Jamróz Stanisław (1877–1928), działacz robotniczy, kotlarz. Ur. 1 IV w Wieliczce, syn Szymona, górnika, oraz Wiktorii Bardyś. Po ukończeniu szkoły ludowej w Wieliczce terminował w zakładzie kotlarskim w Krakowie, uczęszczając jednocześnie do szkoły zawodowej. Po kilku latach pracy kolejno w Krakowie, Sanoku i Glinniku Mariampolskim przyjęty został w lipcu 1905 r. w charakterze kotlarza do warsztatów kolejowych w Krakowie, gdzie pracował do końca życia. Od r. 1907 do końca pierwszej wojny światowej należał do socjalistycznego Związku Zawodowego Robotników Kolejowych z centralą w Wiedniu. Od r. 1911 był członkiem Polskiej Partii Socjaldemokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego i z jej ramienia pracował przy tworzeniu polskich organizacji wojskowych w Krakowie. W r. 1918 należał do Komitetu przejmującego zarząd miasta z rąk władz austriackich. J. był głównym organizatorem koła Związku Zawodowego Kolejarzy (ZZK) w Krakowie-Płaszowie, którego był prezesem od założenia, tj. od 1918, do 1923 r. Wówczas też zainicjował założenie konsumu robotniczego p. n. Proletariat w Domu Robotniczym w Krakowie-Podgórzu. W r. 1920 był jednym z dziewięciu członków Zarządu Okręgowego ZZK w Krakowie. Jako działacz związkowy był współorganizatorem strajków kolejarzy w Płaszowie pod koniec 1918 i na początku 1921 r. W wypadkach październikowo-listopadowych 1923 r. J. należał do komitetu strajkowego w Krakowie. W kilka lat później J. zbliżył się do lewicowej, opozycyjnej grupy socjalistów (skupionej wokół A. Rosenzweiga-Różyckiego), za co, jak i za całą działalność związkową, spotkał się z różnymi szykanami ze strony administracji kolejowej. M. in. w r. 1925 przeniesiony został ze stanowiska starszego majstra kotlarskiego na nadzorcę magazynu. Zmarł J. 13 III 1928 r. w Krakowie-Podgórzu.

Sprawozdanie na XV Zjazd Okręgowy Delegatów Kół Związku Zawodowego Kolejarzy Okręgu Krakowskiego, 12 III 1939, Kr. 1939 s. 8; – „Kolejarz-Związkowiec” 1928 nr 12; „Naprzód” 1928 nr 68 s. 5; „Niepodległość” T. 14: 1936; – Arch. Paraf. Rzymsko-Katol. w Wieliczce: Księga parafialna tom XXIX, pag. 140 nr 33; – Informacje uzyskane od córki, Stanisławy Jamróz, oraz działaczy ZZK w Krakowie: J. S. Janasza, H. Ziffera, P. Flacha.

Andrzej Pilch