Szczepanik Stanisław (1871–1916) w zakonie Florentyn, franciszkanin, tłumacz, wydawca, hagiograf.

Ur. 10 IV w Brzeziu (pow. niepołomicki) w rodzinie chłopskiej, był synem Jana i Tekli z Goczałów, pracowników majątku Żeleńskich w Brzeziu.

S. uczył się w szkole ludowej w Niepołomicach, następnie w gimnazjach w Bochni i Krakowie. Dn. 27 IX 1888 rozpoczął nowicjat w Zakonie Braci Mniejszych Reformatów w Wieliczce. W l. 1889–95 w Kolegium Jezuitów w Krakowie studiował filozofię i teologię. W r. 1892 złożył śluby zakonne, a 15 VII 1894 otrzymał święcenia kapłańskie z rąk bp. Jakuba Glazera, sufragana przemyskiego. Od r. 1895 pełnił funkcje kapłańskie w klasztorach, kolejno w Przemyślu i Krakowie, ponownie w Przemyślu oraz Rawie Ruskiej (1898–9). Po połączeniu w r. 1899 galicyjskich prowincji Braci Mniejszych Obserwantów (bernardynów) i Braci Mniejszych Reformatów w jedną Prowincję Braci Mniejszych (OFM) przebywał czasowo w Kalwarii Zebrzydowskiej. W l. 1900–11 był kapelanem zakładu Jadwigi Zamoyskiej w Kuźnicach w Zakopanem. Od jesieni 1902 mieszkał w nowo otwartym hospicjum zakonnym na Bystrem w Zakopanem, którego w l. 1907–11 był przełożonym. W l. 1911–13 przebywał w klasztorze w Sądowej Wiszni, gdzie spisał Katalog biblioteki Reformatów w Sądowej Wiszni oraz opracował doprowadzoną do r. 1913 Kronikę klasztoru Reformatów w Sądowej Wiszni (1838–1842) (rkp. w Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.).

S. był inicjatorem ukazującej się w l. 1910–16 w Krakowie serii wydawniczej „Biblioteka Franciszkańska”. W jej ramach opracował, częściowo przetłumaczył i wydał 28 tomików pism i biografii świętych franciszkańskich. Jako pierwszy dokonał polskiego przekładu (z łaciny) „Pism św. Franciszka z Asyżu” (T. 1: 1912, osobno Kr. 1917, Lw. 1926). Również z łaciny przetłumaczył „Zdania i myśli błogosławionego Idziego” (T. 27: 1916). Z języka francuskiego przełożył pisma ascetyczne Simona Valadiera à Bussières „O umartwieniu” (T. 2: 1911), „O ubóstwie” (T. 4: 1911), „O pokorze” (T. 6: 1912), „O czystości” (T. 6: 1912), „O ćwiczeniu się w obecności Boga” (T. 11: 1913). Opublikował również w „Bibliotece Franciszkańskiej” własne prace: Żywot św. Franciszka z Asyżu (1910, osobno Pulaski 1917, Lw. 1931), Żywot św. Antoniego z Padwy (T. 7: 1912, osobno Kr. 1931) i Porcjunkula, czyli krótka historia kaplicy i odpustu Porcjunkuli (T. 21: 1914); stanowiły one popularny i dewocyjny wariant rozpowszechnionego wówczas w kulturze polskiej «franciszkanizmu». S. był założycielem i redaktorem Kalendarza Franciszkańskiego (1911–14) oraz miesięcznika „Posłaniec św. Antoniego z Padwy” (organu Pobożnego Stow. św. Antoniego i III Zakonu św. Franciszka), współredagowanego w l. 1912–14 z Walerianem Gawędzińskim. Dochód z wydawnictw oraz swą pensję przeznaczył na utrzymanie Kolegium Serafickiego we Lwowie. Chory na gruźlicę, ostatnie lata życia spędził w Kuźnicach. Zmarł tam 16 III 1916, został pochowany na Nowym Cmentarzu przy ul. Nowotarskiej w Zakopanem.

Portret w klasztorze św. Kazimierza w Kr.; – Katalog koresp. Działyńskich, Zamoyskich; Słown. Pol. Teologów Katol., IV; Zieliński Z., Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918–1944, L. 1981; – Brzuszek B., Działalność pisarska i wydawnicza franciszkanów-reformatów (1772–1970), w: Zakony Św. Franciszka w Polsce w latach 1772–1970, Red. J. Bar, W. 1976 cz. 3; Hoppe E. S., Florentyn Szczepanik OFM (1871–1916) i jego działalność wydawnicza, Tor. 2006 (mszp. w Arch. Uniw. Tor. i Arch. Franciszkanów-Reformatów w Kr.); Michalczyk W., Wydania drukiem Pism św. Franciszka. Przekłady na język polski, w: Święci Franciszek i Klara. Pisma, Kr.–W. 2004; Wyczawski H. E., Zakopane, w: Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, Red. tenże, Kalwaria Zebrzydowska 1985 s. 446–7; – Catalogus Patrum ac Fratrum Ord. Min. S. P. Francisci Reformatorum prov. B. V. M. Dolorosae in Galicia (1874–1899); Schematismus Ordinis Fratrum Minorum Provinciae B. V. Mariae Immaculatae Conceptionis in Galicia pro A. D. 1900–1911; Schematismus Provinciae B. V. Mariae Angelorum Ordinis Fratrum Minorum pro A. D. 1912–1917; – Arch. Bernardynów w Zakopanem: Kronika rezydencji św. Antoniego na Bystrem w Zakopanem od r. 1902, s. 1–31; Arch. Prow. Bernardynów w Kr.: sygn. RG8–e–41, Zeb.139 (IV–b–6), RG8–a–11 s. 42, 49; Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.: Teczka personalna S-a, akta prowincjałów: J. Maciejczyka za l. 1887–93 i 1911–14, M. Wilczyńskiego za l. 1893–9, Z. Janickiego za l. 1914–18; B. Kórn: sygn. 231 (766); Paraf. rzymskokatol. p. wezw. Najświętszej Rodziny w Zakopanem: Liber mortuorum, t. 2 (za l. 1902–17) s. 166 (a. 1916/34); Paraf. rzymskokatol. w Brzeziu: Liber natorum, t. 2 (za l. 1861–1900) s. 30 (a. 1871/6); – Informacje bratanka, Juliana Szczepanika z Brzezia, siostrzeńca, Eugeniusza Wcisło i Kazimiery Piaseckiej z Kuźnic.

Bogdan Brzuszek