Rodowicz Stanisław (1883–1940), inżynier technolog, bibliograf, dokumentalista. Ur. 4 II w Kijowie, był synem Teodora, inżyniera, uczestnika powstania styczniowego, i Stanisławy z Rymkiewiczów, starszym bratem Kazimierza (zob.).
R. ukończył w r. 1900 gimnazjum filologiczne w Kijowie, po czym studiował na politechnice kijowskiej. Po zamknięciu tej uczelni przez władze rosyjskie w styczniu 1906 kontynuował studia na politechnice w Karlsruhe i otrzymał tytuł inżyniera technologa w r. 1907. W końcu t.r. wrócił do Kijowa, gdzie zdał również egzaminy końcowe, uzyskując – na podstawie ustaw rosyjskich – po raz drugi dyplom inżynierski. W latach studenckich brał udział w ruchu niepodległościowym i był współzałożycielem studenckiej organizacji «Polonia» w Kijowie. Był członkiem korporacji polskiej «Wisła» w Karlsruhe. W r. 1908 odbył służbę w formacjach saperskich armii rosyjskiej, a po wyjściu z wojska pracował do r. 1918 w dziale technicznym Dyrekcji Kolei Południowo-Zachodniej w Kijowie. Następnie zajmował się organizacją transportów repatriantów polskich z Kijowa, których odwoził do kraju. Po przywiezieniu kolejnej grupy do Warszawy w r. 1919 został odcięty od Kijowa. Wstąpił do WP i jako szef sekcji kolejowej dowództwa WP dotarł do Kijowa wraz z armią polską w maju 1920 (w dwa tygodnie po śmierci żony). Był ok. 1920 r. członkiem Ligi Narodowej.
Po zakończeniu wojny polsko-radzieckiej R. pracował w Instytucie Wojskowo-Technicznym, w Departamencie V Inżynierii i Saperów Min. Spraw Wojskowych i w Głównym Zarządzie Inżynierii i Saperów. Przeszedł do rezerwy w r. 1923 w stopniu (awans od 1 VI 1919) majora („Rocznik Oficerski” wymienia go jako byłego oficera zawodowego). Należał do inicjatorów budowy linii kolejowej na Półwyspie Helskim.
Przez cały okres dwudziestolecia międzywojennego był R. rzeczoznawcą i doradcą w sprawach technicznych w ministerstwach, instytucjach państwowych i samorządowych, izbach przemysłowo-handlowych, fabrykach, udzielał konsultacji osobom prywatnym, a także był biegłym sądowym. Wykonał szereg projektów w zakresie instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, wentylacyjnych, ogrzewczych i chłodniczych, m.in. dla gmachu Politechniki Warszawskiej, Banku Przemysłu Cukrowniczego, pałacu w Krzeszowicach i Głównego Dworca Pocztowego w Warszawie. Opublikował na ten temat kilka artykułów, m.in. Jaką najniższą temperaturę trzeba przyjąć przy obliczaniu strat ciepła budynków („Kron. Techn” 1932 i odb.), Wpływ nasłonecznienia na ogrzewanie budynków („Przegl. Techn.” 1937 i odb.). interesował się organizacją i metodami transportu. Już w r. 1918 opublikował pracę, w której proponował zastosowanie w transporcie konteneryzacji: Wagony o nadwoziu przenośnym dla przewozu ładunków drogami żelaznymi, bitymi i wodnymi (W.). Drukował też inne artykuły z tej dziedziny m.in. W sprawie transportu węgla i rudy drogą wodną pomiędzy Bałtykiem a polskim zagłębiem węglowym („Wiad. Związku Pol. Zrzeszeń Technicznych” 1932 i odb.) i Metoda porównania urządzeń przeładunkowych (tamże 1932 i odb.). W l. 1930–5 był R. dyrektorem Komitetu Chłodnictwa w Min. Przemysłu i Handlu. Zorganizował zespół fachowców z różnych dziedzin, który pod jego kierunkiem opracował plan sieci chłodniczej dla całego kraju. Projekt ten nie doczekał się realizacji. Był R. członkiem zarządu Sodalicji Mariańskiej inteligencji warszawskiej. Brał udział w organizowaniu się pierwszej na Żoliborzu w Warszawie parafii Św. Stanisława Kostki. Zaprojektował dla tej parafii prowizoryczną kaplicę, prowadził jej budowę, a następnie był wiceprzewodniczącym komitetu budowy kościoła. Zaprojektował też instalacje centralnego ogrzewania dla części budynków Zakładu dla Niewidomych w Laskach koło Warszawy.
