Siemoński Tadeusz Gabriel (1787–1857), major WP, powstaniec 1830/31 r., dowódca pułku. Ur. 13 XII we wsi Przezwody (pow. sandomierski), był synem Stanisława i Tekli z Lipowskich, córki Mikołaja Michała, podstolego wiślickiego w r. 1789.
S. zaciągnął się 20 V 1807 w Warszawie do pułku szwoleżerów gwardii cesarskiej Napoleona I i został umieszczony w 1. kompanii kpt. Franciszka Łubieńskiego, 1. szwadronu szefostwa Tomasza Łubieńskiego. Dn. 17 VI 1807 kompania S-ego opuściła Warszawę, udając się do kwatery głównej Wielkiej Armii, właściwie już po zakończeniu działań wojennych. Oddział dotarł pod Tylżę, gdzie został przedstawiony cesarzowi.
Po podpisaniu traktatu w Tylży, S. ze swą kompanią wyruszył przez Berlin, Magdeburg i Frankfurt nad Menem do Bordeaux. Po decyzji Napoleona o interwencji w Hiszpanii, szwoleżerowie gwardii pociągnęli do Bajonny. S., w składzie połączonych oddziałów szwoleżerów pod szefostwem T. Łubieńskiego, wkroczył do Hiszpanii; towarzyszył dowódcy armii hiszpańskiej J. Muratowi, należał do oddziału gwardii cesarskiej gen. L. Lepica i pomaszerował do Madrytu. Dn. 1 IV 1808 został mianowany brygadierem z przeznaczeniem do 8. kompanii kpt. Feliksa Trzcińskiego w 4. szwadronie szefostwa Henryka J. Kamieńskiego. Szwadron ten dopiero maszerował z Warszawy do Hiszpanii i 20 VIII we wsi Pradanos koło Briviesca połączył się z pułkiem, a S. ze swoją kompanią. Pełnił służbę w pierwszej linii korpusu marszałka N. Soulta, był w bitwie pod Gamonal (10 XI), wkroczył do Lermy (12 XI), znalazł się w odwodzie walk o wąwóz Somosierry, uczestniczył w ofensywie przez Alcalę (5 XII) i Mondéjar (7 XII) na Madryt. Brał udział w walkach przeciw wojskom angielskim (pod Benavente 29 XII) i w wyparciu Anglików z Astorgii (1 I 1809) oraz z partyzantami hiszpańskimi. Po krótkim pobycie w Lagunie S. stacjonował do poł. lutego 1809 w Villafranca koło Victorii, a następnie wraz z pułkiem 20 III 1809 przybył do Paryża. Przeznaczony został w skład wydzielonego oddziału pułku, pod komendę płk. Wincentego Krasińskiego, 30 III wyruszył na wojnę z Austrią. Uczestniczył w przegranej bitwie pod Essling (22 V), w zwycięstwie pod Wagram (6 VII). Dn. 1 VIII 1809 awansował na wachmistrza. Po podpisaniu traktatu pokojowego w Schönbrunn, S. z pułkiem przybył do Paryża (3 XII), a 11 XII do Chantilly, gdzie przebywał do końca swojej służby w pułku szwoleżerów.
Od 27 IV do 31 V 1810 S. towarzyszył jako członek honorowej eskorty Napoleonowi w czasie jego wizyty w Holandii. Dn. 24 IX t.r. mianowany został podporucznikiem z przeznaczeniem do Legii Nadwiślańskiej w Hiszpanii. W Aragonii otrzymał przydział do 3. pp Legii jako podporucznik nadliczbowy w 3. kompanii fizylierów 2. batalionu. Uczestniczył w oblężeniu Tortozy aż do kapitulacji 2 I 1811. Na wiosnę t. r. pułk wszedł w skład brygady gen. H. Calliera w dywizji gen. J. Harispe’a, we wrześniu 1811 komendę nad brygadą objął w Teruelu gen. Józef Chłopicki. Od 28 IX S. brał udział w oblężeniu Saguntu i w zwycięskiej bitwie pod murami miasta oraz pod Murviedro (25 X). Pułk S-ego przeszedł do Paterny, rozłożył się obozem pod obleganą Walencją (do 9 I 1812), a po kapitulacji twierdzy wyruszył, eskortując kolumnę jeńców, w kierunku Francji, 24 III przybył do Wersalu. S. uczestniczył w przeglądzie pułku przez Napoleona na placu Carrousel w Paryżu. Pospieszył następnie do Sedanu, gdzie formowano dywizję Legii Nadwiślańskiej i został adiutantem jej dowódcy gen. M. Claparède’a. Dn. 5 IV opuścił Sedan i udał się na wyprawę rosyjską. Walczył pod Smoleńskiem (17 VIII), Możajskiem (7 IX), Winkowem (18 X), przy obronie Krasnego (17 XI) oraz w przeprawie przez Berezynę (28 XI). Po opuszczeniu dywizji przez gen. Claparède’a S. powrócił do pułku. Z resztkami Legii dotarł do Niemiec, wszedł jako porucznik – adiutant – major w skład polskiej Gwardii Honorowej utworzonej z oficerów nadliczbowych bez przydziału. Przedostał się do Francji z Gwardią Honorową. Doszedł do stopnia kapitana. Powrócił do kraju 14 VIII 1814 w składzie korpusu WP pod komendą gen. W. Krasińskiego. W organizowanej armii powstającego Król. Pol. umieszczony został w stopniu kapitana 2 II 1815 w formowanym w Opocznie 3. pp liniowej.
