnienia Rasy z Punktu Widzenia Zdrowia Społecznego” R. 4: 1922 nr 2, jako odb. W. 1922). W l. 1918–21 służył w WP jako lekarz ochotnik w stopniu kapitana (starszeństwo od 1 VI 1919). W r. 1921 został starszym asystentem w Klinice Chorób Dziecięcych Uniw. Warsz. u Mieczysława Michałowicza, gdzie doktoryzował się w r. 1922 na podstawie rozprawy Rola urazu w patologii wieku dziecięcego („Księga pamiątkowa Wszechnicy Warszawskiej”, W. 1916). Odbył dodatkowe studia specjalistyczne z pediatrii w Wiedniu (1924) i Paryżu (1925). Habilitował się w r. 1934 na podstawie pracy Zapalenie płuc u dzieci. Zagadnienie patogenezy w świetle kliniki, bakteriologii i anatomii patologicznej (W. 1933). Mianowany docentem Uniw. Warsz. prowadził w l. 1934–9 fakultatywne wykłady z diagnostyki i terapii chorób wieku dziecięcego.
Dn. 26 VI 1934 wygrał S. konkurs i objął dyrekcję najstarszego w Warszawie Miejskiego Szpitala dla Dzieci przy ul. Kopernika 43, zwanego potocznie «szpitalem na Kopernika». Położył nacisk na lecznictwo niemowląt i utworzył dla nich odrębny oddział, wprowadził jako pierwszy w Warszawie karty wypisowe dla opuszczających szpital, zorganizował nowoczesne laboratorium. Jako klinicysta dbał o diagnostykę i terapię oparte o szczegółowe wyniki badań laboratoryjnych, a także podejmował trudne i ryzykowne wówczas zabiegi jak odma czaszkowa i biopsja płuca. Dzięki wysokiej wartości klinicznej prowadzonego leczenia i zabiegów chirurgicznych powierzano S-owi i jego personelowi zajęcia dydaktyczne dla studentów medycyny, uzupełniając program uniwersyteckiej kliniki pediatrycznej. Szpital uzyskał też prawo przeprowadzania specjalizacji pediatrycznej. W każdą sobotę organizował S. posiedzenia naukowe, które gromadziły licznych lekarzy z innych szpitali, także spoza Warszawy. Do drugiej wojny światowej, oprócz Sprawozdania z działalności Warszawskiego Szpitala dla Dzieci przy ul. Kopernika za okres 1934/1935 (W. 1936), opublikował ponad 40 artykułów opisujących najciekawsze przypadki i spostrzeżenia ze swojej praktyki, najczęściej w „Pediatrii Polskiej”, której był redaktorem w l. 1934–7, a także w „Przeglądzie Pediatrycznym”, „Gazecie Lekarskiej”, „Medycynie”, „Warszawskim Czasopiśmie Lekarskim” oraz francuskich „Archives de Medicine des Enfants” i „Revue Française de Pediatrie”. Ogłaszał też prace o charakterze podręcznikowym i poradnikowym, m.in. Odżywianie dziecka w pierwszym roku życia („Podręcznik diagnostyki i terapii”, W. 1931), Zapalenie płuc u dzieci (W. 1933), Dietetyka wieku dziecięcego („Dietetyka”, W. 1934), Zgorzel płuc u dzieci (W. 1937) i Choroby dzieci w zarysie („Podręcznik diagnostyki i terapii dla lekarza praktyka”, W. 1938).
Wybuch drugiej wojny światowej zniweczył plany rozwoju szpitala, ale S. zapewnił jego funkcjonowanie przez całą okupację niemiecką, mimo kłopotów z zaopatrzeniem w żywność i leki. W r. 1940 zorganizował i kierował szkoleniem w zakresie pediatrii studentów tajnych uczelni: Uniw. Warsz. i Uniw. Ziem Zachodnich. Urządził punkt krwiodawstwa i sieć krwiodawców, służące nie tylko chorym szpitalnym, lecz także bojownikom ruchu oporu. Podczas powstania warszawskiego 1944 r. placówka pełniła dodatkową funkcję szpitala powstańczego, co S. przyjmował niechętnie, obawiając się represji ze strony Niemców. Po upadku powstania ewakuował szpital kolejno do Ożarowa, Grodziska Maz. i w grudniu 1944 do Bukowiny Tatrzańskiej.