R. był w l. 1929–32 prezesem Stowarzyszenia Techników Polskich (STP), ale we władzach i w poszczególnych komórkach tego stowarzyszenia działał przez cały okres międzywojenny: był sekretarzem Rady Naukowo-Technicznej, sekretarzem Koła Inżynierów Doradców i Inżynierów Rzeczoznawców, delegatem STP do Stałej Delegacji Polskich Zrzeszeń Technicznych, członkiem zarządu Związku Polskich Czasopism Technicznych i Zawodowych oraz delegatem do Drukarni Technicznej, a następnie członkiem jej zarządu. Był prezesem Komitetu Bibliotecznego STP i przez wiele lat opiekował się biblioteką stowarzyszenia, wprowadzając w niej system dziesiętny. Propagował ten system, m. in. w publikacjach: Jak prowadzę moją bibliotekę. Praktyczne wskazówki organizowania bibliotek (według systemu dziesiętnego) (W. 1921) i Klasyfikacja dziesiętna („Przegl. Techn.” 1937). Na II Zjeździe Bibliofilów Polskich w r. 1926 w Warszawie wygłosił referat o zastosowaniu systemu dziesiętnego w bibliografii technicznej. W l. 1928–31 przewodniczył sekcji systemu dziesiętnego Koła Warszawskiego Związku Bibliotekarzy Polskich; po jego likwidacji R. zorganizował sekcję bibliografii dziesiętnej przy Komitecie bibliotecznym STP. W r. 1932 współorganizował Biuro Bibliografii Technicznej STP. Od r. 1928 był R. członkiem Międzynarodowego Instytutu Bibliograficznego w Brukseli, przekształconego w r. 1931 w Międzynarodowy Instytut Dokumentacji z siedzibą w Hadze. Brał udział w kongresach tej organizacji w Hadze w r. 1931, w Paryżu w r. 1937 oraz w Zurychu w r. 1939; na wszystkich tych zjazdach wygłaszał referaty. Był rzecznikiem międzynarodowej wymiany myśli technicznej. Brał udział w Kongresie Federacji Inżynierów Słowiańskich w Belgradzie w r. 1933, na którym wysunął projekt współpracy krajów słowiańskich w zakresie wymiany dokumentacji technicznej. Był współredaktorem „Bibliografii polskich wydawnictw technicznych za pierwsze dziesięciolecie niepodległości 1918–1928. Technika – wytwórczość – organizacja” (W. 1929). W l. 1923–39 redagował „Wiadomości Stałej Delegacji Polskich Zrzeszeń Technicznych”, nazwane od r. 1925 „Wiadomościami Związku Polskich Zrzeszeń Technicznych”. Jako dodatek do „Wiadomości” wydawał w l. 1928–34 „Polską Bibliografię Techniczną”. Od r. 1930 wydawał też i redagował miesięcznik „Kronika Techniczna”. W r. szk. 1938/9 prowadził w Wojskowej Szkole Inżynieryjnej w Warszawie wykłady z zakresu budowy schronów.
Brał R. udział w kampanii wrześniowej 1939 r. w dowództwie wojsk saperskich. Internowany przez Armię Radziecką, przebywał w obozie w Kozielsku. Zginął w Katyniu. Odznaczony był Krzyżem Walecznych, Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta, francuską Legią Honorową 5 kl., bułgarskim Orderem Zasług Cywilnych i jugosłowiańskim Orderem Świętego Sawy.
Z małżeństwa z Marią ze Świdzińskich (ślub 25 VII 1909), miał R. czterech synów: Stanisława (1910–1969), Kazimierza (1912–1960), Edmunda (zmarł jako niemowlę) i Władysława (ur. 1916).
Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Słown. Pracowników Książki Pol.; Moszyński A., Lista…, Londyn 1949 s. 143; Rocznik Oficerów Rezerwy Biura Personalnego Min. Spraw Wojskowych, W. 1934 s. 163; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924; – Dembowska M., Dokumentacja i informacja naukowa, W. 1965; Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964; Pamiętnik II Zjazdu Bibliofilów Polskich w Warszawie (31 X – 2 XI 1926), W. 1928 s. 33, 60, 61, 147; Przyrembel Z., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie 1898–1938, W. 1938 s. 30, 37, 48, 72–4 (fot.); – Rocznik polskiego przemysłu i handlu, W. 1934 poz. nr 8859; Sprawozdanie z działalności Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie za r. 1924, W. 1925 s. 3, 6–7, 12; toż za l. 1925–38; – „Przegl. Bibliot.” 1928 s. 86, 1929 s. 242, 244, 247, 1930 s. 269, 270, 1931 s. 245, 1937 s. 334; – Informacje syna, Władysława i materiały w jego posiadaniu, informacje synowej, Krystyny Rodowiczowej.
Stanisław Konarski