Bielski Szymon od św. Mateusza (1745–1826), pijar, nauczyciel i kierownik drukarni zakonnej w Warszawie. Urodził się dnia 17 IX we wsi Jazowsku w woj. krak. Pierwsze nauki pobierał w szkole pijarskiej w Podolińcu na Spiszu. Mając lat 21, wstąpił do zakonu pijarów. Po ukończeniu studjów przez dwadzieścia lat uczył w szkołach zakonnych w Łowiczu, Łukowie, Chełmie, Radomiu, Drohiczynie, Międzyrzeczu i Szczuczynie, wykładając retorykę i historję wraz z geografią. W r. 1792 powołały go władze zakonne na odpowiedzialne stanowisko prefekta drukarni i bibljoteki w Warszawie; tam do r. 1817 umiejętnie kierował pracą wydawniczą i rozszerzył drukarnię. Bibljotekę uporządkował, uzupełnił szeregiem ważnych dzieł i sporządził katalog, który następnie w r. 1796 ogłosił drukiem jako Catalogus librorum Bibliothecae Collegii Regii Varsaviensis clericorum regularium Scholarum Piarum. Owocem jego pracy i zapobiegliwości było również uporządkowanie bibljotek zakonnych w Drohiczynie i Szczuczynie. Jako bibljotekarz i kierownik drukarni stykał się ustawicznie z pracami pijarów i postanowił napisać specjalną bibliografję pijarską. Za podstawę służyły mu materjały, przez innego pijara, ks. Atanazego Pomorzkanta, do r. 1794 zebrane. B. uzupełnił je danemi do r. 1812 i, zaopatrzywszy treściwemi życiorysami autorów, w tymże roku drukiem ogłosił jako Vita et scripta quorundam e congregatione cler. reg. Scholarum Piarum in provincia Polona professorum. Dziełko to, pracowicie zebrane, stanowi ważną pozycję w naszej bibliografji, zostało też bardzo przychylnie przyjęte przez współczesnych i jeszcze dzisiaj jest nieodzowne przy opracowywaniu dziejów pijarów polskich, mimo pojawienia się bibliografji Węgra Horanyiego. W r. 1817 powrócił B. do pracy w szkolnictwie i do r. 1825 wykładał w Kolegjum Konarskiego na Żoliborzu, poczem został przeniesiony na stanowisko nauczyciela w Kolegjum Głównem w Warszawie już jako 80-letni staruszek. Dn. 4 I 1826 śmierć przecięła pracowity żywot B-go. Był on płodnym pisarzem. Owocem tej jego pracy były: Arytmetyka praktyczna… dla wygody y używania szkolnej młodzi zebrana (1775 r.), dwie edycje Arytmetyki dla wygody y używania gospodarskiego (1775 i 1793 r.), tłumaczenia z francuskich opracowań Turneux i Fleury’ego historyj Starego i Nowego Testamentu (1793 r.), historji Kościoła i katechizmu i inne, które w kierowanej przez się drukarni wydawał. Posiłkując się tłumaczeniem francuskiem, przełożył i ogłosił w r. 1797 Emanuela Kanta »Proiect wieczystego pokoiu«; B. interesował się Kantem specjalnie i w »Pamiętnikach« Dmochowskiego skreślił jego życiorys. W r. 1812 wydał »Pieśni narodowe z autorów polskich zebrane«. Wspólnie zaś z pijarem Onufrym Górskim i Franciszkiem Dmochowskim, tłumaczem Iljady, z którym żył w wielkiej przyjaźni, wydał trzytomowy »Wybór różnych poezyj z rymotwórców polskich«. Warszawskie Towarzystwo Naukowe, doceniając owoce pracy nauczycielskiej, wydawniczej i naukowej, zaszczyciło B-go przyjęciem w poczet swych członków.

Estr.; Dawni pisarze polscy, W. 2000 I; Horanyi, Script. Piar., I 256–257; autobiografia B. w jego Vita et scripta… Scholarum Piarum professorum, W. 1812; nekrolog w »Kur. Warsz.« z 1826 r., nr 8; Bentkowski, Historja literatury, II 59–62; Enc. Kośc. Nowodworskiego; Struve H., Historja logiki jako teorji poznania w Polsce, wyd. II, 1910, 4.

Stanisław Szczotka