INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Tobiasz Stullich  

 
 
1841-02-20 - 1908-07-14
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stullich Tobiasz (1841–1908), ludowy poeta mazurski.

Ur. 20 II w Staczach (pow. ełcki) w rodzinie chłopskiej, był synem Andrzeja i Reginy z Czybulków. Stullichowie od wieków mieszkali na wschodnich Mazurach.

S. ukończył szkołę ludową w Pisanicy ok. r. 1855 i w tym samym czasie był konfirmowany. Całe życie mieszkał w rodzinnej wsi Stacze, gdzie prowadził własne gospodarstwo, a potem był także wójtem oraz członkiem ewangelickiej rady kościelnej w Pisanicy. Zadebiutował jako poeta w styczniu 1884 na łamach wydawanego w Lecu (Lötzen, obecnie Giżycko) tygodnika „Gazeta Lecka” (nr 8) wierszem Pamięci sławnego człowieka Jenczo, poświęconym działaczowi mazurskiemu Janowi Jenczio. Zachęcany przez wydawcę i redaktora Marcina Gerssa, opublikował tam w ciągu sześciu lat ok. 25 wierszy i poematów o tematyce moralnej i wychowawczej (m.in. O trzech mężach w piecu ognistym, 1884 nr 19–22, Jest jezioro na tym świecie piętnujący pijaństwo, 1884 nr 31), a także utworów okolicznościowych (Na dzień urodzin redaktora Gazety Leckiej M. Gerssa i wydawcy kalendarza leckiego dnia 23 października 1884 r., 1884 nr 46, inne warianty: 1885 nr 43, 1887 nr 43, 1888 nr 42, Na uroczystość urodzin Najjaśniejszego cesarza i króla Wilhelma I, 1885 nr 12, inny wariant: 1887 nr 10, O śmierci Najjaśniejszego cesarza i króla Wilhelma I d. 9 marca 1888, 1888 nr 12). Najwięcej napisał pieśni religijnych, związanych z rokiem kościelnym (m.in. Na Wielkanoc, 1887 nr 15, Na adwent, 1887 nr 49, Na czas pokutny, 1888 nr 10, Pieśń na czas postny, 1889 nr 14, Pieśń na Wielki Piątek, 1889 nr 17). Podstawą i zachętą był dla S-a „Nowo wydany Kancjonał Pruski” (oprac. w r. 1741 przez ks. Jerzego Wasiańskiego, miał ponad 70 wyd.). Utwory S-a dostosowane do ogłoszonych tam melodii, opiewały wiosnę (Pieśń wiosenna, 1884 nr 14), prace na roli (Na święto żniw, 1884 nr 42, Na święta żniwne, 1885 nr 41, Pieśń na święto żniw, 1887 nr 40, Pieśń na święta żniwne, 1888 nr 43). Publikował też S. korespondencje oraz rozwiązania zagadek, utrzymane niekiedy w formie wierszowanej. Kilka poematów S-a zamieścił Gerss w swym „Kalendarzu Królewsko-Pruskim Ewangelickim” (m.in. O rzece pożytecznej, 1885, Miłujcie nieprzyjacioły wasze, 1892). Od r. 1885 utwory S-a zaczęły pojawiać się także we wrocławskim tygodniku ewangelickim „Nowiny Szląskie” (od r. 1887 „Nowiny”), popularnym także na Mazurach; było to co najmniej 20 pieśni i poematów religijnych (m.in.: Zmartwychwstanie i sąd, 1886 nr 34, Na Adwent, 1886 nr 50, Pieśń na Wielki Piątek, 1889 nr 15, Pieśń o Zmartwychwstaniu Pana Jezusa, 1889 nr 16, Na Wielkanoc, 1890 nr 14), a ponadto utwory okolicznościowe (Życzenia na rok Pański 1887 w dzień jubileuszu osiemdziesięcioletniej służby wojskowej najjaśniejszego Króla i Cesarza Wilhelma I-go, 1886 nr 53, Na Nowy Rok, 1886 nr 53, Pieśń na lato, 1888 nr 28, Pieśń żniwna w roku 1889, 1889 nr 39, Na zakończenie siewu, 1890 nr 20) oraz dydaktyczne (Pieśń o wychowaniu dziatek, 1889 nr 9). S. najczęściej zaznaczał, na jaką nutę należy śpiewać jego pieśni. Utwory S-a ukazywały się w „Gazecie Leckiej” do r. 1889, a w „Nowinach” do r. 1891.

Poezja S-a budziła uznanie swą pobożnością i poważnym tonem moralnym, a także sposobem wierszowania. Autor chwalił przykładne życie, występował przeciw zabobonom, pijaństwu i złym obyczajom oraz nauce religii w obcym języku. Był miłośnikiem języka polskiego i ewangelickiej książki religijnej. Spośród ponad dwustu chłopskich wierszopisarzy z Mazur, którzy w l. osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XIX w. drukowali swe utwory na łamach polskich ewangelickich gazet i kalendarzy, wyróżniał się dążeniem do poprawności i klarowności języka, dbałością o walory kompozycyjne, różnorodnością poruszanych tematów i form wypowiedzi. Efekty najbardziej oryginalne osiągał w wierszach o porach roku. Obok Michała Kajki, był jednym z pierwszych piewców przyrody mazurskiej. Choć twórczość S-a jest dziś zapomniana, on sam zalicza się do najciekawszych mazurskich poetów ludowych XIX w. S. zmarł 14 VII 1908 w Staczach.

W małżeństwie z Charlottą Kieraggą, rodem z pobliskiej wsi Stożne (zm. 1925), miał S. syna Fryderyka (1875–1958), żonatego z Anną Kieraggą (1882–1964), który przejął po ojcu rodzinne gospodarstwo i prowadził je do r. 1945, a po drugiej wojnie światowej zamieszkał w Giżycku.

 

Oracki, Słown. Warmii XIX i XX w.; – Oracki T., Rozmówiłbym kamień…, W. 1976; – Hertz, Zbiór poetów pol., Ks. 6; – „Gaz. Lecka” 1884 nr 32, – Mater. Red. PSB: Informacje z Internetu, www.stullich.de (drzewo geneal. Stullichów), www.luteranie.pl (Kruk E. o S-u).

Erwin Kruk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław Tatarkiewicz

1886-04-03 - 1980-04-04
filozof
 

Edward Ropp

1851-12-02 - 1939-07-25
arcybiskup mohylewski
 

Karol Hiller

1891-12-01 - XII 1939
grafik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Andrzej Sadowski

1895-06-24 - 1977-10-05
generał brygady WP
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.