Poznański Tadeusz (1892–1975), teoretyk i działacz ubezpieczeniowy. Ur. 19 X w Łodzi, pochodził z rodziny przemysłowców łódzkich, był synem Samuela i Jadwigi z Bemów.
Po ukończeniu gimnazjum P. studiował matematykę i prawo na uniwersytetach w Giessen i Heidelbergu oraz w Lozannie i Bernie. W r. 1916 uzyskał stopień doktora matematyki ubezpieczeniowej uniwersytetu berneńskiego. Karierę eksperta ubezpieczeniowego rozpoczął jeszcze w Szwajcarii, gdzie należał do aktywnych członków Association des Actuaires Suisses. Po powrocie do Polski pracował początkowo w Min. Pracy. Był jednym z założycieli, a później sekretarzem Polskiego Tow. Aktuariuszy (PTA). Po przyłączeniu PTA do Tow. Ekonomistów i Statystyków Polskich (TEiSP) w Warszawie w r. 1927 brał także udział w pracach TEiSP. Zajmował się głównie ubezpieczeniami społecznymi i życiowymi. Był współautorem „Projektu ustawy o ubezpieczeniu społecznym pracowników samorządowych” opracowanego przez Radę Naczelną Związków Pracowników Samorządowych (załącznik do nr 6 „Pracownika Samorządowego” 1927). Opublikował wówczas m. in. artykuły: O niektórych zasadach zaopatrzenia emerytalnego („Pracownik Samorządowy” 1927 nr 4), Uwagi do projektu ustawy o ubezpieczeniu społecznem pracowników samorządowych (tamże 1927 nr 9), Ubezpieczenia życiowe a kredyt długoterminowy („Ekonomista” T. 2: 1928). W r. 1929 został zastępcą członka zarządu, a w r. n. jednym z dyrektorów Tow. Reasekuracji «Warta» S. A., później został dyrektorem naczelnym. Funkcję tę pełnił do r. 1939.
P. należał do czołowych znawców teorii i praktyki ubezpieczeniowej w Polsce i Europie, znał biegle kilka języków i miał ustaloną pozycję w międzynarodowym środowisku aktuariuszy. Między innymi brał udział w pracach Deutsches Verein für Versicherungs-Wissenschaft, był współzałożycielem i członkiem Rady Comité International pour l’Etude de l’Assurance Grêle oraz sekretarzem IX Międzynarodowego Kongresu Aktuariuszy w Sztokholmie w r. 1930, X Kongresu w Rzymie w r. 1934 i wiceprezesem XI Kongresu w Paryżu w r. 1937. Wygłaszał liczne odczyty i wykłady oraz wiele publikował w fachowej prasie ubezpieczeniowej polskiej i zagranicznej. Do ważniejszych jego artykułów należą: The Fixing of Net Retentions („Review” 1932), Zagadnienie reasekuracji interesu polskiego („Przew. Ubezpieczeniowy” 1933 nr 4), Einige Bemerkungen über die R-Prämie (Beilage zu „Die Versicherung” 1934), Kilka słów w sprawie obrony idei ubezpieczeniowej („Przegl. Ubezpieczeń Społ.” 1934), The Accounting of the R Turnover („Review” 1937), R dans la comptabilité des compagnies d’assurances (w: 11th International Congress, Paris 1937, vol. 3).
W r. 1939, prawdopodobnie już w czasie wojny, P. opuścił Polskę i udał się na emigrację. W r. 1941 przybył do Kanady, gdzie podjął pracę w firmie Les Prévoyants du Canada w mieście Quebec. Równocześnie od r. 1942 wykładał ubezpieczenia, statystykę i demografię na wydziale nauk społecznych Universytetu Laval w Quebec jako docent. W r. 1957 otrzymał tam tytuł profesora nadzwycz. Był w okresie wojny przez pewien czas konsulem honorowym Polski w Quebecu. W r. 1944 spędził kilka miesięcy na Haiti jako delegat Międzynarodowego Biura Pracy, pomagając wprowadzić tam system ubezpieczeń społecznych. Po powrocie do Kanady w r. 1945 został ponadto ekspertem firmy Les Artisans of Montreal. W czasie wieloletniej działalności w Kanadzie dał się poznać jako wybitny znawca problematyki ubezpieczeniowej i konsultant licznych przedsiębiorstw z Uniwersytetem Laval włącznie. Należał m. in. do Fraternal Actuarial Association, Canadian Association of Actuaries w Toronto, American Statistical Association. Pracował też w r. 1963/4 w specjalnym komitecie utworzonym przez stanowy rząd Quebecu dla zbadania wykonalności programu rozbudowy emerytur. Po przejściu w r. 1957 na emeryturę w firmach, w których był zatrudniony, utrzymywał tam funkcję doradcy ubezpieczeniowego. W Kanadzie P. ogłosił m. in. broszurę: L’assurance sociale et l’assurance commerciale (Quebec 1942), referat Les conséquences de la réduction de la mortalité (przedstawiony w r. 1958 na 25 kongresie L’Association Canadienne-Française pour l’Avancement des Sciences) i około 20 artykułów w czasopismach naukowych w Quebec. Pod koniec życia został także ekspertem do spraw obciążeń ubezpieczeniowych w Quebecu Workmen’s Compensation Board, gdzie pracował do grudnia 1974. Zmarł 13 VII 1975 w Ottawie.
W małżeństwie (od r. 1921) z Kazimierą Eugenią z Konów (zm. 1957) P. miał syna Jerzego Witolda (George W.), który zdobył również poważną pozycję w kanadyjskich kołach ubezpieczeniowych i pracował w federalnym Department of Insurance w Ottawie.
Danilewicz Zielińska M., Bibliografia „Kultura” (1958–1973) „Zeszyty Historyczne” (1962–1973). Działalność wydawnicza (1959–1973), Paryż 1975; – Turek V., Polonica Canadiana… 1848–1957, Toronto 1958; tenże, The Polish-Language Press in Canada, Toronto 1962; Zolobka V., Polonica Canadiana… 1958–1976, Toronto 1978; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Who’s who in Central and East-Europe 1933/34, Zurich 1935; – 50-lecie „Warty” Towarzystwa Ubiezpieczeń i Reasekuracji Spółka Akcyjna w Warszawie 1920–1970, W. 1970 s. 4; Wołodkowicz A., Polish Contribution to Arts and Sciences in Canada, Montreal 1969; – Rocznik informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce, W. 1930 nr 1449; Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu, W. 1932 nr 310; toż, W. 1938 nr 1051; Sprawozdanie i bilans S. A. „Warta” za r. 1930; – „Assecurance Compass” 1955; „Proceedings of the Canadian Institute of Actuaries” 1975 (wspomnienie o P-m); – Informacje George W. Poznańskiego i Stanisława Weicherta.
Wojciech Roszkowski