Sulerzyska Teresa Jadwiga (1925–1998), historyk sztuki.
Ur. 15 X w Warszawie, była córką Włodzimierza Leona (1893–1969), urzędnika państw., w okresie międzywojennym wicedyrektora Banku Gospodarstwa Krajowego, i Zofii Stanisławy z Siecińskich (1894–1983), w latach powojennych bibliotekarki w Głównej Bibliotece Lekarskiej w Warszawie. Miała starszą siostrę Wandę (1924–1944), studentkę architektury, sanitariuszkę baonu «Zośka», poległą w powstaniu warszawskim 1944 r.
W r. 1943 zdała S. konspiracyjnie egzamin maturalny w Gimnazjum Janiny Popielewskiej i Janiny Roszkowskiej w Warszawie. Do r. 1944 pracowała w Biurze Instalacyjno-Budowlanym L. Kistera oraz udzielała korepetycji. Działała w AK; podczas powstania warszawskiego była telefonistką. W l. 1945–51 studiowała historię sztuki na Uniw. Warsz. Na zlecenie Państw. Inst. Sztuki zajmowała się w l. 1946–8 gromadzeniem materiałów do „Słownika Artystów Polskich”, a następnie w l. 1948–50 współpracowała przy inwentaryzacji zabytków w woj. łódzkim i lubelskim; była współautorką inwentarza zabytków pow. piotrkowskiego Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny (W. 1950 cz. 4 z. 7) oraz Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce (W. 1953 II z. 11, W. 1964 VIII z. 8). Od r. 1948 wykonywała prace zlecone dla kierowanego przez Stanisławę Sawicką Gabinetu Rycin BUW; 1 III 1951 otrzymała tam etat. Studia ukończyła t.r., przygotowując pracę magisterską pod kierunkiem Stanisława Lorentza (dyplom z r. 1952). W r. 1954 została zastępcą Sawickiej. W tym okresie zajmowała się przede wszystkim porządkowaniem i zabezpieczaniem zbiorów Gabinetu Rycin BUW, rewindykowanych po rozproszeniu w czasie drugiej wojny światowej. Opublikowała wspólnie z Sawicką Straty w rysunkach z Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej (W. 1960). W r. 1961 ukazały się dwa artykuły S-iej: Galerie obrazów i gabinety sztuki Radziwiłłów w XVII w. oraz Inwentarz galerii obrazów Radziwiłłów w XVII w. („Biul. Hist. Sztuki” R. 23 nr 2, 3). W r. 1964 uzyskała stanowisko kustosza dyplomowanego.
W r. 1966 została S. kierownikiem Gabinetu Rycin BUW. W r. 1971 objęła stanowisko starszego kustosza dyplomowanego. Kilkakrotnie odbywała staże w bibliotekach i muzeach za granicą (m.in. w Paryżu w Bibliothèque Nationale i Cabinet des Dessins w Luwrze oraz w Londynie w British Museum i Victoria and Albert Museum). Zajmowała się również dydaktyką; prowadziła wykłady z zakresu historii i technik grafiki, rysunku oraz ilustratorstwa dla studentów uczelni warszawskich.
Działalność naukowa S-iej koncentrowała się wokół kolekcjonerstwa, polskich rysunków architektonicznych, rysunków artystycznych szkół polskich i obcych, grafiki europejskiej, a także ilustracji książkowej, głównie z XVIII w. Na szczególną uwagę zasługuje opracowany pod jej redakcją „Katalog rysunków z Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie”, obejmujący ponad 3160 rysunków architektonicznych i dekoracyjnych z XVIII–XIX w. (projekty, plany, pomiary i widoki); S. była w nim także współautorką części pierwszej (Varsaviana, W. 1967) i autorką części drugiej (Miejscowości różne, W. 1969) oraz części trzeciej (Varia, W. 1972). Była również współautorką i redaktorką pierwszej części Katalogu artystów polskich i obcych w Polsce działających z XVIII–XX w. ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie (nieukończony) i opracowała do niego 275 rysunków i 36 biogramów artystów. Opublikowała też artykuł Biblioteka Uniwersytecka. Gabinet Rycin („Polskie kolekcjonerstwo grafiki i rysunku”, W. 1980). Specjalistka w dziedzinie grafiki i rysunków, dokonała wielu nowych ustaleń w zakresie identyfikacji obiektów, ich datowania i autorstwa, a jej publikacje odznaczały się erudycją, wnikliwością i precyzją. Opublikowała ok. sześćdziesiąt artykułów i haseł, m.in. w „Biuletynie Historii Sztuki”, „Bulletin du Musée National de Varsovie”, „La Revue du Louvre et des Musées de France” oraz katalogach wystaw i księgach pamiątkowych. Zamieściła także kilka biogramów w PSB (w tym ogłoszony w r. 1994 życiorys Sawickiej).