W czasie stacjonowania pułku w Warszawie, od jesieni 1815 do wiosny 1816 był S. czynnym członkiem loży wolnomularskiej «Kazimierz Wielki», powołanej przez lożę «Świątynia Izis». Stojąc garnizonem w Pułtusku (październik 1818 – czerwiec 1819), wstąpił do założonej 21 II 1819 loży «Doskonałe Milczenie», otrzymując IV stopień rytu wolnomularskiego i godność Mówcy. Dn. 24 V 1830 otrzymał Znak Honorowy za 15 lat wzorowej służby oficerskiej.
Wybuch powstania listopadowego zastał S-ego w Lublinie, 5 XII w składzie brygady gen. Franciszka Morawskiego opuścił miasto i stanął z pułkiem między Mińskiem a Siennicą (10 XII). W styczniu 1831 S. odszedł z pułku i 15 I mianowany został majorem przydzielonym do batalionu pieszego akademickiej Gwardii Honorowej. Dn. 6 II został majorem w swoim macierzystym 3. pp liniowej, 21 III przeznaczony na komendanta placu Częstochowy. W związku z dwukrotną nominacją na majora, S. wystąpił do Komisji Rządowej Wojny o ustalenie daty starszeństwa posiadanego stopnia. Dn. 31 V Komisja Rządowa Wojny mianowała S-ego tymczasowym dowódcą nowego pułku pieszego mającego powstać w woj. kaliskim (nominacja potwierdzona rozkazem dziennym Naczelnego Wodza 5 VI). Pułk S-ego jako 8. p. strzelców pieszych formował się w Sieradzu przy braku środków finansowych, broni, wyposażenia i żywności. S. wybrał 9 VII z gwardii ruchomej woj. kaliskiego ludzi do skompletowania jednego batalionu, resztę natomiast pozostawił na razie w kadrach gwardii, wcielonych 22 VII do 2. batalionu. Sformowany przez S-ego 1. batalion wyruszył do Częstochowy, jednak w połowie września opuścił on szeregi, a tymczasową komendę nad pułkiem przejął mjr Józef Zawadzki. S. przedostał się do Galicji i zamieszkał w rodzinnych Strzelcach Małych. W r. 1848 wstąpił do tarnowskiej Gwardii Narodowej. W l. 1849–56 korespondował z gen. Józefem Załuskim, również byłym szwoleżerem, posyłając mu swoje uwagi i materiały do opracowywanych przez niego pamiętników. Zmarł 27 X 1857 w Tarnowie, pochowany został 29 X na cmentarzu parafialnym w Strzelcach Wielkich.
Z żony Anieli S. pozostawił córkę Eugenię (1834–1914).
Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; – Gembarzcwski B., Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831, W. 1925 s. 77; tenże, Wojsko Pol., 1815–30; Jaruga N., Formacje wojskowe akademików warszawskich w roku 1830 i 1831, w: Studia z dziejów Warszawy 1830–1831, W. 1937; Kirkor S., Legia Nadwiślańska, Londyn 1981 s. 472, 552; tenże, Polscy donatariusze Napoleona, Londyn 1974 s. 199; Leniek J., Herzig F., Leśniak F., Dzieje miasta Tarnowa, Tarnów 1911 s. 302; Staszewski J., Organizacja siły zbrojnej i działania wojenne w województwie kaliskim 1831 r., „Roczniki Hist.” T. 6: 1930 s. 220; Wimmer J., Historia piechoty polskiej do roku 1864, W. 1978; Ziółek J., Mobilizacja sił zbrojnych na lewobrzeżu Wisły 1830–31, L. 1973 (błędne informacje); [Prądzyński I.], Pamiętniki generała…, Kr. 1909 IV; Przepisy o Znaku Honorowym, niemniej lista imienna generałów, oficerów niższych i wyższych, Znakiem Honorowym ozdobionych, W. 1830; Roczniki Wojskowe Królestwa Polskiego 1817–1840 (W.); Rozkazy dzienne Naczelnego Wodza 1815, 1831 (W.); Załuski J., Wspomnienia, Kr. 1976; Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego gwardii Napoleona I, W. 1899 s. 74, 675 (w poz. 2212); – „Dzien. Powsz. Krajowy” 1831 nr 160; „Kur. Warsz.” 1857 nr 268; – AGAD; KRW rkp. 605 s. 183, WC 1830/31 rkp. 531 s. 33, 119–120; AP w Kr.: Arch. Siedliszowickie Załuskich, rkp. 49 (listy S-ego do Józefa Załuskiego); Archives Histioriques du Ministère de la Guerre w Paryżu – Château de Vincennes: Sekcja Admin., Teki osobowe, Livre régimentaire de chevaulégers de la Garde 16 YC 157 poz. 153; B. PAN w Kr.: rkp. 701 k. 13; Kościół paraf. w Strzelcach Wielkich: Księga zmarłych z r. 1857; – Kartoteka oficerów WP 1815–1831 Zbigniewa Zacharewicza z Kr.
Zbigniew Zacharewicz