Majkowski Stanisław (1899–1944), działacz ruchu zawodowego pracowników umysłowych prywatnych, socjalista. Ur. 8 XI we wsi Nacpolsk (gmina Naruszewo) w pow. płońskim, w rodzinie robotniczej; był synem Paulina i Feliksy Czarneckiej. Uczęszczał do prywatnego gimnazjum R. Kowalskiego w Warszawie, które ukończył w r. 1917, po czym został urzędnikiem Gazowni Warszawskiej. Stąd przeszedł w r. 1924 do pracy w instytucjach obowiązkowych ubezpieczeń socjalnych – początkowo w Kasie Chorych m. Warszawy, a po reorganizacji w r. 1934 systemu ubezpieczeniowego – w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Działalność zawodową łączył ze studiami wyższymi w Szkole Nauk Politycznych (od r. 1920 do 1924/5 na Wydziale Społecznym). W r. 1917 wstąpił M. do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS); t. r. został członkiem Tow. Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych m. Warszawy. Działalność społeczno-polityczna M-ego koncentrowała się w ruchu zawodowym pracowników umysłowych prywatnych. W Tow. Wzajemnej Pomocy, skupiającym ludzi o różnych przekonaniach społeczno-politycznych, należał do niezbyt licznej grupy socjalistycznej, która usiłowała organizacji tej nadać charakter postępowy i klasowy, co zostało w kwietniu 1923 uwieńczone częściowym sukcesem, wyrażającym się m. in. w zmianie nazwy na Związek Zawodowy Pracowników Handlowych, Przemysłowych i Biurowych m. st. Warszawy.
Szybko też został M. aktywistą związkowym, był jednym ze współzałożycieli i przywódców Koła Młodych Pracowników-Wychowanków Uczelni Handlowych. Na dorocznym zebraniu Związku wybrano go 21 IV 1928 kierownikiem wydziału organizacyjnego i zastępcą sekretarza; jeszcze w t. r. został sekretarzem Związku; systematycznie ponownie wybierany, pozostawał na tym stanowisku do 3 IV 1938, kiedy wybrano go wiceprezesem. Był nim do września 1939. Na ogólnym zebraniu związkowym (26 IV 1931) był referentem nowego statutu, na mocy którego organizację przekształcono z lokalnej w ogólnokrajowy Związek Zawodowy Pracowników Handlowych, Przemysłowych i Biurowych RP. W l. 1928–9 był ponadto sekretarzem redakcji i członkiem komitetu redakcyjnego organu związkowego „Świat Pracowniczy”, zaś w l. 1930–9 jego redaktorem. W połowie lat trzydziestych kierował z ramienia Związku akcjami strajkowymi pracowników umysłowych w firmach «Schicht», «Philips» i «Standart Nobel» w Warszawie. M. był zwolennikiem konsolidacji ruchu zawodowego pracowników umysłowych prywatnych. Toteż kiedy przy jego udziale doszło w r. 1932 do zjednoczenia dwu głównych central tego ruchu – Centralnej Organizacji Związków Zawodowych Pracowników Umysłowych i Polskiej Konfederacji Pracowników Umysłowych – w Unię Związków Zawodowych Pracowników Umysłowych, został na zjeździe połączeniowym (Warszawa, 10 IV 1932) wybrany jednym z jej trzech sekretarzy generalnych. Kolejne Kongresy Unii (1934, 1936, 1938) powoływały go nadał na to stanowisko. Był również przewodniczącym Sekcji Pracowników Umysłowych PPS i sekretarzem Centralnego Wydziału Pracowników Umysłowych PPS.
Po klęsce wrześniowej M. włączył się do ruchu oporu, był działaczem PPS «Wolność, Równość i Niepodległość». Po wybuchu powstania warszawskiego był członkiem grupy kierowniczej śródmiejskiej organizacji PPS (obok B. Dratwy i W. Kokosińskiego). Wraz z nimi zginął od bomby 5 VIII 1944 w domu przy ul. Złotej, gdzie mieściła się tymczasowa kwatera tej grupy.
Hass L., Organizacje zawodowe w Polsce 1918–1939, W. 1963; Pamiętnik 50-letniej działalności Związku Zawodowego Pracowników Handlowych, Przemysłowych i Biurowych RP 1884–1934, W. 1934 s. 66, 80, 82; – Szkoła Nauk Politycznych w Warszawie. Programy R. 1922/3 s. 50, 1923/4 s. 40, 1925/6 s. 64; Zaremba Z., Wojna i konspiracja, Londyn 1957; – „Kultura” 1971 nr 10 s. 93; „Robotnik” 1938 nr 174 s. 6; „Świat Pracowniczy” 1928–39; – Arch. Słownika Biograficznego Polskiego Ruchu Robotniczego II-24/1 s. 22, II-139/1, teczka osobowa I-2197 (fot.).
Ludwik Hass