INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Seweryna Maria Romahnowa (z domu Łuszczewska)  

 
 
1904-08-10 - 1978-06-27
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Romahnowa (Łuszczewska-Romahnowa) z Łuszczewskich Seweryna Maria (1904–1978), logik, profesor Uniw. Pozn. Ur. 10 VIII w Mszanie koło Zborowa (woj. tarnopolskie). Ojciec jej, Konrad (1876–1937), prawnuk ministra Jana Pawła Łuszczewskiego (zob.), był w l. 1911–19 dyrektorem Związku Ziemian (banku ziemian), w l. 1919–23 naczelnym administratorem dóbr Brody, w l. 1922–7 posłem na sejm z ramienia Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego, od r. 1927 prezesem Tow. Gospodarczego we Lwowie. Matka, Maria Antonina, była córką filozofa i polityka Wojciecha Dzieduszyckiego (zob.).

Do szkoły powszechnej uczęszczała kolejno w Jazłowcu, Jarosławiu i Krakowie, od r. 1914 uczyła się w lwowskim gimnazjum Zofii Strzałkowskiej, gdzie w r. 1922 zdała egzamin dojrzałości. W l. 1922–6 i 1927/8 studiowała na Uniw. Lwow. filozofię pod kierunkiem Kazimierza Twardowskiego, Kazimierza Ajdukiewicza i Romana Ingardena oraz matematykę pod kierunkiem Hugona Steinhausa i Stefana Banacha. R. szk. 1926/7 spędziła we Francji (Cannes, Paryż) jako prywatna nauczycielka. Po studiach pracowała w lwowskich szkołach średnich, m. in. jako nauczycielka psychologii w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim im. A. Asnyka (w r. szk. 1930/1). W r. 1931 na skutek redukcji nauczycieli utraciła pracę w szkolnictwie. Przeniosła się wówczas do Zarzecza koło Jarosławia, gdzie mieszkał jej ojciec. Jesienią 1932 zamieszkała ponownie we Lwowie. Dn. 3 XII 1932 uzyskała stopień doktora filozofii Uniw. Lwow. na podstawie nie drukowanej pracy O wyrazach okazjonalnych (pisanej pod kierunkiem Ajdukiewicza, promotorem był ostatecznie Twardowski). W r. 1933 została asystentką przy kierowanej przez Ajdukiewicza Katedrze Filozofii I Uniw. Lwow. Dn. 19 VII 1934 wyszła za mąż (w Zarzeczu) za dra Edmunda Romahna (zob.). W l. 1935–8 pracowała dodatkowo w Prywatnej Szkole Gospodarczej Żeńskiej w Snopkowie koło Lwowa, a w r. szk. 1938/9 w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim SS. Nazaretanek we Lwowie.

Z końcem grudnia 1939 R. została usunięta z Uniw. Lwow. W l. 1939/40 i 1940/1 uczyła w lwowskiej ukraińskiej szkole średniej ogólnokształcącej na ul. Sokoła. Od listopada 1941 do końca 1942 r. przebywała we wsi Kamień koło Opola Lubelskiego w majątku swojego szwagra, Stanisława Cywińskiego. Utrzymywała się z prywatnych lekcji. W styczniu 1943 R. wróciła do Lwowa i podjęła pracę w wydawnictwie rolniczym. Dn. 29 V 1943 została wraz z mężem aresztowana przez gestapo za udzielenie noclegu nieznanemu mężczyźnie podającemu się za uczestnika pracy podziemnej. Do końca sierpnia 1943 R. przebywała w więzieniu gestapo na ul. Łąckiego we Lwowie, następnie została osadzona do 19 IV 1944 w obozie koncentracyjnym na Majdanku. Od końca kwietnia 1944 do czerwca t.r. przebywała w obozie koncentracyjnym Ravensbrück, a następnie w lipskim oddziale (przy fabryce Hasag) obozu w Buchenwaldzie. Dn. 17 IV 1945 w okolicach Torgau uciekła z kolumny więźniów pędzonych nie wiadomo dokąd po ewakuacji obozu. Po zakończeniu wojny Amerykanie umieścili ją w miejscowości Northeim, gdzie pracowała jako urzędniczka i tłumaczka w UNRRA.