W r. 1986 odeszła S. z funkcji kierownika Gabinetu Rycin BUW. Dn. 29 III 1991 przeszła na emeryturę, ale przez następny rok pracowała jeszcze na pół etatu. Była aktywnym członkiem Stow. Historyków Sztuki i International Advisory Committee of Keepers of Public Collections of Graphic Art. We wspomnieniach przyjaciół i współpracowników pozostała jako osoba elegancka, zasadnicza, o nieposzlakowanej uczciwości i bardzo skromna. Lubiła podróże krajowe i zagraniczne, wyjeżdżała chętnie m.in. do Francji, Bułgarii i Albanii. Zmarła 10 IX 1998 w Warszawie, została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kw. 279–6–12). Była odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi.
Rodziny S. nie założyła.
Pośmiertnie ukazał się obszerny fragment nieukończonej rozprawy doktorskiej S-iej, przygotowany do druku przez Jolantę Talbierską pt. Księgarnia Försterów – „Bibliopolium Forsterianum” 1617–1668 („Roczn. Hist. Sztuki” T. 27: 2002) oraz artykuł Dwa rysunki Szymona Czechowicza według rzeźb „Lato” i „Zima” Camila Rusconiego (przygotował J. Wojciechowski, w: „ARS longa. Prace dedykowane […] profesorowi Janowi Białostockiemu. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki”, W. 1999).
Fot. w Arch. Gabinetu Rycin BUW; – Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie w latach 1945–1980, „Prace BUW” l998 nr 29 s. 63, 80, 257, 268, 344; – Bartczakowa A., Katalog rysunków z Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej. Cz. 1: Varsaviana, „Roczn. Warsz.” R. 10: 1971 s. 360–3; Ryszkiewicz A., Cztery tomy katalogów rysunków architektonicznych. „Kwart. Architektury i Urban.” T. 16: 1971 nr 1 s. 83–5; – Guze J., Teresa Sulerzyska 15 X 1925 – 10 IX 1998, „Bulletin du Musée National de Varsovie” 1999 nr 2–4; Król-Kaczorowska B., Teresa Sulerzyska (1925–1998), „Biul. Hist. Sztuki” R. 64: 2002 nr 1–4 (fot.); Talbierska J., Wspomnienie o Teresie Sulerzyskiej (1925–1998), „Porta Aurea. Roczn. Zakł. Hist. Sztuki Uniw. Gdań.” R. 7: 1998; Topińska M., Znawca rysunku i grafiki – Teresa Sulerzyska. Kustosze zbiorów specjalnych, W. 2004 s. 105–12; – Nekrologi i wspomnienie pośmiertne: „Gaz. Wyborcza” dod. „Gaz. Stoł.” 1998 nr 214, 254 (M. Witwińska, fot.), 256; – Arch. BUW: sygn. 1242 (teczka osobowa S-iej); Gabinet Rycin BUW: Spuścizna S-iej.
Bibliografia dot. Wandy Sulerzyskiej: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939–1945, W. 1988 (błąd w nazwisku); – Bayer S., Z dziejów konspiracyjnej służby zdrowia w Warszawie (1939–1944), „Przegl. Lek.” 1980 nr 1; Harcerki 1939–45, W. 1983 s. 443 (błąd w nazwisku); Podlewski S., Przemarsz przez piekło, W. 1971 s. 499; Urbanek B., Pielęgniarki i sanitariuszki w powstaniu warszawskim 1944 r., W. 1980 (błąd w nazwisku) – Pamiętniki żołnierzy baonu „Zośka”, W. 1970 s. 515, 530 (błąd w nazwisku); – Arch. WIH w W.: sygn. III/42/49; Kom. Hist. Kobiet w Walce o Niepodległość w W.: Żarski-Zajdler W., Wykaz pracowników służby zdrowia odznaczonych w latach 1939–1945.
Marta Topińska