Malinowski Wacław, pseud. Grek (1908–1944), działacz komunistyczny. Ur. 26 IX w Łodzi, był synem Tomasza, tkacza, i Józefy Najder. Ukończył zawodową szkołę dokształcającą dla młodzieży rzemieślniczej, był z zawodu ślusarzem. Pracował w Widzewskiej Manufakturze. Wg relacji przyjaciół, w l. 1927–9 należał do Organizacji Młodzieży Tow. Uniwersytetu Robotniczego (OM TUR) w dzielnicy Widzew w Łodzi i działał w Komunistycznym Związku Młodzieży Polskiej. W l. 1929–31 odbył służbę wojskową. Od r. 1932 należał do fabrycznej komórki Komunistycznej Partii Polski (KPP) w Widzewskiej Manufakturze, uczestniczył w ruchu strajkowym, brał udział w kolportażu prasy partyjnej.

Zmobilizowany w sierpniu 1939, uczestniczył w działaniach wojennych w ramach grupy operacyjnej «Armii Łódź». Po powrocie z kampanii wrześniowej pracował przy robotach ziemnych w Łodzi. W maju 1940 został skierowany na roboty przymusowe do zakładów metalowych H. Cegielski w Poznaniu (Deutsche Waffen und Munitionsfabriken – DWM). W oparciu o przedwojenne kontakty oraz przy pomocy przybyłych wraz z nim z Łodzi przyjaciół znalazł się w r. 1941 wśród twórców komunistycznego podziemia w Poznaniu. Używał pseud. Grek. Od r. 1942 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej (PPR). Został I sekretarzem drugiego Komitetu Fabrycznego PPR w Zakładach H. Cegielski. Działał również w składzie ogólnomiejskich władz tej organizacji. Z polecenia Komitetu Miejskiego PPR sprawował opiekę nad Komitetem Młodzieżowym partii w Poznaniu. Wchodził w skład kolegium redagującego konspiracyjne pismo „Głos Poznania”. Zajmował się zbieraniem wiadomości radiowych z nasłuchu oraz przepisywaniem i redagowaniem pisma. Był łącznikiem Poznania z Komitetem Obwodowym PPR w Łodzi, skąd przywoził informacje, okólniki, instrukcje i broń. Wchodził w skład rejonowego dowództwa Gwardii Ludowej na miasto Poznań. Aresztowany został 17 V 1944. Pomimo okrutnego śledztwa w siedzibie gestapo nie wymuszono na nim zeznań. Po zamknięciu sprawy przebywał w obozie karnym w Żabikowie koło Poznania wraz z całą grupą kierowniczą PPR Poznania, aresztowaną przez gestapo. Był tam torturowany i głodzony. W dn. 13 VIII 1944 został w grupie 11 działaczy PPR Poznania i okolicy rozstrzelany na terenie obozu żabikowskiego. Był żonaty (od r. 1936) z Honoratą Kupkówną, miał córkę Annę.

Olszewski M., Działalność komunistycznego ruchu podziemnego w Wielkopolsce w okresie okupacji hitlerowskiej, w: XX rocznica powstania Polskiej Partii Robotniczej. Referaty i dyskusja z sesji naukowej Uniwersytetu Adama Mickiewicza, P. 1962 s. 22; tenże, Losy i ludzie podziemnej poznańskiej Polskiej Partii Robotniczej, „Kron. m. Poznania” 1969 nr 4 s. 53–6, 62–3 (fot.); – Arch. KW PZPR w P.: ARHP, teka 86 poz. 1–11 (akta osobowe M-ego, relacje rodziny i in.).

Marian Olszewski