Piechowicz (Piechovius, Piechowski) Szymon (zm. 1651), lekarz, profesor i rektor Akademii Zamojskiej. Pochodził z Turobina, był synem Jakuba. Został studentem Akad. Zamojskiej wkrótce po jej otwarciu w r. 1595, z początkiem 1599 r. zapisał się na Uniw. Krak. i jeszcze w t.r. uzyskał stopień bakałarza sztuk wyzwolonych. W r.n. powrócił do Zamościa, gdzie początkowo uczył w niższych klasach, a w r. 1603 został powołany na katedrę logiki w Akademii. W r. 1607, zapewne na koszt Jana Zamoyskiego, wyjechał na dalsze studia do Włoch i t.r. zapisał się na uniwersytet w Padwie; dn. 25 II 1609 uzyskał tamże doktorat medycyny. W r. 1609 wpisał się do albumu uniwersytetu w Bolonii. Po powrocie do Zamościa objął w Akademii katedrę medycyny. Dla potrzeb studentów wybrał i wydał „Narrationes, sententiae, similia ex libris M.T. Ciceronis” (Zamość 1611). Był wielokrotnie rektorem Akad. Zamojskiej, mianowicie w l. 1611/12, 1613–15, 1618–20, 1623–5; pełnił też zastępczo obowiązki rektorskie po śmierci rektora Tomasza Dreznera w marcu 1616 aż do obioru Kaspra Solskiego na to stanowisko. W związku z napływem większej niż poprzednio liczby słuchaczy okazało się niezbędne wprowadzenie zarządzeń porządkowych, które zostały przyjęte z inicjatywy i podczas rektoratu P-a w r. 1623. W zawikłanych stosunkach z kapitułą zamojską, z którą Akademia była połączona wielorakimi węzłami, P. przyczynił się do kompromisowej wykładni dotychczasowych przywilejów nadanych Akademii, uczestnicząc w pracach komisji, do której obie strony delegowały swych przedstawicieli. W przyjętym w r. 1610 porozumieniu kapituła i Akademia uregulowały swoje stosunki, zwiększając uprawnienia scholastyka kapituły zamojskiej kosztem rektora, ale ograniczono uprawnienia biskupów chełmskich w stosunku do Akademii. Troszczył się też P. o nader szczupłe dochody Akad. Zamojskiej, zapisując w r. 1612 150 złp. dla powiększenia płacy profesorów. Między r. 1612 a r. 1614 zakupił w Krakowie nowy zasób czcionek do drukarni Akad. Zamojskiej; przypuszczalnie był kuratorem tej drukarni w l. 1611–16.
P. prowadził praktykę lekarską oraz założył aptekę we własnej kamienicy, którą wystawił w Rynku Wielkim (obecnie nr 2) zapewne około r. 1616, na miejscu drewnianego budynku, który nabył po r. 1609. Miarą uznania, jakim cieszył się w Zamościu, było obranie P-a na rajcę. W testamencie zapisał Akad. Zamojskiej własny księgozbiór medyczny. Zmarł w Zamościu w r. 1651.
Z małżeństwa z Rozjanną z Olszewskich miał P. czworo dzieci: Stanisława (który odziedziczył aptekę i trzymał ją do r. 1655), Jerzego Wojciecha, Mariannę, żonę Stanisława Augustynowicza (przejął on aptekę P-a w r. 1655), i Katarzynę, żonę Jana Przybysławskiego.
Syn Jerzy Wojciech (zm. 1654) po studiach na Uniw. Krak. był profesorem Akad. Zamojskiej (1641–8), plebanem w Kozłowie, prepozytem w Radziechowie i kanonikiem zamojskim. W r. 1640 uzyskał doktorat obojga praw i filozofii. W r. 1652 był w Padwie.
Estreicher; Drukarze dawnej Pol., VI; Giedroyć, Źródła do dziej. medycyny; Historia nauki polskiej, Wr. 1974 VI 509–10; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Historia nauki polskiej, Wr. 1970 II; Kochanowski J. K., Dzieje Akademii Zamojskiej, Kr. 1899–1900; Lachs J., Polscy uczniowie padewskiej szkoły lekarskiej, „Arch. Hist. Med.” R. l: 1924 s. 288–9; Łempicki S., Działalność Jana Zamoyskiego na polu szkolnictwa, Kr. 1921; Rossetti L., Dottorati polacchi dal 1600 al 1740 nel Sacro Collegio dei filosofi e medici di Padova, w: Relazioni tra Padova e la Polonia, Padova 1964 s. 139–40; Stopniak F., Dzieje kapituły zamojskiej, W. 1962 s. 114–15; Sygietyńska-Kwoczyńska H., Officinae sanitatis w osiemnastowiecznym Zamościu, „Arch. Hist. Med.” R. 32: 1969 s. 158–9; Wadowski J. A., Wiadomość o profesorach Akademii Zamojskiej, W. 1899–1900; – Album stud. Univ. Crac. III 211; Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I, II; Statuta nec non liber promotionum; Studenci Polacy na uniwersytecie bolońskim w XVI i XVII w., Wyd. M. Bersohn, Cz. II, Kr. 1894 s. 27; Zbiór dokumentów kolegiaty i kapituły zamojskiej, Wyd. B. Kumor, „Arch. Biblioteki i Muzea Kośc.” T. 26: 1973 nr 31 s. 325; – AGAD: Arch. Zamoyskich, nr 408, nr 691, nr 737; B. Narod.: BOZ rkp. 1578, 1598, 1604; B. PAN w Kr.: rkp. 2382.
Rafał Leszczyński