Po wojnie powrócił S. do Warszawy (15 IX 1945) i przystąpił do odbudowy szpitala. Już 13 XI t.r. uruchomił pierwszy oddział – niemowlęcy, potem kolejne. W r.n. otworzył ambulatorium i pierwsze poradnie. Doprowadził do usunięcia z budynku Milicji Obywatelskiej, która zajęła go na siedzibę komisariatu, a w r. 1946/7 uratował placówkę przed likwidacją i wyburzeniem w związku z planowaną trasą N–S. W r. 1948 wznowił w szpitalu działalność dydaktyczną jako docent chorób dziecięcych Wydz. Lekarskiego Uniw. Warsz. Wygłaszał też prelekcje i wykłady na kursach uzupełniających organizowanych dla lekarzy, m.in. przez Inst. Opieki nad Matką i Dzieckiem (1949). W r.n. został profesorem tytularnym. Kontynuował w ograniczonym zakresie działalność naukową. Opublikował po wojnie w „Pediatrii Polskiej” i „Polskim Tygodniku Lekarskim” ok. 20 prac dotyczących leczenia najczęściej wówczas występujących chorób dziecięcych, m.in. zapalenia opon mózgowych, zapalenia płuc, gruźlicy, epidemicznej biegunki oraz duru i duru rzekomego. Był członkiem honorowym Polskiego Tow. Pediatrycznego (PTP) i członkiem Międzynarodowego Tow. Pediatrycznego. W r. 1955 PTP zorganizowało obchody 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej S-a i 20-lecia kierowania szpitalem oraz poświęciło mu zeszyt „Pediatrii Polskiej” (nr 12). Dn. 31 XII 1957 przeszedł S. na emeryturę, ale nadal pełnił funkcję stałego konsultanta Miejskiego Szpitala Dziecięcego nr 1 przy ul. Kopernika. Zmarł 9 IX 1960 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Odznaczony był m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem X-lecia PRL. W testamencie zapisał m. Warszawie swój trzypiętrowy dom na Mokotowie wraz z wyposażeniem lekarskim i biblioteką, przeznaczając go na dziecięcą placówkę zdrowia. Obrazy, meble, dywany i ceramikę o dużej wartości muzealnej zapisał Muz. Historycznemu M. Warszawy.
Małżeństwo S-a zawarte 4 VIII 1923 z Ludmiłą de Witt (zm. 1956) było prawdopodobnie bezdzietne.
Bibliogr. Warszawy, II; Pol. Bibliogr. Lek., II–III; – Enc. Warszawy (1994); – Bielecki R., „Gustaw” – „Harnaś”, dwa powstańcze bataliony, W. 1989; Dzieje uczelni medycznych w Warszawie w latach 1944–1960, W. 1968; Hasik J., Juszczyk J., Dzieje Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego i Akademii Medycznej 1919–1979, P. 1979; Manteuffel, Uniw. Warsz. w l. 1915/16–1934/5; Michałowicz M., Prof. dr med. Remigiusz Stankiewicz. „Pediatria Pol.” 1955 nr 12 s. 1126–32 (bibliogr., fot.); Podgórska-Klawe Z., Szpitale warszawskie 1388–1945, W. 1975; Wybieralski A., Zarys historii Warszawskiego Szpitala dla Dzieci (1869–1969). W. 1969 s. 85–7, 99, 101, 103–5, 107, 112 (fot., ryc. 7); – Łoza, Czy wiesz, kto to jest? (fot.); Roczn. lek. RP 1933/4, 1936, 1938, 1948; Roczn. oficerski. W. 1923, 1924; Roczniki Uniw. Warsz., W. 1962 III; Sprawozdanie z działalności Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego 1929/30–1934/35, W. 1930–6; Uniwersytet Warszawski. Skład uniwersytetu i spis wykładów 1926/27–1938/39, W. 1926–31; Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospoutej Polskiej, W. 1924/5 s. 322; Woźniewski Z., Polski almanach medyczny na rok 1956, W. 1957 s. 321; – „Biul. Dyrekcji Służby Zdrowia Publ.” R. 1: 1918 nr 5 s. 29–30; „Służba Zdrowia” 1955 nr 17; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Pediatria Pol.” 1961 nr 1 (H. Brokman, A. Gostyńska), „Służba Zdrowia” 1960 nr 38 (W. Gąsecki, fot.), „Życie Warszawy” 1960 nr 220, 1987 nr 212; – Arch. PAN: sygn. 1–8 Zespół Minerwa); B. Jag.: rkp. Przyb. 191/72 (L. Guranowski, Słownik lekarzy).
Stanisław Tadeusz Sroka