W końcu listopada 1946 R. wróciła do Polski i w grudniu t.r. osiadła w Poznaniu, gdzie najpierw otrzymała etat starszego asystenta, a od 1 V 1947 – adiunkta w kierowanej przez Ajdukiewicza Katedrze Teorii i Metodologii Nauk (zamienionej w r. 1951 na Katedrę Logiki) na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniw. Pozn. Dn. 27 XI 1954 przyznano jej tytuł docenta, a 13 XII 1962 stanowisko profesora nadzwycz. w Uniw. im. A. Mickiewicza. Po przejściu Ajdukiewicza do Warszawy w r. 1955 przejęła funkcję kierownika Katedry Logiki (przemianowanej w r. 1969 na Zakład Logiki w Instytucie Matematyki). Funkcję tę pełniła do przejścia na emeryturę (30 IX 1974). W l. 1957–61 była też zatrudniona dodatkowo w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN na stanowisku docenta. Do uczniów R-ej należeli T. Batóg, J. Czajsner i M. Jarosz.

Publikacje naukowe R-ej (podpisywane zawsze podwójnym nazwiskiem: Łuszczewska-Romahnowa) są stosunkowo nieliczne, ale zawierają dorobek znaczny i oryginalny. Niektóre z nich stały się reprezentatywnymi pozycjami polskiej logiki i metodologii, o czym świadczą przedruki w późniejszych antologiach. Można je podzielić na prace logiczno-matematyczne (np. Analiza i uogólnienie metody sprawdzania formuł logicznych przy pomocy diagramów Venna, „Studia Logica” T. 1: 1953, Classification as a kind of distance function, tamże T. 12: 1961, A generalized theory of classifications, tamże T. 16 i 17: 1965), artykuły metodologiczne (np. Wieloznaczność a język nauki, „Kwart. Filoz.” 1948, Indukcja a prawdopodobieństwo, „Studia Logica” T. 5: 1957, Z teorii racjonalnej dyskusji, w: Rozprawy logiczne, W. 1964) oraz publikacje z zakresu historii logiki, metodologii i filozofii nauki. Przełożyła także „Logikę” A. Arnaulda i P. Nicole’a (W. 1958, w „Bibliotece Klasyków Filozofii”).

Od lat przedwojennych była R. członkiem Polskiego Tow. Filozoficznego (w l. 1967–71 przewodniczyła zarządowi jego Poznańskiego Oddziału). Od r. 1950 wchodziła w skład Komisji Filozoficznej, a od r. 1967 również Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk. Zmarła w Poznaniu 27 VI 1978 i tam została pochowana na cmentarzu Junikowskim. Była odznaczona m. in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W małżeństwie z Edmundem Romahnem R. nie miała potomstwa.

 

Fot. w Mater. Red. PSB; – Mościcki-Dzwonkowski, Parlament RP 1919–27 (biografia K. Łuszczewskiego); – „Głos Wpol.” 1978 nr 146; „Informator” (wyd. przez Uniw. Pozn.) 1978 nr 13 (67) s. 17–18 (F. Kaczmarek); „Ruch Filoz.” 1979 nr 1/2 s. 118; „Studia Filoz.” 1979 nr 1 s. 189–94 (T. Batóg, ze spisem publikacji R-ej); „Studia Semiotyczne” T. 10: 1980 s. 7–10 (J. Pelc); „Tryb. Ludu” 1978 nr 157; – Fot. i dokumenty w posiadaniu T. Batoga w P.

Tadeusz Batóg

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Edmund Ksawery Romahn

1900-01-12 - 1943-09-15 filozof
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Antoni Bohdziewicz

1906-09-11 - 1970-10-20
reżyser filmowy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.